Mục tiêu của trường chuyên là bảo đảm thực hiện nhiệm vụ phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có tư chất thông minh, có ý thức tự lực, có nền tảng kiến thức vững vàng, tự nghiên cứu và sáng tạo… để tạo nguồn tiếp tục đào tạo thành nhân tài, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế.
Thực hành môn Vật lý tại Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh - Ảnh: M.THÚY
TRƯỜNG CHUYÊN - TRƯỜNG CHẤT LƯỢNG CAO
Tháng 6/2010, Thủ tướng Chính phủ có quyết định phê duyệt Đề án xây dựng và phát triển trường THPT chuyên giai đoạn 2010-2020. Theo đó, trường THPT chuyên ở mỗi tỉnh sẽ được xây dựng thành trường có chất lượng giáo dục cao, đạt chuẩn quốc gia, có trang thiết bị dạy học đồng bộ, hiện đại, là hình mẫu của các trường THPT trong tỉnh về cơ sở vật chất, đội ngũ nhà giáo và tổ chức các hoạt động giáo dục.
Chương trình hành động của Tỉnh ủy Phú Yên về đào tạo nguồn nhân lực giai đoạn 2011-2015 nêu rõ sự cần thiết phải xây dựng và phát triển Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh thành trường đạt chuẩn quốc gia và có chất lượng giáo dục cao. Lãnh đạo tỉnh đã thống nhất địa điểm xây dựng mới Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh với diện tích khoảng 5ha thuộc khu vực phía bắc đường Trần Phú (khu dân cư Hồ Sơn) với cơ sở vật chất hiện đại, để đến năm 2015 trường đạt chuẩn quốc gia và đến năm 2020 trường có chất lượng giáo dục ngang tầm các trường trung học tiên tiến trong khu vực và quốc tế.
Quy định số lượng học sinh trong trường THPT chuyên tương đương với 2% số học sinh cấp THPT của mỗi tỉnh, theo đó Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh sẽ có khoảng 1.200 học sinh vào năm 2015. Về chất lượng, phải tạo chuyển biến cơ bản theo hướng tiếp cận với trình độ tiên tiến của thế giới. Cụ thể đến năm 2015, có ít nhất 75% học sinh được xếp loại học lực giỏi (hiện nay 64%); 80% học sinh giỏi, khá về tin học; 30% học sinh đạt bậc ba về ngoại ngữ theo tiêu chí do Hiệp hội các tổ chức khảo thí ngoại ngữ châu Âu ban hành. Đến năm 2020, có ít nhất 80% học sinh được xếp loại học lực giỏi; 90% học sinh giỏi, khá về tin học; 50% học sinh đạt bậc ba về ngoại ngữ theo tiêu chí do Hiệp hội các tổ chức khảo thí ngoại ngữ châu Âu ban hành. Tạo sự liên thông giữa việc phát hiện, bồi dưỡng học sinh năng khiếu ở trường THPT chuyên với việc đào tạo ở đại học; lựa chọn những học sinh có năng khiếu nổi bật vào học tại các lớp cử nhân tài năng, kỹ sư chất lượng cao của các trường đại học chất lượng cao trong nước và các trường đại học có uy tín ở nước ngoài để tiếp tục đào tạo, phát triển năng khiếu. Đến năm 2015, có khoảng 30% học sinh các lớp chuyên tốt nghiệp THPT được đào tạo tại các lớp cử nhân tài năng, kỹ sư chất lượng cao của các trường đại học trong nước và tại các trường đại học có uy tín ở nước ngoài và đạt 50% vào năm 2020. Đến năm 2015, Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh phải hợp tác được với ít nhất hai cơ sở giáo dục có uy tín trong khu vực, quốc tế.
