Họ là những người nông dân lần đầu tiên bỏ ruộng lên bờ, bước chân vào nhà máy trở thành công nhân. Cần cù, chịu khó là những đức tính quý của họ. Tuy nhiên, chừng ấy vẫn chưa đủ để hòa nhập với tác phong lao động công nghiệp. Chính vì thế, với họ tự ý bỏ việc khi đến mùa vụ hay một “lý do gia đình” nào đó gây ảnh hưởng đến dây chuyền, tiến độ sản xuất của doanh nghiệp là chuyện thường xảy ra...
THỪA LAO ĐỘNG , THIẾU CÔNG NHÂN
Công nhân ở xưởng gia công gỗ Công ty Hưng Thạnh - KCN Đông Bắc Sông Cầu - Ảnh: T.Q
Ngày tổ chức lễ ra mắt Ban chấp hành công đoàn lâm thời Công ty TNHH thương mại xuất nhập khẩu Hưng Thạnh (khu công nghiệp Đông Bắc Sông Cầu) được Liên đoàn Lao động Phú Yên tỉnh phối hợp với công ty chuẩn bị khá chu đáo. Công nhân được ban giám đốc doanh nghiệp cho nghỉ từ giữa buổi để dự lễ. Đợt đầu tiên có 60 công nhân đủ tiêu chuẩn kết nạp đoàn viên công đoàn. Đến giờ trao thẻ đoàn viên chỉ có 33 người! Ban giám đốc, quản lý phân xưởng cho biết số còn lại không có mặt vì “có việc nhà!”. Cả phân xưởng gia công gỗ của công ty có tổng số 180 lao động, nhưng số công nhân hôm ấy chỉ khoảng 100 người. Giám đốc điều hành Đồng Văn Thành than thở: “Công nhân ở đây muốn là làm, không muốn là nghỉ. Khi đến mùa vụ là đồng loạt nghỉ, thậm chí có đám giỗ, thôi nôi, sinh nhật cũng nghỉ. Ngặt nhất là những lúc hàng nhiều chẳng tìm đâu ra công nhân, đành phải tăng ca. Chẳng thế mà trước cửa công ty, chúng tôi luôn đặt thường xuyên bảng tuyển công nhân”. Chị N.M.H, một công nhân ở khâu làm nguội xưởng gia công gỗ, cho biết: “Hầu hết công nhân chúng tôi ngày trước đều làm ruộng. Bây giờ làm xí nghiệp, giờ giấc, quy trình lao động nghiêm ngặt nên chưa quen. Nhiều người bỏ việc cũng vì lý do ấy”. Chị H. nói thêm: “Như khâu làm nguội gỗ, nếu ở nhà, chúng tôi có thể ngồi làm nhưng ở đây phải đứng suốt nên tê cả chân”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, không chỉ ở công ty trên mà nhiều nơi khác tình trạng công nhân bỏ việc không cần lý do vẫn thường xuyên diễn ra, nhất là các đơn vị sử dụng lượng lao động phổ thông lớn như chế biến hạt điều, chế biến thủy hải sản, song mây…
KHÔNG XUẤT KHẨU ĐƯỢC VÌ CHƯA CHUYÊN NGHIỆP!
Năm 2006, Phú Yên xuất khẩu được 240 lao động trong khi chỉ tiêu là 450. Hầu hết lao động ở Phú Yên chỉ tập trung xuất khẩu ở hai thị trường lớn và khá “dễ tính” là
Đối với những thị trường lao động chất lượng cao (đòi hỏi có tay nghề và mức thu nhập cao) thì lao động Phú Yên rất khó “có cửa”! Chỉ tính riêng thị trường lao động Hàn Quốc rất nhiều “ứng cử viên” đến phút chót phải ở nhà vì không đáp ứng được trình độ chuyên môn và ngoại ngữ.
Gần đây, hai thị trường lao động được coi là “chất lượng cao” như Úc và Nhật Bản hầu như không tuyển được lao động để cung ứng. Ngoài yếu tố tài chính (chi phí xuất khẩu ở hai nước này khoảng150 triệu đồng/người), những yêu cầu khác về tay nghề, ngoại ngữ rất khắt khe. Gần như người lao động Phú Yên không đáp ứng được các yêu cầu dù mức thu nhập rất hấp dẫn (lao động ở Úc thu nhập trên 600 triệu đồng/năm, lao động ở Nhật Bản mức lương từ 8 – 10 triệu đồng/tháng). Ông Hoàng Tự Đức, Giám đốc Trung tâm giới thiệu việc làm (Sở LĐ – TBXH Phú Yên), cho biết: “Từ khi tiếp cận được thị trường lao động Úc chưa có một lao động Phú Yên nào đáp ứng được các yêu cầu của nhà tuyển dụng”.
Rõ ràng, kỹ năng lao động chuyên nghiệp và trình độ ngoại ngữ luôn là thử thách rất lớn đối với người lao động Phú Yên hiện nay…
TRẦN QUỚI
