Đánh giá kết quả học tập của học sinh (MCD2b) là một trong những nội dung mới đang được Dự án phát triển giáo viên tiểu học (GVTH) tổ chức bồi dưỡng cho lực lượng GVTH thuộc 10 tỉnh, thành phố triển khai thí điểm chuẩn nghề nghiệp GVTH mới.
Giáo viên tiểu học được dự án phát triển GVTH trang bị kỹ năng đánh giá học sinh – Ảnh: M.THÚY
Nội dung này trang bị cho giáo viên những kỹ năng về phân loại kiểm tra, phân loại đánh giá ở tiểu học; xác lập nội dung đánh giá kết quả học tập; đánh giá kiến thức, kỹ năng, thái độ và hạnh kiểm của học sinh; kỹ thuật quan sát, kiểm tra miệng, làm bài luận, bài trắc nghiệm, bài thực hành cho học sinh; học sinh tự đánh giá.
Nhiều giáo viên cho biết, việc phân loại người học không hề dễ dàng, đặc biệt là đối với học sinh tiểu học. Lâu nay, khi đánh giá kết quả học tập của học sinh, giáo viên và nhà trường chủ yếu căn cứ vào các tiêu chí, từ xét lên lớp, khen thưởng, xét tham gia các đội tuyển của nhà trường đến chia học sinh thành nhóm theo từng môn học hoặc tổ chức các nhóm cùng nhau học tập, làm bài tập… Do đó, quá trình đánh giá kết quả học tập của học sinh nhiều khi còn mang tính chủ quan. Khi được dự án trang bị những kỹ năng đánh giá kết quả học tập của học sinh, giáo viên đã biết cách kiểm soát và điều chỉnh việc dạy học. Cô giáo Phạm Thị Lương Dân, Trường tiểu học Trưng Vương (TP Tuy Hoà) cho biết: “Giáo viên biết chắc họ đang kiểm tra cái gì, để làm gì và phải thực hiện chúng một cách hệ thống, nhất quán. Nhờ vậy, chúng tôi có thể nhận ra quá trình dạy học có phù hợp với học sinh không, có đáp ứng được mục tiêu dạy học, cũng như nhận ra kết quả học tập của học sinh phản ánh việc giảng dạy đáng tin cậy đến mức nào. Trên cơ sở ấy, thầy cô giáo đưa ra những phán đoán về người học và quyết định điều chỉnh hoặc cải tiến hoạt động dạy học”.
Dạy học rồi kiểm tra, đánh giá nhằm kiểm soát việc dạy học, sau đó điều chỉnh, cải tiến dạy học là cơ chế đảm bảo cho sự phát triển chất lượng dạy học. Đối với học sinh, thông tin đánh giá nhận được (điểm số và đặc biệt là nhận xét) từ giáo viên và tự đánh giá của bản thân giúp các em điều chỉnh được việc học của mình. Vì vậy, để việc đánh giá có thể góp phần phát triển toàn diện cho người học, dự án còn cung cấp cho giáo viên những giải pháp thực hiện một cách hệ thống và nhất quán, như quá trình dạy học phải hợp lý để không đẩy các em vào thế học thuộc lòng, học đối phó, học chỉ để có điểm, chỉ để biết chứ không để hiểu và áp dụng; kết quả học tập cần được đánh giá một cách hiệu quả, đáng tin cậy để có tác dụng hướng dẫn và khuyến khích các phương pháp học tập tích cực, ủng hộ các thói quen học tập có giá trị. Ngoài ra, phương pháp, công cụ đánh giá cũng cần đa dạng (trắc nghiệm, tự luận, học nhóm, trò chơi, bài tập giải quyết vấn đề…) để kích thích người học tự bổ sung, phát triển kiến thức. Việc đánh giá kết quả học tập cũng cần góp phần phát triển những kỹê năng và phẩm chất xã hội như kỹê năng giao tiếp, ý thức cộng đồng, lòng tự trọng…, giúp học sinh biết cách sống, cách làm việc với những người xung quanh.
Ông Lê Trọng Cung, Hiệu trưởng Trường tiểu học Hoà Trị 2 (huyện Phú Hoà) cho biết: “Mục tiêu đánh giá và sự rõ ràng của các chuẩn mực cũng như tiêu chí đánh giá góp phần rất lớn trong việc quản lí hiệu quả quá trình dạy và học. Giáo viên không thể điều hành một cách thích hợp một hoạt động dạy học nào đó nếu họ không thể theo dõi, thu thập thông tin, nhận xét và ra quyết định. Do vậy, chúng tôi đánh giá cao các kỹ năng đánh giá kết quả học tập ở tiểu học mà dự án triển khai”.
KHÁNH NGUYÊN