NÂNG CAO NĂNG LỰC ĐÀO TẠO
Để nâng cao chất lượng đào tạo trường chuyên cần phải xây dựng các quy định về tuyển sinh vào trường trung học phổ thông chuyên theo hướng kết hợp giữa thi tuyển và xét tuyển. Từng bước áp dụng phương pháp phát hiện năng khiếu, xác định chỉ số thông minh, chỉ số sáng tạo trong việc tuyển sinh vào trường THPT chuyên; bổ sung, hoàn thiện quy định về sàng lọc học sinh các trường THPT chuyên để có thể tuyển chọn bổ sung những học sinh có năng khiếu thực sự và chuyển những học sinh không đủ điều kiện học trong trường chuyên ra các trường THPT khác; đổi mới việc tổ chức bồi dưỡng đội tuyển dự thi học sinh giỏi các cấp; tăng cường các kỳ thi mang tính chất giao lưu giữa các trường THPT chuyên thuộc các vùng trên cả nước. Tiến hành rà soát, đánh giá, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên để có kế hoạch tuyển dụng, bồi dưỡng nhằm đảm bảo đủ số lượng, cân đối về cơ cấu và nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực làm việc; nâng tỉ lệ giáo viên, cán bộ quản lý có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ đồng thời với việc nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, ngoại ngữ, tin học và khả năng nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng. Đến 2015, có 100% cán bộ quản lý, giáo viên giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, sử dụng thông thạo tin học và thiết bị dạy học hiện đại; 20% cán bộ quản lý, giáo viên sử dụng được ngoại ngữ trong giảng dạy, giao tiếp; tăng cường nguồn lực giáo viên từ bên ngoài (thỉnh giảng từ các viện nghiên cứu, các trường đại học, hợp tác liên tỉnh, tình nguyện viên nước ngoài...). Chú trọng xây dựng đội ngũ giáo viên đầu đàn về hoạt động chuyên môn trong hệ thống trường THPT chuyên, tạo điều kiện giúp họ trở thành những nhân tố tích cực, là tấm gương trong việc rèn luyện đạo đức, tự học, sáng tạo và tham gia vào mạng lưới giáo viên chuyên trên toàn quốc; tăng cường đầu tư, mua sắm các thiết bị dạy học đồng bộ và hiện đại phục vụ cho việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu, đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá của giáo viên và việc học tập, làm quen nghiên cứu khoa học của học sinh.
Để đạt được những mục tiêu trên, cần có chính sách ưu tiên đối với giáo viên trực tiếp giảng dạy các môn chuyên, giáo viên có học sinh đoạt giải trong các kỳ thi quốc gia, quốc tế và tỉ lệ đỗ đại học cao; chính sách thu hút giáo viên chất lượng cao tham gia giảng dạy ở trường THPT chuyên, nhất là giáo viên nước ngoài tham gia dạy ngoại ngữ; chính sách phù hợp đối với học sinh có năng khiếu nổi bật, đạt giải trong các kỳ thi quốc gia, quốc tế như: chế độ học bổng, học vượt lớp, cử đi đào tạo tại các cơ sở giáo dục đại học có uy tín ở nước ngoài; chính sách ưu đãi, tôn vinh đối với giáo viên, cán bộ quản lý có thành tích xuất sắc trong công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh năng khiếu; hợp tác với các cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp đầu tư phát triển trường THPT chuyên nhằm khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực đào tạo học sinh năng khiếu…
Hiện tại, những bước đi ban đầu để thực hiện đạt hiệu quả những mục tiêu nêu trên của Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh thật không dễ dàng. Vì vậy để đi đúng trên con đường phía trước, trước mắt, nhà trường vẫn phải thường xuyên tuyên truyền làm thay đổi nhận thức của các cấp chính quyền, các cơ quan quản lý giáo dục, giáo viên, học sinh và xã hội về mục tiêu phát triển hệ thống trường THPT chuyên trong giai đoạn mới; chủ động về quản lý nhân sự, tài chính, tuyển sinh, quản lý chuyên môn, công tác xã hội hóa giáo dục để phát huy có hiệu quả nhất cơ sở vật chất, trang thiết bị, đội ngũ giáo viên có chất lượng cao; tăng cường việc đánh giá, kiểm định chất lượng giáo dục, xây dựng tiêu chí, phương pháp, quy trình đánh giá, kiểm định chất lượng giáo dục trên cơ sở các quy định chung để đánh giá một cách khoa học, khách quan, công bằng, chính xác chất lượng trường học. Ngoài ra, nhà trường còn phải đẩy mạnh hợp tác về đào tạo, nghiên cứu với các cơ sở giáo dục có uy tín nước ngoài nhằm học tập, trao đổi những kinh nghiệm tốt về công tác tuyển chọn, bồi dưỡng, phát triển năng khiếu của học sinh; chú trọng hợp tác về xây dựng chương trình, tài liệu dạy học, bồi dưỡng giáo viên và đào tạo học sinh năng khiếu; tăng cường cơ hội để giáo viên, học sinh trường THPT chuyên được tham quan, giao lưu, học tập tại các cơ sở giáo dục có uy tín ở nước ngoài.
NGUYỄN TẤN HÀO
Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh
