Hội thi Khoa học kỹ thuật cho học sinh trung học cấp tỉnh năm học 2014-2015 vừa được Sở GD-ĐT Phú Yên tổ chức với 36 dự án tham gia. Đây là sân chơi trí tuệ, thúc đẩy học sinh nghiên cứu khoa học, phục vụ cho học tập và cuộc sống.
NHIỀU DỰ ÁN ĐƯỢC CHĂM CHÚT
So với lần đầu tổ chức chỉ có 15 dự án, hội thi lần thứ hai này được đầu tư quy mô hơn, thu hút 36 dự án nghiên cứu khoa học, kỹ thuật của hơn 50 tác giả, nhóm tác giả đến từ 6 phòng GD-ĐT và 11 trường THPT trong tỉnh. Nội dung các dự án năm nay khá đa dạng, tập trung vào các lĩnh vực: hóa học, tin học, điện - điện tử, năng lượng và vận tải, quản lý môi trường, khoa học sức khỏe, sản phẩm thân thiện với môi trường, dụng cụ sinh hoạt gia đình, đồ dùng dành cho học tập... Phần lớn dự án có tính sáng tạo, tích hợp, ứng dụng cao, gây nhiều thích thú và ngạc nhiên cho ban giám khảo. Trong đó, có nhiều dự án mang ý tưởng nhân văn, hướng đến cộng đồng, nhằm đưa đến những tiện ích cho cuộc sống. Nổi bật là các dự án: Chiếc gậy thông minh dành cho người khiếm thị (Trường phổ thông tư thục Duy Tân), Thiết bị phát hiện - cảnh báo cận thị ở học sinh (Trường THPT Nguyễn Huệ), Khăn lau bảng không bụi (Trường THCS Huỳnh Thúc Kháng, huyện Tuy An), catalogue “Tuy Hòa In Me” và bộ font “The Omni” thiết kế bằng Adobe Photoshop và Inlustrator (Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh)…
Lĩnh vực điện - cơ khí được phần đông thí sinh lựa chọn và triển khai với nội dung phong phú, gần gũi với cuộc sống và học tập như: Máy lọc bụi (Trường THCS Hòa An, huyện Phú Hòa), Hệ thống đóng, ngắt mạch điện để sử dụng an toàn tiết kiệm điện năng trong trường học (Trường THCS Trần Phú, huyện sông Hinh), Đèn Led học tập (Trường THPT Lê Thành Phương, huyện Tuy An), Dàn phơi đồ thông minh (Trường THPT Nguyễn Trãi), Thiết bị chống trộm và kiểm soát hệ thống cửa trong gia đình (Trường THPT Nguyễn Huệ)… Đặc biệt, nhiều dự án thân thiện môi trường được các em mang đến cuộc thi lần này như: Làm túi xách từ nắp bật lon nước ngọt, lon bia (Trường THCS Đồng Khởi, huyện Tây Hòa), Mô hình máy tạo nước nóng bằng nhiệt mặt trời (Trường THPT Nguyễn Du, huyện Sông Hinh), Thuốc chữa bệnh từ cây đinh lăng và dầu dừa (Trường THPT Lê Hồng Phong, huyện Tây Hòa)… Em Nguyễn Thị Minh Nguyệt, lớp 9A, Trường THCS Huỳnh Thúc Kháng (huyện Tuy An), đồng tác giả dự án Khăn lau bảng không bụi chia sẻ: “Hằng ngày, mỗi khi viết và lau bảng, thầy cô giáo phải tiếp xúc với bụi phấn độc hại. Vì vậy, chúng em sáng tạo ra khăn lau bảng không bụi như một món quà dành tặng thầy cô giáo để yên tâm truyền đạt kiến thức cho học sinh mà không ảnh hưởng đến sức khỏe”.
Ông Dương Bình Luyện, Trưởng phòng Giáo dục trung học (Sở GD-ĐT Phú Yên), Trưởng Ban giám khảo, cho biết: “Nhiều dự án khối THCS có ý tưởng sáng tạo, phù hợp với trình độ, đơn giản, dễ làm, gắn với kiến thức phổ thông. Còn khối THPT, đa số các dự án có tiến bộ vượt bậc so với năm trước vì hàm lượng sáng tạo của học sinh cao, tích hợp được nhiều kỹ thuật, có tính nhân văn, đáp ứng nhu cầu thực tế đời sống... Những dự án đạt giải cao đều thể hiện sự dày công nghiên cứu của các tác giả và nhóm tác giả, cũng như sự đầu tư của nhà trường, các giáo viên trong công tác tư vấn và hướng dẫn”.
THÚC ĐẨY HỌC SINH NGHIÊN CỨU, SÁNG TẠO
Trong 2 ngày bám sát hội thi, theo dõi học sinh thuyết minh về dự án của mình, chúng tôi nhận thấy hội thi thực sự đã trở thành sân chơi trí tuệ để các em sáng tạo khoa học kỹ thuật. Hội thi đã tạo cơ hội cho học sinh vận dụng các kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề thực tiễn, biết cách triển khai, sáng tạo các ý tưởng khoa học của mình. Sự nhiệt tình, tự tin của các em khi trình bày kết quả nghiên cứu đã tạo sự thích thú cho người xem. Một số học sinh bậc THCS tuy còn nhỏ tuổi, kiến thức khoa học được học chưa nhiều, nhưng cũng đã tích cực tìm tòi, trình bày và phản biện một cách mạch lạc, gãy gọn.
Điều ghi nhận nữa tại hội thi lần này là từ cấp cơ sở đã có sự chuẩn bị chu đáo. Nhiều trường học đã tuyên truyền cho học sinh, phân công giáo viên hướng dẫn. Một số huyện như: Tuy An, Phú Hòa, Đông Hòa, Tây Hòa còn tổ chức cuộc thi cấp huyện để tuyển chọn những dự án tốt nhất dự thi cấp tỉnh. Nhờ có sự chuẩn bị tích cực từ giáo viên, học sinh nên phong trào nghiên cứu khoa học kỹ thuật trong nhà trường được triển khai rộng khắp. Chính những chuyển biến này sẽ góp phần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục theo Nghị quyết 29 của BCH TW Đảng.
Theo ông Ngô Ngọc Thư, Phó giám đốc Sở GD-ĐT Phú Yên, trong 3 năm trở lại đây, phong trào nghiên cứu khoa học kỹ thuật của học sinh trung học trong tỉnh diễn ra khá sôi nổi. Số lượng đề tài ngày càng nhiều, chất lượng ngày càng nâng cao. Nhiều đề tài để lại ấn tượng sâu sắc cho mọi người và đoạt giải cao tại các cuộc thi toàn quốc. Đây là những tín hiệu tốt và cũng là động lực để ngành duy trì tổ chức hội thi Khoa học kỹ thuật cho học sinh trung học cấp tỉnh. Ông Thư cho biết: “Qua hội thi lần này, chúng tôi đã chọn được 5 dự án xuất sắc nhất để mang dự thi cấp quốc gia vào cuối tháng 3 tới. Năm 2014, Phú Yên có 2/3 sản phẩm đoạt giải nhất và ba tại Hội thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học toàn quốc tại TP Cần Thơ. Năm nay, với nhiều đề tài hay, giàu tính nhân văn, khả năng chúng ta tiếp tục có nhiều giải quốc gia tại Đồng Tháp là rất cao”.
HÀ MY
