Bộ GD - ĐT vừa ban hành quy chế công nhận trường THCS, THPT và trường phổ thông nhiều cấp học đạt chuẩn quốc gia (gọi chung là trường trung học). Quy chế này đặt ra nhiều tiêu chí mới so với quy chế được ban hành năm 2001.

Theo quy định mới, trường chuẩn quốc gia phải được đánh giá xếp loại tốt trong phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực. Trong ảnh: Giờ học của học sinh Trường THCS Hùng Vương (TP Tuy Hòa) - Ảnh: T.HẰNG

NHIỀU TIÊU CHUẨN MỚI

Theo quy chế vừa ban hành, trường trung học đạt chuẩn quốc gia cần đáp ứng 5 tiêu chuẩn: tổ chức nhà trường; cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên; chất lượng giáo dục; cơ sở vật chất và thiết bị; công tác xã hội hóa giáo dục. Theo đánh giá của các trường, yêu cầu các tiêu chuẩn đặt ra của quy chế mới mở rộng hơn, đòi hỏi cao hơn so với quy chế được ban hành năm 2001. Trong đó, đối với tiêu chuẩn tổ chức nhà trường, phải có đủ các khối lớp của cấp học, nhiều nhất là 45 lớp, mỗi lớp có không quá 45 học sinh. Về tiêu chuẩn cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên, nhà trường phải có đủ giáo viên các bộ môn đạt trình độ chuẩn đào tạo theo quy định, trong đó ít nhất có 30% giáo viên đạt tiêu chuẩn dạy giỏi từ cấp cơ sở trở lên; có 100% giáo viên đạt chuẩn loại khá trở lên theo quy định về chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học. Có đủ giáo viên hoặc viên chức phụ trách thư viện, phòng học bộ môn, phòng thiết bị dạy học được đào tạo hoặc bồi dưỡng về nghiệp vụ, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Về tiêu chuẩn chất lượng giáo dục, quy chế nêu rõ những chỉ tiêu tối thiểu cần có từ  một năm trước khi được công nhận và trong thời hạn được công nhận đạt chuẩn quốc gia: tỉ lệ học sinh bỏ học và lưu ban hàng năm không quá 6%, trong đó tỉ lệ học sinh bỏ học không quá 1%; học sinh xếp loại giỏi đạt từ 3% trở lên, loại khá đạt từ 35% trở lên, loại yếu, kém không quá 5%; về hạnh kiểm, học sinh xếp loại khá, tốt đạt từ 80% trở lên, loại yếu không quá 2%. Ngoài ra, trường còn phải được đánh giá xếp loại tốt về tiêu chuẩn trường học thân thiện, học sinh tích cực trong năm học liền trước khi công nhận. Đảm bảo các điều kiện cho cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh sử dụng có hiệu quả công nghệ thông tin trong công tác quản lý nhà trường, đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá. Tất cả cán bộ quản lý, giáo viên đều sử dụng được máy vi tính trong công tác, học tập.

Đối với tiêu chuẩn về cơ sở vật chất và thiết bị, các trường phải có đủ số phòng học cho mỗi lớp học (không quá 2 ca mỗi ngày); diện tích phòng học, bàn ghế học sinh, bàn ghế giáo viên, bảng đúng quy cách hiện hành; phòng học thoáng mát, đủ ánh sáng, an toàn. Có phòng y tế trường học đảm bảo theo quy định hiện hành về hoạt động y tế trong các trường tiểu học, trường trung học. Có thư viện đúng theo tiêu chuẩn quy định về tổ chức và hoạt động của thư viện trường học; chú trọng phát triển nguồn tư liệu điện tử gồm: tài liệu, sách giáo khoa, giáo án, câu hỏi, bài tập, đề kiểm tra, đề thi; cập nhật thông tin về giáo dục trong và ngoài nước;... đáp ứng yêu cầu tham khảo của giáo viên và học sinh. Có hệ thống công nghệ thông tin kết nối internet đáp ứng yêu cầu quản lý và dạy học; có website thông tin trên mạng internet hoạt động thường xuyên, hỗ trợ có hiệu quả cho công tác dạy học và quản lý nhà trường.

Về tiêu chuẩn công tác xã hội hóa giáo dục, nhà trường chủ động phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước, các đoàn thể, tổ chức ở địa phương đề xuất những biện pháp cụ thể nhằm thực hiện chủ trương và kế hoạch phát triển giáo dục địa phương. Mối quan hệ và thông tin giữa nhà trường, gia đình, xã hội được duy trì thường xuyên, kịp thời, chặt chẽ, tạo nên môi trường giáo dục lành mạnh, phòng ngừa, đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội xâm nhập vào nhà trường. Huy động hợp lý và có hiệu quả sự tham gia của gia đình và cộng đồng vào các hoạt động giáo dục, tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị và điều kiện nâng cao hiệu quả giáo dục của nhà trường.

PHÚ YÊN GẶP KHÓ KHĂN

Theo các trường, trong số 5 tiêu chuẩn mà quy chế quy định thì tiêu chuẩn về cơ sở vật chất khó đạt được nhất. Bởi hiện nay, phần lớn các trường trung học ở Phú Yên đang gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất và thiết bị. Cho đến thời điểm này, toàn tỉnh mới chỉ có 12/96 trường THCS, 1/31 trường  THPT đạt chuẩn quốc gia. Theo Phó Giám đốc Sở GD – ĐT Phú Yên Nguyễn Văn Tá, vài năm gần đây, cơ sở vật chất ở các trường tuy có được tăng cường song vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển giáo dục, đặc biệt là yêu cầu xây dựng trường chuẩn quốc gia. Hầu hết diện tích các trường học còn quá chật hẹp so với quy mô trường lớp, thiếu phòng bộ môn, nhà công vụ, nhà vệ sinh... Chẳng hạn như, hai trường THPT Nguyễn Huệ, chuyên Lương Văn Chánh, chỉ vì diện tích trường học chật hẹp, thiếu phòng học bộ môn mà trong nhiều năm qua vẫn chưa đạt chuẩn quốc gia.

Theo quy chế mới, để được công nhận đạt chuẩn quốc gia trường đó phải được đánh giá xếp loại tốt trong phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực; nhà trường phải đảm bảo các điều kiện cho cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh sử dụng có hiệu quả công nghệ thông tin trong công tác quản lý nhà trường, đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá; tất cả cán bộ quản lý, giáo viên đều sử dụng được máy vi tính trong công tác, học tập cũng đặt ra nhiều thách thức đối với các trường.

Theo kế hoạch, trong năm học 2009 – 2010, Phú Yên phấn đấu có từ 5 đến 7 trường THCS, 1 đến 2 trường THPT đạt chuẩn quốc gia. Để đạt được mục tiêu này, ngay từ đầu năm học Sở GD – ĐT đã chỉ đạo các trường tập trung tăng cường cơ sở vật chất, xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, có hiệu quả; triển khai nối mạng internet vào các phòng máy vi tính tạo điều kiện cho thầy – và trò tiếp cận với những thông tin cần thiết, vận dụng có hiệu quả các thành tựu của công nghệ thông tin. Từ phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực, ngành Giáo dục – Đào tạo không chỉ hướng đến xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia mà còn nhằm tạo một môi trường sư phạm thực sự lành mạnh, trong đó, học sinh biết bảo vệ danh dự của trường và chính bản thân mình.

MẠNH THÚY