Một nghiên cứu sinh tiến sĩ người Canada mới đây đã được nhận Giải thưởng Sáng tạo Anh tài Mitacs nhờ tìm ra phương pháp mới ngăn chặn hiệu quả các tế bào ung thư.
Nghiên cứu sinh Caitlin Miron tại Đại học Queen đã phát hiện ra một siêu chất kết dính ADN có thể “khóa” các tế bào ung thư và ngăn chặn chúng lây lan.
Qua nghiên cứu một số hợp chất hóa học, Miron phát hiện ra hợp chất trên có khả năng kết dính với cấu trúc ADN 4 sợi, được gọi là "bộ bốn" (G-quadruplex) liên quan đến sự phát triển ung thư và các tế bào bệnh khác. Hợp chất này cũng có thể được sử dụng điều trị các căn bệnh khác như HIV.
Miron cho biết các nhà khoa học đã mất hơn 2 thập kỷ tìm các chất kết dính ADN. Vì thế, đây là một phát hiện rất mới và nhóm của cô sẽ phải nghiên cứu những kỹ thuật riêng phục vụ phân tích và thử nghiệm sau này.
Giải thích về phương pháp tìm ra hợp chất kết dính trên, Miron cho biết nhóm nghiên cứu đã phân tích cơ chế hoạt động dạng cấu trúc đơn của ADN. Thông thường, ADN có cấu trúc xoắn kép nhưng cũng có thể chuyển thành dạng cấu trúc đơn giống như một sợi dây chuyền.
"Hãy tưởng tượng chuỗi ADN giống một sợi dây chuyền đơn và từng hạt trong đó di chuyển tự do cho tới khi chạm vào điểm nút. Sau khi chạm điểm nút, chính các hạt này trở thành cỗ máy tế bào tác động lên ADN và chuyển hóa thành protein tạo ra các tế bào và mô ung thư”.
Theo Miron, trong suốt 10 năm qua, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các “điểm nút” xuất hiện trước vùng gen đột biến tạo ra các protein kích thích phát triển các tế bào ung thư. Tuy nhiên, cho tới nay các nhà khoa học vẫn chưa tìm được cách tháo gỡ các “điểm nút” này.
Nghiên cứu của Miron đã tìm ra chất siêu kết dính có thể khóa các điểm nút và ngăn các nucleo (được ví như các hạt trong sợi dây chuyền) di chuyển đến vùng ADN bị lỗi, nhờ đó ngăn được nguy cơ phát triển thành các tế bào ung thư. Chất siêu kết dính cũng có thể tác động đến G-quadruplex trong ADN của tế bào HIV.
Miron cho biết nhóm nghiên cứu đã nhận thấy lợi ích điều trị qua việc làm giảm quá trình phát triển ung thư ở một số dòng tế bào. Bước tiếp theo là phải xác định cách tốt nhất để sử dụng hợp chất trên ở cơ thể người.
Viện ung thư quốc gia Mỹ đã tiến hành thử nghiệm đối với hợp chất siêu kết dính trên và nhận được kết quả tích cực. Giới chuyên gia hy vọng siêu chất kết dính sẽ được các công ty dược cấp phép sử dụng trong từ 2-8 năm tới.
Theo TTXVN/Vietnam+
