Theo Sở GD-ĐT Phú Yên, ngay trong đợt xét tuyển nguyện vọng 1 vào các trường đại học năm 2017, toàn tỉnh có 4.862 thí sinh đỗ đại học, đạt 57,4% trong tổng số thí sinh đăng ký xét tuyển đại học. Tỉ lệ này được đánh giá là tăng cao so với những năm trước đây. Tuy nhiên, trước thực trạng hàng trăm ngàn sinh viên ra trường thất nghiệp mỗi năm thì việc nhiều thí sinh đỗ đại học chưa hẳn chỉ có vui.
Đỗ đại học tăng
Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm học 2017-2018 đối với giáo dục trung học, giáo dục thường xuyên và chuyên nghiệp vừa được Sở GD-ĐT Phú Yên tổ chức, ông Phạm Ngọc Thơ, Trưởng Phòng Khảo thí và kiểm định chất lượng (Sở GD-ĐT Phú Yên) cho biết, kết thúc đợt 1 xét tuyển vào đại học năm 2017, toàn tỉnh có 4.862 thí sinh đỗ đại học (đối với các trường đại học thuộc Bộ GD-ĐT quản lý), đạt 57,4% trong tổng số 8.471 thí sinh đăng ký xét tuyển đại học. Trong đó, trường dẫn đầu về tỉ lệ học sinh đỗ đại học ngay từ đợt 1 là Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh với 81,97%. Một số trường có tỉ lệ học sinh đỗ đại học ngay từ nguyện vọng 1 cao khác như THPT Nguyễn Huệ 76,25%, THPT Lê Hồng Phong 75,65%, THPT Lê Lợi 71,91%, THPT Phan Đình Phùng 70,63%...
Theo các trường, sở dĩ năm nay số lượng thí sinh Phú Yên trúng tuyển đại học cao ngay từ nguyện vọng 1 là do các em đánh giá đúng năng lực trong việc chọn ngành, chọn trường. Thầy Ngô Minh Hòa, Hiệu trưởng Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh cho hay: Năm 2017, trong số 61 học sinh của trường tham gia xét tuyển đại học thì đã có 50 học sinh trúng tuyển ngay từ nguyện vọng 1. Để giúp các em lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai phù hợp với điều kiện kinh tế, hoàn cảnh gia đình và lực học của mình, từ đầu năm học, nhà trường chủ động tư vấn định hướng nghề nghiệp, đồng thời tổ chức tìm hiểu nguyện vọng, năng lực, khối thi... để kịp thời tư vấn cho các em chọn ngành, nghề phù hợp.
Là một trong những trường có chất lượng đầu vào học sinh thấp nhưng nhờ làm tốt công tác phân luồng cũng như phụ đạo mà năm nay Trường THPT Phạm Văn Đồng (huyện Tây Hòa) có đến 56,89% học sinh trúng tuyển đại học ngay từ nguyện vọng 1. Theo nhà trường, việc định hướng cho các em lựa chọn môn thi đúng với năng lực cũng như lựa chọn trường đại học, cao đẳng hay học nghề phù hợp với năng lực, nhu cầu xã hội là bước khởi đầu quan trọng. Để giúp các em nhận biết được điều này, ngay từ đầu năm học, trường đã chỉ đạo đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn tư vấn, hướng dẫn cho các em chọn tổ hợp bộ môn dự thi, chọn trường, chọn nghề... Mỗi giáo viên là một kênh thông tin cung cấp cho học sinh những ngành nghề, công việc phù hợp với năng lực học tập của mỗi em.
