Báo Nhân Dân số 36, ngày 13/12/1951 đăng bài: “Tinh thần trách nhiệm”, ký tên CB - bút danh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người viết: “Hiện nay phong trào tự phê bình và phê bình đang mở rộng ở nhiều nơi. Đó là bước tiến. Nhưng trong những cuộc kiểm thảo, có một thiếu sót chung và quan trọng là chưa nêu rõ tinh thần trách nhiệm.
Tinh thần trách nhiệm là gì?
Là khi Đảng, Chính phủ, hoặc cấp trên giao cho ta việc gì, bất kỳ việc to hay nhỏ, khó hay dễ, ta cũng đưa cả tinh thần, lực lượng ra làm cho đến nơi đến chốn, vượt mọi khó khăn, làm cho thành công. Làm một cách cẩu thả, làm cho có chuyện, đánh trống bỏ dùi, gặp sao làm vậy…v.v… là không có tinh thần trách nhiệm…”.
Theo Bác mọi người khi được giao một nhiệm vụ gì, đều phải tận tâm, tận lực, suy nghĩ, tìm ra sáng kiến, vượt mọi khó khăn trở ngại để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Như thế là có tinh thần trách nhiệm. Bác nêu ví dụ: “Người nấu bếp, lo làm sao luôn luôn cơm ngon, canh ngọt, bát đĩa sạch sẽ. Không phí phạm của công. Tìm cách tăng gia, trồng rau, nuôi gà (có kế hoạch động viên anh em giúp). Khi anh em ốm yếu, thì có bát canh, bát cháo. Khi bộ đội đang mãi đánh giặc, thì tìm cách đưa cơm đến nơi cho anh em ăn. Khi tiếp tế gặp khó khăn thì tìm mọi cách vượt qua, không để anh em thiếu thốn. Như thế là có tinh thần trách nhiệm”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Bất kỳ ai, ở địa vị nào, làm công tác gì, gặp hoàn cảnh nào, đều phải có tinh thần trách nhiệm. Tinh thần trách nhiệm là: Nắm vững chính sách, đi đúng đường lối quần chúng, làm tròn nhiệm vụ…”. Bệnh quan liêu, mệnh lệnh, hấp tấp, tự tư, tự lợi trái hẳn với tinh thần trách nhiệm…”.
Những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh cách đây hơn 50 năm mà vẫn còn nguyên tính thời sự nóng hổi trong cuộc sống hôm nay. Thời gian qua, các phương tiện thông tin đại chúng đã nêu rõ việc thiếu tinh thần trách nhiệm của một số người có trách nhiệm. Đó là những ngôi nhà cao tầng xây dựng trái phép ở giữa thủ đô Hà Nội. Đó là những ngôi nhà chung cư đã hết hạn sử dụng, đang sắp sập đổ ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, người dân kêu khản cổ vẫn chưa được giải quyết. Đó là những vụ tiêu cực nổi cộm trong việc rút ruột công trình xây dựng nhà cửa, đê kè, cầu đường giao thông vận tải; rồi những vụ việc rắc rối trong giải tỏa, đền bù đất đai ở nhiều địa phương, dân không bằng lòng… Những vụ khiếu kiện, người dân đã gửi hàng trăm đơn, đi lại hàng trăm lần trong hàng chục năm vẫn không ai giải quyết; cơ quan nọ đùn đẩy cho cơ quan kia; hết đưa lên cấp trên lại quay về cấp dưới. Đang trong thời kỳ cải cách hành chính mà người dân bị hành tới số.
Bác Hồ nói: “Tách rời chính sách ra một đường, nhiệm vụ ra một đường là sai lầm. Tách rời chính sách và nhiệm vụ ra một đường, và đường lối quần chúng ra một đường, cũng là sai lầm. Tinh thần trách nhiệm là gắn liền chính sách và đường lối quần chúng, để làm tròn nhiệm vụ”.
Những dẫn chứng vừa nêu ra trên, đối chiếu với lời dạy của Bác Hồ về tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước dân chắc rằng những người có trách nhiệm trong những vụ việc đó sẽ rất thấm thía khi thấy rõ việc thiếu trách nhiệm của mình.
Trong sự nghiệp đổi mới đất nước hiện nay, công việc nặng nề, mới mẻ và phức tạp, cán bộ đảng viên không khỏi vấp phải những thiếu sót, khuyết điểm trong khi làm nhiệm vụ. Nhưng, với sự giáo dục của Đảng và sự giúp đỡ của nhân dân cùng với lòng kiên quyết học tập, rèn luyện nêu cao tinh thần trách nhiệm, chúng ta nhất định sẽ sửa chữa được thiếu sót, khuyết điểm để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
TÔ PHƯƠNG