Tình hình lạm phát, các biện pháp kiềm chế lạm phát là vấn đề “nóng” nhất trong cả ngày hôm qua (30/5) khi kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XII chất vấn cả Bộ trưởng Bộ Kế hoạch- Đầu tư Võ Hồng Phúc và Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh giải trình.
Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết chất vấn Bộ trưởng Võ Hồng Phúc
Hôm qua (30/5), kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XII bắt đầu tiến hành chất vấn các thành viên Chính phủ- một hoạt động được đông đảo cử tri quan tâm. Chủ trì phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cho biết, trong kỳ chất vấn này Quốc hội nhận được số câu hỏi kỷ lục. Tính đến ngày 29/5, Đoàn Thư ký đã nhận được 297 chất vấn của 132 đại biểu Quốc hội thuộc 52 đoàn gửi đến chất vấn các thành viên Chính phủ; trong đó Thủ tướng Chính phủ nhận được 46 chất vấn.
Theo báo cáo tổng hợp, ý kiến, kiến nghị của cử tri, nhân dân cả nước tập trung vào 5 nhóm vấn đề lớn, đó là vấn đề giá cả, đời sống; vấn đề nông nghiệp, nông thôn và nông dân; vấn đề phòng chống tham nhũng; ô nhiễm môi trường; an toàn vệ sinh thực phẩm và mở rộng địa giới hành chính thủ đô Hà Nội. Chủ tịch Quốc hội yêu cầu các đại biểu Quốc hội, các thành viên Chính phủ tập trung cao để hoạt động chất vấn đạt kết quả tích cực.
SẼ GIÁM SÁT ĐẦU TƯ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC
Là thành viên Chính phủ “đăng đàn” đầu tiên trong phiên chất vấn hôm qua, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Võ Hồng Phúc đã giải trình bằng văn bản trước Quốc hội về căn cứ để điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế- xã hội. Bộ trưởng Võ Hồng Phúc phân tích, qua tình hình thực hiện kinh tế-xã hội của quý I/2008 có thể thấy, đầu năm đợt rét đậm rét hại ở miền Bắc, dịch bệnh heo tai xanh, lở mồm long móng ở cả ba miền đã ảnh hưởng lớn tới sản xuất nông nghiệp. Thêm vào đó, sự khủng hoảng tiền tệ trên toàn cầu cũng ảnh hưởng đến mặt bằng giá cả, ảnh hưởng đến sản xuất công nghiệp, dịch vụ… Dự báo trong quý II, nông nghiệp có thể duy trì ở mức tăng trưởng xấp xỉ như của năm 2007, nhưng công nghiệp sẽ giảm sút và dịch vụ cũng sẽ gặp nhiều khó khăn. Từ đó, Chính phủ dự báo trong năm 2008 này nông nghiệp có thể tăng ở mức 3%, công nghiệp khoảng 8%, dịch vụ khoảng 8%, vì thế chỉ tiêu tăng trưởng chung xin điều chỉnh ở mức khoảng 7%.
Trong phần trả lời chất vấn trực tiếp, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc đã trả lời 19/30 chất vấn của đại biểu Quốc hội, tập trung vào các vấn đề như trách nhiệm của bộ trong thực hiện chống lạm phát (ở đây là công tác dự báo), đầu tư dàn trải, kém hiệu quả, xem xét năng lực các chủ đầu tư, tình trạng xây dựng sân golf tràn lan, ở cả những nơi “bờ xôi, ruộng mật”, doanh nghiệp, tập đoàn nhà nước đầu tư vào các ngành nghề, lĩnh vực không phải nhiệm vụ chính…
Một số đại biểu băn khoăn, liệu việc nhiều tập đoàn, tổng công ty nhà nước đầu tư vốn vào những lĩnh vực không phải nhiệm vụ chính của mình như vậy có phải là đầu tư dàn trải không; trách nhiệm của Bộ trưởng và Bộ Kế hoạch-Đầu tư trong vấn đề này ra sao?. Bộ trưởng Võ Hồng Phúc thừa nhận, cần phải xem lại vấn đề đầu tư của một số doanh nghiệp nhà nước, tập đoàn kinh doanh đa ngành, đa nghề vì “chưa chuẩn”. “Báo cáo của chúng tôi đã nêu, tình trạng doanh nghiệp nhà nước đầu tư vào một số lĩnh vực không đúng ngành nghề kinh doanh tỉ lệ hơi cao, gây khó khăn cho hoạt động chung của hệ thống ngân hàng, ảnh hưởng tới cân đối vĩ mô chung. Tuy nhiên, hiện nay cơ chế ở doanh nghiệp nhà nước có phân cấp, hội đồng quản trị của các doanh nghiệp đó tự quyết định và chịu trách nhiệm đầu tư của doanh nghiệp mình mà không có cơ chế giám sát. Bộ trưởng Võ Hồng Phúc cho biết, bộ đang nghiên cứu một cơ chế quản lý để khắc phục. Đối với hoạt động của tập đoàn, Chính phủ đang giao cho Bộ Kế hoạch- Đầu tư nghiên cứu một nghị định dự kiến sẽ trình vào tháng 7 tới về quy chế hoạt động của các tập đoàn nhà nước.