Theo các trường, hầu hết học sinh đều có tâm lý muốn lựa chọn trường phù hợp với khả năng và lực học của mình. Vì vậy, với những học sinh có năng lực khá, giỏi, giáo viên bộ môn vừa đảm bảo kiến thức cho kỳ thi tốt nghiệp, vừa định hướng cho các em đăng ký vào các trường đại học, cao đẳng theo năng lực, sở trường. Những học sinh có học lực trung bình, yếu, các trường tích cực củng cố kiến thức, phụ đạo, ôn luyện để các em có kiến thức, kỹ năng cơ bản, đồng thời trao đổi thẳng thắn để phụ huynh nắm được sức học của con em mình, từ đó có hướng lựa chọn các trường phù hợp với lực học và cơ hội tìm kiếm việc làm sau khi ra trường.
Đẩy mạnh tư vấn, phân luồng
Vài năm trở lại đây, nhiều trường THPT đã thay đổi hình thức tư vấn hướng nghiệp theo hướng thiết thực với học sinh. Phần lớn các trường tổ chức những buổi nói chuyện chuyên đề, hội thảo…, qua đó giúp học sinh xác định năng lực, sở trường và nguyện vọng của mình. Sở GD-ĐT còn tổ chức khảo sát năng lực học sinh lớp 12 trước khi các em bước vào kỳ thi THPT quốc gia, qua đó giúp các trường đánh giá năng lực của học sinh để dễ dàng vạch ra lộ trình nhằm phát huy điểm mạnh và hạn chế điểm yếu của các em; hướng nghiệp cho các em có thể chọn được đúng nhất vào ngành học của trường đại học hoặc cao đẳng phù hợp với năng lực, sở thích… Nhờ vậy, nhiều em có thể trúng tuyển ngay từ nguyện vọng 1.
Nhiều học sinh trúng tuyển đại học là tín hiệu đáng mừng đối với các trường nói riêng, ngành Giáo dục nói chung. Tuy nhiên, trong số những học sinh trúng tuyển đại học, vẫn có không ít em chọn trường, chọn ngành theo cảm tính, không quan tâm tới đặc thù nghề nghiệp cũng như triển vọng công việc sau khi ra trường. Hiện nay, việc chênh lệch về nhu cầu việc làm và số lượng sinh viên ra trường là rất lớn. Trong khi đó, đầu vào đại học lại khá dễ dàng, vì có nhiều trường xét tuyển từ học bạ nên học sinh chỉ cần tốt nghiệp THPT là có thể vào đại học. Mặt khác, có không ít cơ sở giáo dục đại học đặt nặng vấn đề lợi nhuận nên đào tạo tràn lan mà không chú trọng kiểm soát chặt chẽ chất lượng và tìm hiểu thị trường việc làm, càng đẩy tình trạng thất nghiệp sau khi học đại học ngày càng tăng. Vì vậy, bên cạnh làm tốt công tác phân luồng học sinh THPT, ngành Giáo dục Phú Yên đề nghị các trường cũng phải chú trọng vấn đề hướng nghiệp cho học sinh sau THCS.
Thực tế tuyển sinh những năm qua cho thấy, vấn đề hướng nghiệp cấp THCS chưa nhận được sự đồng thuận của nhiều trường phổ thông, tâm lý các em muốn học THPT để có cơ hội vào đại học. Có rất ít học sinh rẽ vào con đường thuộc hệ thống giáo dục nghề nghiệp. Trong khi hiện nay nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp thực hiện rất tốt việc giải quyết đầu ra cho người học, cũng như đẩy mạnh đào tạo chất lượng cao.
Theo ông Dương Bình Luyện, Trưởng Phòng Giáo dục trung học (Sở GD-ĐT Phú Yên): Việc hướng nghiệp cho học sinh, phụ huynh học sinh rất quan trọng, nên các trường cần cẩn trọng tư vấn thông tin đúng cách, đòi hỏi phải “được lòng”, thuyết phục phụ huynh, cần đi sâu phân tích vấn đề là những hướng đi nào cho học sinh sau THCS, THPT chứ không nhất thiết là phải vào đại học. Chọn đúng ngành nghề là bài toán thật sự quan trọng với các em, bởi vì đó cũng chính là sự lựa chọn tương lai của các em.
THÚY HẰNG
