Nhờ sự đam mê tìm tòi và vận dụng linh hoạt những kiến thức đã học qua trường lớp, sách báo, ti vi..., Trịnh Đăng Dương, học sinh lớp 10A1, Trường THPT Trần Quốc Tuấn (huyện Phú Hòa) đã có giải pháp “Chung tay bảo vệ môi trường”. Giải pháp này vừa đạt giải nhì cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên và nhi đồng tỉnh Phú Yên lần thứ I (2015-2016).
Từ nhu cầu cuộc sống
Gặp em Trịnh Đăng Dương, mọi người dễ ấn tượng bởi vẻ thật thà, chất phác nhưng luôn toát lên sự thông minh. “Em rất thích tìm tòi những kiến thức mới ở tất cả các lĩnh vực. Khi tiếp xúc với Tin học, em thích lắm. Hơn nữa, Tin học hỗ trợ em rất nhiều trong học tập, càng khám phá em càng yêu thích bộ môn này”, Dương chia sẻ.
Nói về giải pháp “Chung tay bảo vệ môi trường”, Dương cho biết: “Từ nhỏ, em đã được ba mẹ dạy về việc bảo vệ môi trường sống xung quanh mình. Tuy nhiên, càng lớn em càng nhận thấy nhiều người chưa ý thức được vấn đề này, cụ thể nhất là các bạn học sinh vẫn còn xả rác bừa bãi, ý thức giữ gìn vệ sinh chung còn kém... Từ đó, em nhen nhóm ý định về một giải pháp bảo vệ môi trường sống. Nhưng chỉ đến khi cuộc thi “Scratch 2016” - lập trình với phần mềm 2D Scratch dành cho học sinh tiểu học và THCS trên toàn quốc được phát động vào đầu năm nay thì ý tưởng đó mới được thực hiện”.
Khi được thông báo về chủ đề cuộc thi “Scratch 2016” gồm: bảo vệ môi trường và chủ quyền biển đảo. Dương không ngần ngại chọn ngay chủ đề bảo vệ môi trường để thực hiện ý tưởng ấp ủ suốt thời gian qua. Mặc dù chuẩn bị khá kỹ lưỡng cho bài dự thi nhưng vì sự cố nên Dương đã bỏ lỡ cơ hội tham gia cuộc thi “Scratch 2016”. Không nản chí, Dương tiếp tục nung nấu ý định đem giải pháp của mình đến với nhiều người dân. Vì vậy, khi Cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật huyện Phú Hòa diễn ra, Dương rất vui mừng và đăng ký tham gia. Giải pháp này có ý nghĩa thiết thực đối với môi trường nên được ban giám khảo đánh giá cao và chấm đạt giải nhì trong cuộc thi.
Đến tháng 5/2016, sau khi được nghe phổ biến Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên và nhi đồng tỉnh Phú Yên lần thứ I (2015-2016) do Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Phú Yên, Sở KH-CN, Sở GD-ĐT và Tỉnh Đoàn tổ chức, Dương mạnh dạn đăng ký tham gia. Dương thổ lộ: “Tham gia cuộc thi, em chỉ mong nhiều người biết đến giải pháp “Chung tay bảo vệ môi trường” này hơn chứ không đặt nặng thành tích”.
Đam mê sáng tạo
Để có giải pháp tốt nhất tham gia Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên và nhi đồng tỉnh Phú Yên lần thứ I (2015-2016), Dương luôn lắng nghe và tiếp thu những ý kiến đóng góp của thầy cô và người thân. Từ đó, Dương lên kế hoạch chỉnh sửa và hoàn thiện sản phẩm trong vòng 1 tháng. Theo Dương, giải pháp “Chung tay bảo vệ môi trường” là một đoạn phim tuyên truyền về bảo vệ môi trường được xây dựng bằng ngôn ngữ lập trình Scratch 2.0, có cấu hình cài đặt Windows, Mac OS và Linux; dung lượng 41,9MB; phần mềm được lưu trữ trên đĩa CD ROM (tổng cộng 3 đĩa). Phần mềm sáng tạo sử dụng mã nguồn mở https://www. scratch.mit.edu; mức độ sử dụng đối với sản phẩm là 100%.