Nhiều đại biểu chất vấn về trách nhiệm của Bộ Kế hoạch- Đầu tư trong việc không quan tâm đúng mức tới công tác nghiên cứu, dự báo thông tin thị trường khiến lạm phát gia tăng, chỉ số giá tiêu dùng khó kiểm soát. Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc cho biết Bộ Kế hoạch - Đầu tư đã có những cảnh báo từ giữa năm 2007 và các biện pháp kiềm chế đã thực hiện tốt trong quí III/2007, nhưng đến ba tháng cuối năm lại bị buông lỏng, dẫn đến chỉ số tăng tới 5% trong 3 tháng “khiến cả Thủ tướng Chính phủ cũng phải giật mình”. Hướng khắc phục của bộ là đẩy mạnh công tác dự báo kinh tế, thắt chặt quản lý ở các khâu và trên hết là cần sự nỗ lực, phối hợp nhịp nhàng từ các bộ khác. Trả lời câu hỏi của các đại biểu về dự báo tình hình lạm phát thời gian tới, Bộ trưởng Hồng Phúc cho biết, đến thời điểm này, lạm phát đang ở mức gần 16%. Chính phủ đang đánh giá tình hình từ nay đến cuối năm. “Hiện còn 7 tháng nữa, do đó mức lạm phát thấp nhất năm nay là 22%, nhưng phải quyết tâm thật cao thì mới có thể giữ được”.
Đánh giá về phần chất vấn, trả lời chất vấn của Bộ trưởng Võ Hồng Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cho rằng, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc trả lời tự tin, có nhiều tư liệu, trao đổi thẳng thắn, nhưng câu hỏi còn phân tán, chưa tập trung. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Kế hoạch - Đầu tư cần quan tâm hơn đến việc thực thi các biện pháp chống lạm phát thuộc trách nhiệm của bộ là công tác dự báo, tránh để Thủ tướng giật mình nhiều quá là không có lợi. Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng cũng nhắc nhở Bộ trưởng Kế hoạch- Đầu tư quan tâm thực hiện tốt những vấn đề đại biểu Quốc hội mong muốn, không nên trả lời theo kiểu “hiện đang trình”, “đang soạn”, “đang ở trên bàn Thủ tướng” để cử tri phải chờ đợi.
GIẢM CHI ĐỂ KIỀM CHẾ LẠM PHÁT
Tiếp đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh đăng đàn với một báo cáo tổng hợp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội, trọng tâm cũng là những giải pháp kiềm chế lạm phát. Về tình hình lạm phát và các giải pháp kiềm chế lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội. Báo cáo của Bộ trưởng Vũ Văn Ninh nhìn nhận thẳng thắn vấn đề lạm phát tăng cao đã ảnh hưởng rất lớn đến đại bộ phận đời sống của nhân dân, đặc biệt là người nghèo, đối tượng chính sách xã hội, người làm công ăn lương. Tuy nhiên, để kiềm chế lạm phát là một vấn đề hết sức khó khăn, thách thức. Các giải pháp kiềm chế lạm phát cũng chỉ có một mức độ nhất định chứ không phải kiềm chế được ngay. Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho rằng “không nên kiềm chế ngay lập tức, cũng như người ta xuống dốc mà phanh gấp quá thì có khi ngã”. Góp phần giúp người dân khắc phục khó khăn, Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ đảm bảo an sinh xã hội.
Bộ trưởng Vũ Văn Ninh thừa nhận, trong một chừng mực nào đó, vấn đề bội chi, tăng chi chi tiêu công của Nhà nước có tác động đến lạm phát, những yếu tố này tăng càng nhiều, sẽ càng gây áp lực cho lạm phát. Tuy nhiên, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho rằng bội chi quá mức hoặc sử dụng tiền bội chi không hiệu quả sẽ gây lạm phát nhưng nếu sử dụng khoản bội chi đó một cách hiệu quả, đảm bảo đáp ứng cho tăng trưởng thì đó không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến lạm phát. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, chủ trương tiết kiệm chi tiêu 10% là hoàn toàn khả thi, bởi trừ những phần chi tiêu cứng như chi tiêu về tiền lương, về chương trình mục tiêu quốc gia, về các khoản bắt buộc phải chi, còn lại là phần chúng ta tiết kiệm 10%. Bộ trưởng cho biết, qua báo cáo ở hầu hết các địa phương cho thấy, chủ trương tiết kiệm đã thực hiện nghiêm chỉnh, báo cáo sơ bộ cho thấy đã tiết kiệm được trên 2.000 tỉ đồng.
HOÀI THƯƠNG (tổng hợp)
