Cách đây 60 năm (15/7/1950), trong khói lửa của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Bác Hồ đã giao nhiệm vụ cho Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam tổ chức một đội thanh niên tập trung dài ngày phục vụ chiến dịch lấy tên là Đội Thanh niên xung phong (TNXP), phù hợp với đặc điểm của thanh niên là luôn hăng hái đi đầu trong mọi nhiệm vụ. 60 năm qua, lực lượng TNXP Việt Nam và lực lượng TNXP Phú Yên đã liên tục phát triển, cống hiến, trưởng thành, đã xây dựng nên những truyền thống cách mạng vẻ vang.

Hội Cựu TNXP Phú Yên tổ chức biểu diễn văn nghệ gây quỹ – Ảnh: V.TÀI

 

VƯỢT KHÓ LẬP CHIẾN CÔNG

Vào tháng 8/1964, Tỉnh ủy Phú Yên quyết định lấy lực lượng thanh niên hỏa tuyến trực thuộc ngành Giao thông vận tải thành lập tiểu đoàn TNXP. Lúc thành lập, chỉ có 250 đội viên, nhưng đơn vị đã lập nên nhiều thành tích to lớn, chuyển hàng trăm tấn vũ khí từ Đắk Lắk, Sơn Định… về vùng căn cứ cách mạng  núi Sầm (xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa). Từ một tiểu đoàn ban đầu, đến năm 1966 đã phát triển thành 3 tiểu đoàn với nhiều chiến công vang dội, như trận đánh đưa đồng chí Bá Nam Trung và đồng đội ra khỏi vòng vây của địch ở xã Xuân Sơn (huyện Đồng Xuân) hay hai lần vận chuyển vũ khí, lương thực cho cuộc chiến ở Gò Thì Thùng (xã An Xuân, huyện Tuy An).

Năm 1968, trước sự đánh phá ác liệt của địch, lực lượng TNXP Phú Yên chỉ còn 160 đội viên. Nhưng hưởng ứng sự kêu gọi của Đảng, hàng trăm thanh niên từ Sông Cầu, Tuy An, Đồng Xuân lại tham gia vào các đại đội TNXP để phục vụ cho chiến trường miền Tây Phú Yên. Đặc biệt, sau năm 1971, số lượng mỗi đại đội lên đến 250 đội viên, 40 ngựa thồ, 250 xe đạp thồ được chia làm các đội: Mã tải thồ và cõng bộ.

Từ năm 1971 đến 1975 là giai đoạn vô cùng khó khăn mà các đội viên TNXP trải qua như thiếu ăn, thiếu nước và địch liên tục thả bom chặn đánh. Nhưng với sức trẻ và sự quả cảm, “đội quân áo xanh” vẫn ngày đêm vượt qua mưa bom, bão đạn của kẻ thù, không quản hy sinh, tích cực lao động sản xuất, san lấp hố bom, mở đường bảo đảm an toàn cho xe thông suốt trên từng nẻo đường chiến đấu. Nhiều người đã anh dũng ngã xuống như chị Thúy, chị Hồng, chị Trạng và hàng trăm anh chị em đã hy sinh tuổi thanh xuân của mình để viết nên bản anh hùng ca đất và người Phú Yên anh hùng trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước.

GÓP SỨC XÂY DỰNG QUÊ HƯƠNG MỚI

Sau đại thắng mùa xuân 1975, đất nước thống nhất cùng tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội. Phú Yên và Khánh Hòa nhập thành Phú Khánh. Thực hiện chủ trương của Trung ương Đoàn, ngày 27/4/1976, Tỉnh Đoàn Phú Khánh thành lập Tổng đội TNXP để bắt tay vào hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng cuộc sống mới. Lúc này, hơn 8.000 lượt thanh niên đã theo tiếng gọi quê hương gia nhập lực lượng TNXP đến những vùng đất hoang vu để khai hoang như Lỗ Rong, Sơn Thành, Sông Hinh… xây dựng làng kinh tế mới. Nếu như trong những ngày chống Mỹ, TNXP Phú Yên đã viết nên những chiến công vang dội, thì sau ngày giải phóng, trên mọi nẻo đường quê mẹ, đâu đâu cũng vang lên bài ca lao động của lớp lớp thế hệ thanh niên bấy giờ. Ngày đó, nhiều cô gái, chàng trai trẻ từ thành thị đến nông thôn đã tự nguyện gia nhập vào đội quân TNXP đi xây dựng vùng đất mới. Họ đi lên những vùng sâu, vùng cao của miền Tây Phú Yên để xây dựng công trình thủy điện Sông Hinh, mở mang hàng ngàn héc-ta đất rừng đưa vào trồng trọt, tạo điều kiện cho đồng bào lên xây dựng vùng kinh tế mới, tiêu biểu như các trung đoàn 1 Tháng 4, 2 Tháng 4, 30 Tháng 4, Lâm trường Tháng Tám… Những lớp anh chị trong độ tuổi 20 tràn đầy sức trẻ đã dùng sức lao động của mình biến những vùng đất hoang vu thành những cánh đồng sắn, bắp, lúa mượt mà…

TIẾP TỤC PHÁT HUY TRUYỀN THỐNG TNXP

Đáp ứng nguyện vọng của hàng trăm hội viên, TNXP Phú Yên đã tổ chức thành công Đại hội Hội Cựu TNXP Phú Yên lần thứ I nhiệm kỳ 2005-2010. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với lực lượng TNXP, là mốc son trong lịch sử truyền thống của lực lượng TNXP Phú Yên và là niềm tự hào của thế hệ trẻ tỉnh nhà. 5 năm qua, Hội Cựu TNXP Phú Yên đã tập hợp, đoàn kết hội viên phấn đấu thực hiện các nhiệm vụ do Đại hội đề ra, đạt được những kết quả thiết thực. Vị thế của Hội đã được khẳng định và ngày một nâng cao trong hệ thống chính trị, đời sống xã hội. Hội ra đời đã nhanh chóng tập hợp hàng chục cựu TNXP vào tổ chức, tạo nên một sức mạnh tinh thần mới, khơi dậy khí thế hào hùng, động viên cổ vũ nhau tiếp tục phát huy truyền thống, bản chất TNXP nêu gương sáng trong cuộc sống, làm theo lời dạy và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Tổ chức Hội ra đời đã làm tốt vai trò nhân chứng lịch sử, tích cực phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước giải quyết các chế độ chính sách đối với cựu TNXP. Hội đã phối hợp với tổ chức Đoàn tiếp tục thắp sáng ngọn lửa truyền thống của các thế hệ TNXP đi trước, làm cho nội dung giáo dục truyền thống cách mạng và đạo lý uống nước nhớ nguồn cho thanh thiếu nhi thêm phong phú, sâu sắc.

Kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống lực lượng TNXP là dịp để mỗi hội viên, đội viên TNXP Phú Yên ôn lại truyền thống vẻ vang của lực lượng qua 60 năm rèn luyện, cống hiến và trưởng thành. Đây cũng chính là cơ hội để giáo dục, nâng cao tinh thần xung phong tình nguyện cho tuổi trẻ hôm nay. Đồng thời, cũng là dịp để cán bộ, hội viên cựu TNXP sống lại những kỷ niệm sâu sắc của một thời tuổi trẻ rèn luyện và cống hiến để phấn khởi tự hào phát huy truyền thống TNXP trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hôm nay.

NGUYỄN CÔNG ĐÀO

Chủ tịch Hội Cựu thanh niên xung phong Phú Yên