Dựa vào kết quả thử nghiệm đánh giá giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp mới, để nâng cao chất lượng dạy và học, Đề án phát triển giáo viên tiểu học (GVTH) giao quyền tự chủ cho giáo viên trong quá trình giảng dạy.
Tự lập kế hoạch bài dạy giúp giáo viên chủ động hơn trong những giờ lên lớp. - Ảnh: T.HẰNG
Trước đây, tất cả các trường tiểu học phải thực hiện phân phối chương trình dạy học theo quy định. Mặc dù có thể có một số học sinh chưa hiểu, chưa nắm bắt được kiến thức ở tiết học trước, nhưng giáo viên vẫn phải tiếp tục dạy tiết mới để chạy cho hết nội dung được quy định trong sách giáo khoa. Được trao quyền tự chủ trong giảng dạy, giáo viên được quyền điều chỉnh phân phối chương trình nên họ có thể lướt qua những nội dung chưa cần thiết và tập trung giảng sâu những nội dung quan trọng. Một giáo viên cho biết: “Để bảo đảm tất cả các đối tượng học sinh trong một tiết học đều hiểu bài, giáo viên phải chịu trách nhiệm về nội dung lẫn chất lượng giảng dạy. Nếu giáo viên chưa được tự chủ thì dễ dàng dẫn đến tình trạng vẫn còn một số học sinh trong lớp mặc dù ngày nào cũng cắp sách đến trường nhưng vẫn chưa biết đọc, biết viết”.
Để giúp giáo viên có thể tự đánh giá bản thân, đối sánh với chuẩn nghề nghiệp, giúp các cấp quản lý xác định được năng lực hiện có của đội ngũ giáo viên theo các yêu cầu của chuẩn, Dự án phát triển giáo viên tiểu học (GVTH) của Bộ GD – ĐT đã triển khai áp dụng thử nghiệm trên 25.000 GVTH của 10 tỉnh, thành phố trong cả nước. Kết quả áp dụng chuẩn xét theo yêu cầu của lĩnh vực kiến thức có 92,93% giáo viên đạt mức độ II của yêu cầu có đủ kiến thức khoa học cơ bản để dạy các môn trong chương trình tiểu học, trong đó có 43,6% có kiến thức tốt (mức độ III), 4,21% giáo viên đạt mức độ IV là mức có kiến thức sâu rộng để dạy tốt mọi đối tượng học sinh và có khả năng hướng dẫn đồng nghiệp về chuyên môn, nghiệp vụ. Ở lĩnh vực kỹ năng sư phạm, 92% giáo viên biết lập kế hoạch bài học; trong đó 38% giáo viên đã thể hiện rõ sự đổi mới phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh.
Để giáo viên chủ động trong giảng dạy, chương trình bồi dưỡng GVTH hướng dẫn những kỹ năng lập kế hoạch giảng dạy trên lớp mỗi ngày, mỗi tiết để phù hợp với trình độ kiến thức cũng như đặc điểm tâm lý của học sinh, lập kế hoạch dạy cho từng nhóm học sinh giỏi, khá, trung bình và yếu trong từng giờ. Ông Nguyễn Văn Tá, Phó giám đốc Sở GD – ĐT, Trưởng ban điều phối dự án phát triển GVTH Phú Yên, cho biết: “Nếu một giờ dạy được giáo viên kế hoạch hoá với những hoạt động cần thiết cho cả thầy và trò dù chỉ trên một trang giấy thì cũng phục vụ thiết thực cho công cuộc đổi mới phương pháp rất nhiều. Giáo viên không cần chép trong giáo án quá nhiều những điều khi dạy không dùng đến và không đáp ứng những gì học sinh đang chờ đợi. Sự tự chủ trong một giờ dạy của giáo viên chỉ có được khi đi kèm với công tác kế hoạch hoá việc dạy học”.
Tự chủ trong giảng dạy là cách làm mới trong đổi mới phương pháp dạy học góp phần giúp giáo viên hiểu, đánh giá đúng học sinh, hạn chế được tình trạng giáo viên có thể vô tình tạo áp lực cho học sinh mà thiếu đi sự đồng cảm và khuyến khích các em trong học tập. Giáo viên đưa ra câu hỏi cũng như bài tập phù hợp với học sinh là một nguồn sức mạnh giúp các em tự tin trong học tập nhất là đối với học sinh có học lực yếu, khuyết tật...
NHẬT QUỲNH
