Phân luồng học sinh sau tốt nghiệp THCS là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Sau nhiều năm thực hiện phân luồng, hiện tỉ lệ học sinh tốt nghiệp THCS vào học nghề đang tăng dần.

Học nghề Điện tại Trường cao đẳng Nghề Phú Yên - Ảnh: THÚY HẰNG

Tín hiệu vui đối với trường nghề

Hiệu trưởng Trường cao đẳng Nghề Phú Yên Trần Khắc Lễ cho biết, thực hiện chủ trương phân luồng, năm nào cứ đến mùa tuyển sinh là nhà trường trực tiếp đến các trường THCS trên địa bàn tỉnh thông tin đến học sinh những ngành nghề mà trường đào tạo, việc làm sau khi tốt nghiệp và cơ hội liên thông lên cao đẳng, đại học. Qua các buổi tư vấn tuyển sinh, các trường THCS sàng lọc những học sinh yếu, học sinh có hoàn cảnh khó khăn và khuyên các em nên lựa chọn con đường phù hợp với năng lực học tập, điều kiện kinh tế gia đình.

Được tư vấn, hướng nghiệp bằng nhiều hình thức, học sinh và phụ huynh đã có chuyển biến về nhận thức và lựa chọn con đường học nghề. Theo thống kê của Trường cao đẳng Nghề Phú Yên, số học sinh tốt nghiệp THCS vào học nghề tại Trường cao đẳng Nghề Phú Yên tăng dần theo từng năm. Cụ thể, năm 2013, trường này có 96 học sinh học nghề, năm 2014 có 154 học sinh, năm 2015 có 215 học sinh. Riêng năm 2016, đến thời điểm này, Trường cao đẳng Nghề Phú Yên đã nhận được gần 500 hồ sơ đăng ký học nghề, trong đó chủ yếu là học sinh tốt nghiệp THCS. Em Nguyễn Văn Phong ở huyện Phú Hòa nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển vào nghề Điện công nghiệp cho hay: “Học lực của em không tốt. Nếu có theo học hết bậc THPT cũng chưa chắc đậu đại học. Với lại, em thấy nhiều người tốt nghiệp đại học, cao đẳng vẫn không xin được việc làm nên em nghĩ đi học nghề sẽ phù hợp với mình hơn”. Cùng suy nghĩ như Phong, em Trần Minh Hùng ở huyện Tây Hòa đăng ký xét tuyển vào nghề Hàn - cắt gọt kim loại - chế tạo thiết bị cơ khí, nói: “Thực tế cho thấy, nhiều anh chị học nghề tìm kiếm việc làm rất dễ vì nhu cầu sử dụng lao động có tay nghề của các công ty, doanh nghiệp ngày càng nhiều. Vì vậy, em chọn học nghề. Dù biết học nghề vất vả nhưng em sẽ cố gắng để có được tay nghề vững vàng sau khi ra trường”.

Tăng cường công tác phân luồng

Phân luồng học sinh sau THCS vào học nghề được ngành Giáo dục thực hiện từ nhiều năm qua nhưng thực tế vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn khi đa số học sinh tốt nghiệp THCS vẫn vào THPT để học lên đại học, cao đẳng. Điều này cũng dễ hiểu khi tâm lý của đa phần phụ huynh chưa sẵn sàng cho con học nghề sau THCS. Tại hội nghị tổng kết năm học 2015-2016 và triển khai nhiệm vụ giáo dục chuyên nghiệp năm học 2016-2017, Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp (Bộ GD-ĐT) Hoàng Ngọc Vinh nhìn nhận, phân luồng học sinh sau THCS, THPT vào học nghề và trung cấp chuyên nghiệp là một vấn đề quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả của hệ thống GD-ĐT. Trong năm 2015, số học sinh tốt nghiệp THCS vào học trung cấp chuyên nghiệp, nghề có tăng so với những năm trước. Tuy nhiên, nhìn chung công tác phân luồng học sinh sau THCS vào học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp chưa được chú trọng đúng mức, cả nước có dưới 10% học sinh tốt nghiệp THCS vào học trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Trao đổi về vấn đề phân luồng học sinh THCS vào học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, Giám đốc Sở GD-ĐT Phú Yên Phạm Văn Cường cho biết: Mỗi năm, Phú Yên xét tuyển khoảng 80-83% học sinh tốt nghiệp THCS vào lớp 10 THPT công lập. Vì vậy, số học sinh không trúng tuyển có thể rẽ vào giáo dục nghề nghiệp vẫn còn nhiều. Tuy nhiên, do nhiều học sinh không lượng được sức học của bản thân để tìm con đường học nghề từ sớm, động cơ tham gia các lớp học nghề của học sinh bị lệch, xu hướng và tâm lý xã hội vẫn còn nặng chạy theo bằng cấp nên công tác phân luồng học sinh sau THCS chưa mang lại hiệu quả như ngành Giáo dục đề ra.

Để tăng cường công tác phân luồng học sinh tốt nghiệp THCS, Sở GD-ĐT Phú Yên vừa có công văn đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các phòng GD-ĐT, các Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên đóng trên địa bàn phối hợp với các hội, đoàn thể và tổ chức chính trị, xã hội tiến hành rà soát, nắm chắc số lượng các đối tượng để vận động, tư vấn, phân luồng học văn hóa và đào tạo nghề nghiệp. Theo đó, đối với những học sinh trung bình, có thiên hướng kỹ thuật, thực hành thì tư vấn cho các em đi học nghề hệ trung cấp 3 năm tại các cơ sở đào tạo của tỉnh (hiện nay Trường cao đẳng Nghề Phú Yên đang liên kết với các Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp huyện đào tạo nhiều ngành nghề hệ trung cấp, cao đẳng). Đối tượng này khi học trung cấp nghề được miễn 100% học phí, đồng thời vừa học nghề vừa học văn hóa. Đối với những trường hợp có hoàn cảnh khó khăn thì tư vấn cho các em vừa tham gia lao động sản xuất vừa học văn hóa hệ giáo dục thường xuyên cấp THPT và đăng ký học nghề ngắn hạn tại các trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên của huyện. Đối với học sinh chưa tốt nghiệp THPT, các đơn vị tư vấn cho các em học trung cấp nghề nghiệp hệ 2 năm. Trong quá trình học nghề, các em sẽ được bồi dưỡng văn hóa để tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT.

THÚY HẰNG