Miêu tả chi tiết về đoạn phim, Dương say sưa kể: Đoạn phim tuyên truyền mô phỏng một chương trình truyền thông về bảo vệ môi trường. Đoạn phim có 2 nhân vật chính - Trí Dũng, Hà Trang là hai người dẫn chương trình và một phóng viên là Thu Hà. Ngoài ra, đoạn phim còn có nhiều nhân vật khác nữa, tất cả đều là những nhân vật hoạt hình được vẽ bằng phần mềm chỉnh sửa ảnh (được tích hợp sẵn trên Scratch), ngoại trừ các hình ảnh minh họa lấy từ internet. Trong đoạn phim, các nhân vật trao đổi với nhau và lần lượt đi tìm hiểu, khảo sát các loại môi trường như: đất, nước, không khí và rừng. Từ đó, họ có sự nhìn nhận khách quan để phân tích, làm rõ nguyên nhân gây ô nhiễm, tác hại và đề xuất các biện pháp khắc phục. Ở mỗi phần, các hình ảnh minh hoạ, số liệu đều được đưa vào để làm rõ cho phần đó. Lời thoại của nhân vật được ghi âm lại trên máy tính. Sau đó, dùng phần mềm chỉnh sửa âm thanh (được tích hợp sẵn trên Scratch) lồng ghép cho phù hợp. Trong quá trình lập trình, các loại lệnh điều chỉnh trong Scratch (chuyển động, ngoại hình, âm thanh, sự kiện - điều khiển...) được áp dụng tối đa. Đặc biệt là các lệnh chuyển động và ngoại hình đã làm cho đoạn phim trở nên sinh động hơn bằng cách tạo ra nhiều hình ảnh động. Kết thúc đoạn phim là thông điệp “Chung tay bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp!”.
Ngoài đạt giải nhì trong Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên và nhi đồng tỉnh Phú Yên lần thứ I (2015-2016), Trịnh Đăng Dương còn sở hữu thành tích học tập đáng nể, 9 năm liền đều là học sinh giỏi của trường. Trong năm học 2015-2016, Dương tiếp tục gặt hái được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi như: giải nhất môn Vật lý kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 9 thí nghiệm thực hành cấp tỉnh; giải ba môn Vật lý kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 9 cấp tỉnh; giải nhì cuộc thi giải Toán bằng Tiếng Anh qua internet và giải ba giải Toán qua internet cấp tỉnh...
Cô Lê Thị Mai Trâm, giáo viên bộ môn Ngữ văn, Trường THCS Trần Hào, chia sẻ: “Là giáo viên chủ nhiệm lớp 9 lại là mẹ của Dương nên trong suốt quá trình con tạo ra giải pháp, tôi luôn theo sát và hướng dẫn cụ thể, chi tiết về nội dung truyền tải hay cách lựa chọn vấn đề, sắp xếp câu cú, hình ảnh trong đoạn phim một cách hợp lý, logic nhất để người xem dễ dàng tiếp thu và hiểu sâu sắc hơn về thực trạng môi trường sống của chúng ta hiện nay, giúp mọi người có ý thức hơn về bảo vệ môi trường, nhất là học sinh biết làm sạch, đẹp trường lớp, không vứt rác bừa bãi, sử dụng tiết kiệm nước, trồng cây quanh trường...”.
|
Đoạn phim tuyên truyền về bảo vệ môi trường sống đã thu hút sự quan tâm của nhiều học sinh khi đưa vào ứng dụng trong nhà trường. Nhờ vậy, nhiều em đã hiểu hơn về tình hình thực tế môi trường sống xung quanh. Từ đó, học sinh có sự thay đổi rõ rệt về cách đối xử với môi trường, đặc biệt là cách ứng xử với nguồn nước và đất đai. Bên cạnh đó, các em còn có thể phát huy niềm đam mê sáng tạo khoa học - kỹ thuật thông qua bộ môn Tin học để tạo ra các đoạn phim hoạt hình hay hơn, hấp dẫn hơn nhằm tuyên truyền cho mọi người ý thức bảo vệ môi trường sống, góp phần bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp.
ThS Nguyễn Hoài Sơn, Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật tỉnh |
THIÊN LÝ
