Để đảm bảo 100% học sinh, sinh viên được chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trường học, phương án hợp đồng trách nhiệm giữa nhà trường với trạm y tế trên địa bàn đã được triển khai. Tuy nhiên, sau một thời gian thực hiện, phương án này chẳng những mang lại hiệu quả như mong muốn mà còn khiến cho các trường canh cánh nỗi lo.

Học sinh cấp cứu…phải chờ

Tại Trường tiểu học Nguyễn Tất Thành (thị trấn Hòa Vinh, huyện Đông Hòa), năm học 2016-2017, nhân viên y tế của trường không đủ chuẩn nên theo chỉ đạo của ngành GD-ĐT, BHXH và Y tế, trường đã ký hợp đồng với nhân viên Trạm Y tế thị trấn Hòa Vinh để chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh. Không có nhân viên y tế tại chỗ nên trường không bố trí tủ thuốc mà mỗi lớp được trang bị một hộp thuốc gồm: bông băng, thuốc đỏ, nước sát trùng để các giáo viên sơ cứu trong trường hợp học sinh xảy ra xây xát. Vừa rồi, trường xảy ra một sự việc khiến các giáo viên lúng túng, hoảng loạn. Trong lúc đi học về, hai học sinh đùa nhau, chẳng may một em bị bạn dùng cặp sách đánh vào cổ khiến em tức thở, ngất xỉu. Tình trạng cấp bách không thể đợi nhân viên trạm y tế đến nên giáo viên trong trường phải dựa vào kinh nghiệm để hô hấp nhân tạo sau đó chở học sinh bị nạn đến Trạm Y tế thị trấn Hòa Vinh. Tuy nhiên, khi đến trạm, nhân viên y tế nhận thấy tình trạng em học sinh nguy hiểm nên các thầy cô tiếp tục chở em đến Bệnh viện huyện Đông Hòa. Nhờ sự can thiệp của y bác sĩ ở đây, học sinh bị nạn đã qua cơn nguy hiểm, phục hồi sức khỏe.

Ông Nguyễn Hữu Trung, Hiệu trưởng Trường tiểu học Nguyễn Tất Thành, cho biết: “Thực sự việc hợp đồng này chỉ là giải pháp tình thế chẳng đặng đừng vì chúng tôi không còn lựa chọn nào khác. Chúng tôi luôn mong muốn trường có một nhân viên y tế học đường để làm nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho học sinh, xử lý kịp thời những tình huống bất ngờ; chứ giáo viên không có chuyên môn, nghiệp vụ y nên chỉ xử lý theo kinh nghiệm rất nguy hiểm”.

Trước đó, theo Thông tư liên tịch 13/2016 của Bộ Y tế và Bộ GD-ĐT quy định về công tác y tế trường học có hiệu lực từ ngày 30/6/2016, nhân viên y tế trường học phải có trình độ từ trung cấp y sĩ trở lên mới đạt chuẩn. Tuy nhiên, Sở Nội vụ Phú Yên lại có Công văn 262/SNV-CCVC ngày 23/4/2015 về việc tạm dừng tuyển viên chức chuyên trách làm công tác y tế, tài chính, kế toán tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập nên gây khó khăn cho nhà trường. Để giải quyết nhân sự y tế học đường, Sở Nội vụ phối hợp với Sở Y tế và Sở GD-ĐT Phú Yên tổ chức lấy ý kiến các sở ngành liên quan cho phép các trường chưa bố trí được nhân viên chuyên trách công tác y tế học đường ký hợp đồng trách nhiệm với trạm y tế trên địa bàn để thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh.

Nảy sinh nhiều vấn đề

Việc các trường ký hợp đồng trách nhiệm với trạm y tế xã, phường để chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh bắt đầu thực hiện từ năm học 2016-2017; tuy nhiên đến nay, giải pháp này gây bất tiện cho cả hai phía trường học và trạm y tế.

Trưởng Phòng GD-ĐT huyện Phú Hòa Trình Ngọc Mẫn cho biết, huyện có 8 trường THCS, 18 trường tiểu học, 10 trường mầm non nhưng số nhân viên y tế đúng chuẩn chỉ có vài người nên hầu hết các trường phải hợp đồng với trạm y tế trên địa bàn các xã, thị trấn để chăm sóc sức khỏe cho các em học sinh. Tuy nhiên, từ khi thực hiện giải pháp trên, các trường gặp nhiều bất tiện, khó khăn, lúc tình hình cấp bách, trường phải gọi điện thoại đến trạm y tế để trạm cử người tới, vì vậy nhiều trường hợp đã qua “thời điểm vàng” sơ cấp cứu. Các trường cũng đã phản ánh lên nhưng Phòng GD-ĐT cũng chưa tìm được cách giải quyết ổn thỏa.

Sự bất tiện này không chỉ tồn tại ở ngành Giáo dục mà cả ngành Y tế. Theo ông Huỳnh Đức Hoa, Trưởng Trạm Y tế thị trấn Hòa Vinh, mỗi tuần, trạm cử người đến trường một lần để “chữa cháy” cho tình trạng thiếu nhân viên y tế; còn thông thường, chỉ khi phía nhà trường gọi điện thì nhân viên y tế mới đến. Điều này đồng nghĩa với việc nhân viên y tế của trạm phải đi lại vất vả, kiêm thêm nhiều công việc, trong khi hiện tại, nhân lực của trạm thiếu, không thể hợp đồng lâu dài. “Chúng tôi đã kiến nghị điều này lên cấp trên và trong năm 2018, Trung tâm Y tế huyện sẽ có phương án hợp đồng còn Trạm Y tế thị trấn sẽ không tiếp tục cử nhân viên y tế đến trường nữa”, ông Hoa cho biết.

Theo chị Huỳnh Thị Thân Thương, nhân viên y tế của Trường THPT Nguyễn Trãi (TP Tuy Hòa), nhân viên y tế trường học luôn phải ứng phó với các tình huống bất ngờ như khi các em ngã, xây xát lúc học thể dục, bị dị ứng… Vì vậy, nếu không chủ động và kịp thời thì nhân viên y tế trường học không thể xử lý với những tình huống này. Thông thường, những trường hợp nhẹ, các em xuống phòng y tế nhà trường uống thuốc, nằm nghỉ ngơi, khi sức khỏe ổn định thì về. Trường hợp nặng, y tế trường học sơ cứu ban đầu sau đó chuyển đến các cơ sở y tế tuyến trên. Với những công việc mang tính cấp bách và cần thiết đó, việc thiếu nhân viên y tế học đường thật sự là một “lỗ hổng” trong quá trình chăm sóc sức khỏe cho các em học sinh.

THÁI HÀ