Sở GD-ĐT Phú Yên vừa có hướng dẫn triển khai thực hiện nhiệm vụ khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục năm học 2010-2011. Báo Phú Yên phỏng vấn Giám đốc Sở GD-ĐT Phú Yên Nguyễn Văn Tá về nội dung này.
* Xin đồng chí cho biết những điểm mới trong công tác khảo thí và kiểm định chất lượng được ngành GD-ĐT Phú Yên triển khai trong năm học này?
Giám đốc Sở GD-ĐT Phú Yên Nguyễn Văn Tá.
- Căn cứ vào những yêu cầu của việc đổi mới kiểm tra đánh giá và thi, trong năm học này các cấp quản lý, các cơ sở giáo dục phổ thông xây dựng kế hoạch, đề ra những biện pháp quản lý tích cực trong công tác đổi mới phương pháp dạy, học, đổi mới kiểm tra đánh giá đạt hiệu quả; thực hiện nghiêm túc, trung thực trong kiểm tra, đánh giá và thi. Trang bị cho người học biết cách học để nắm vững kiến thức, hình thành kỹ năng đáp ứng yêu cầu chuẩn của chương trình từng cấp học, lớp học. Mỗi tổ, nhóm bộ môn của các trường nghiên cứu chuyên đề “Phương pháp học tập bộ môn” thống nhất nội dung và dành 1 tiết học chính khóa để dạy cho học sinh cách học, làm cho học sinh biết tự học cái gì, học như thế nào để “hiểu mau, nhớ lâu và vận dụng sáng tạo”, biết tự đánh giá và có phương pháp học tập đạt hiệu quả. Đẩy mạnh phong trào tự học và bồi dưỡng năng lực tự học cho học sinh, hướng dẫn học sinh biết tự đánh giá kết quả học tập của mình để phản ánh đúng chất lượng dạy học của giáo viên và năng lực học tập của học sinh. Tùy theo đặc trưng bộ môn, cần phối hợp có hiệu quả giữa các hình thức kiểm tra vấn đáp, tự luận và trắc nghiệm khách quan, không xem nhẹ hình thức nào.
Sau khi tổ chức kiểm tra đánh giá học sinh và sau kết quả các kỳ thi đã được thông báo trên các trang thông tin điện tử của Bộ, của Sở GD-ĐT, các trường phải làm công tác thống kê, phân tích đánh giá về độ tin cậy, độ khó, mức độ phân hóa của đề kiểm tra, đề thi và kết quả điểm các bài thi của học sinh trường mình, đồng thời có đối chiếu, so sánh với kết quả các năm liền kề của chính đơn vị mình, với các đơn vị khác, với các tỉnh khác. Trên cơ sở đó tổ chức rút kinh nghiệm, tìm ra những nguyên nhân chủ quan, những hạn chế trong công tác quản lý của lãnh đạo nhà trường; trong cách dạy của giáo viên, cách học của học sinh; trách nhiệm của ban đại diện cha mẹ học sinh trong việc phối hợp với nhà trường và của cha mẹ học sinh trong việc quản lý học tập con em ở nhà. Qua đó, đề ra những biện pháp tích cực, cụ thể, có tính khả thi để nâng cao chất lượng dạy và học. Đây là hoạt động sau kiểm tra và thi mà lâu nay ít được chú ý.
* Vài năm trở lại đây, ngành GD-ĐT đã xuất hiện một khái niệm khá mới mẻ: kiểm định chất lượng giáo dục (KĐCLGD). Công tác này được ngành GD-ĐT Phú Yên triển khai như thế nào?
- Công tác KĐCLGD được Bộ GD-ĐT lựa chọn như một biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục. Đây là một giải pháp quản lý chất lượng hiệu quả nhằm đánh giá hiện trạng, xác định chính xác các điểm mạnh, điểm yếu của các cơ sở giáo dục theo tiêu chuẩn đề ra, từ đó xây dựng kế hoạch phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu để đảm bảo chất lượng và không ngừng phát triển. Trong năm học này, Sở GD-ĐT và các phòng GD-ĐT chọn một số trường để chỉ đạo điểm trong số các trường tiểu học, THCS, THPT trên các địa bàn có điều kiện phát triển kinh tế - xã hội khác nhau, hướng dẫn tổ chức tự đánh giá và đánh giá ngoài theo các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục và quy trình KĐCLGD do Bộ GD-ĐT ban hành, nhằm xác định thực trạng chung của các cơ sở giáo dục; đề ra được các giải pháp cải tiến, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường, xây dựng văn hóa chất lượng trong từng đơn vị. Đẩy nhanh tiến độ triển khai tự đánh giá đối với các cơ sở giáo dục phổ thông. Phấn đấu từ năm học 2010-2011 trở đi, tất cả các trường tiểu học, THCS, THPT triển khai tự đánh giá nhằm cải tiến để nâng cao chất lượng giáo dục. Các trường đã hoàn thành báo cáo tự đánh giá tiến hành đăng ký kiểm định chất lượng giáo dục.
Sở GD-ĐT xây dựng và thực hiện kế hoạch đánh giá ngoài những trường đã hoàn thành báo cáo tự đánh giá trong năm học 2009-2010 và được thẩm định đủ điều kiện đánh giá ngoài. Việc đánh giá ngoài và công nhận đạt tiêu chuẩn chất lượng cần được thực hiện nghiêm túc, có trọng điểm, bảo đảm chất lượng, không chạy theo thành tích.
Giờ học của học sinh Trường tiểu học Trưng Vương. - Ảnh: M.THÚY
* Tự đánh giá là khâu đầu tiên và cũng là khâu quan trọng nhất trong quy trình kiểm định. Làm thế nào để đảm bảo tính trung thực, thưa đồng chí?
- Tự đánh giá thể hiện tính tự chủ và tính tự chịu trách nhiệm của nhà trường trong toàn bộ hoạt động giáo dục theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Tự đánh giá là một quá trình liên tục được thực hiện theo kế hoạch, có sự tham gia của tất cả các bộ phận và cá nhân trong nhà trường. Tự đánh giá đòi hỏi tính khách quan, trung thực và công khai. Các giải thích, nhận định, kết luận đưa ra trong quá trình tự đánh giá phải dựa trên các thông tin, minh chứng cụ thể, rõ ràng, đảm bảo độ tin cậy. Báo cáo tự đánh giá phải bao quát đầy đủ các tiêu chí trong tiêu chuẩn đánh giá chất lượng nhà trường.
Hoạt động KĐCLGD phổ thông tập trung ở quá trình tổ chức dạy học và ở đầu ra. Quá trình tổ chức dạy học bao giờ cũng là khâu phản ánh rõ tính chủ động, năng lực giáo dục của các trường. Do có những trường ở vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, có những trường ở thành phố, điều kiện giáo dục thuận lợi hơn rất nhiều nên có độ “lệch” đáng kể trong nhiều trường hợp. Do công tác KĐCLGD còn mới mẻ, việc triển khai vẫn đang ở giai đoạn bước đầu nên thực tế triển khai còn gặp một số hạn chế. Tuy nhiên, từ nhận thức và ý thức về mục đích, ý nghĩa của công tác kiểm định, các cơ sở giáo dục dần dần sẽ tạo ra được những chuyển biến mới, hình thành “văn hóa chất lượng” trong mỗi trường học, mỗi cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên, học sinh để từ đó, chất lượng giáo dục được đảm bảo và không ngừng được cải tiến, nâng cao.
* Xin cảm ơn đồng chí!
THÚY HẰNG
