Giai đoạn này, văn hóa - xã hội của tỉnh có bước phát triển đồng bộ. Năm 1998, tỉnh đã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học xóa mù chữ, chất lượng dạy và học ở các cấp học đều được nâng cao, hệ thống trường lớp phát triển đều khắp các thôn, buôn.

Đồng chí Thái Phụng Nê, Bí thư Tỉnh ủy (10/1999-12/2000)

Nhiều trường học kiên cố được xây dựng từ nguồn do nhân dân đóng góp. Hầu hết các xã đều có trạm y tế, hệ thống trung tâm y tế huyện, thị xã và bệnh viện tỉnh được nâng cấp, bảo đảm việc chăm sóc sức khỏe nhân dân theo các chương trình y tế quốc gia… Chương trình xóa đói giảm nghèo, thông qua các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đã thu hút được nhiều nguồn lực hỗ trợ cho người nghèo, xã nghèo. Đảng bộ lãnh đạo triển khai nhiều công việc cụ thể giúp các hộ nghèo giảm bớt khó khăn, từng bước vươn lên thoát khỏi cảnh đói nghèo, ổn định cuộc sống.

Tỉ lệ hộ đói nghèo còn 8%. Tỉnh xây dựng được một số thiết chế văn hóa ở các huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ quần chúng đã góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần các tầng lớp nhân dân. Công cuộc xây dựng nếp sống văn hóa nhận được sự đồng tình hưởng ứng của nhân dân. Phong trào thể dục thể thao rèn luyện sức khỏe phát triển, một số môn đạt thứ hạng cao trong các cuộc thi quốc gia, quốc tế. Công cuộc phòng thủ bảo vệ Tổ quốc trên địa bàn tỉnh được chú trọng.

Công tác tuyển quân luôn đạt và vượt kế hoạch năm. Lực lượng vũ trang nhân dân của tỉnh chất lượng, khả năng sẵn sàng chiến đấu được nâng lên. Lực lượng dự bị động viên được sắp xếp, tổ chức huấn luyện theo kế hoạch. Lực lượng dân quân tự vệ được củng cố, huấn luyện bảo đảm số lượng và nâng cao một bước về chất lượng. Tuyển quân hàng năm bảo đảm số lượng và chất lượng; giải quyết dứt điểm số quân nhân đào ngũ. Công tác hậu phương quân đội có tiến bộ. Phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc được mở rộng và từng bước nâng cao chất lượng, xuất hiện nhiều mô hình mới về bảo vệ an ninh, đấu tranh phòng chống tội phạm.

Công tác phòng ngừa, đấu tranh với các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, phòng chống tội phạm và các tệ nạn xã hội được đẩy mạnh; kịp thời ngăn chặn có hiệu quả hoạt động phá hoại, phát tán tài liệu phản động, ấn phẩm văn hóa độc hại của địch và các phần tử xấu; tiếp tục giữ vững ổn định chính trị. Các cấp ủy đã giải quyết kịp thời, đúng đắn những vấn đề phát sinh, không để xảy ra “điểm nóng”, trật tự an toàn xã hội có tiến bộ.

Công tác vận động quần chúng của Mặt trận và các thành viên Mặt trận đạt được những tiến bộ về đổi mới nội dung, phương thức tập hợp, vận động quần chúng, chú trọng củng cố tổ chức cơ sở, lồng ghép các chương trình xóa đói, giảm nghèo, xóa mù chữ vào chương trình hoạt động của hội, đoàn thể. Quyền làm chủ của nhân dân từng bước được phát huy, lòng tin của nhân dân vào sự nghiệp đổi mới được nâng lên.

Các dân tộc, tôn giáo, các tầng lớp nhân dân trong tỉnh tăng cường đoàn kết, phát huy tinh thần yêu nước, vượt qua khó khăn xây dựng cuộc sống mới. Nhân dân đồng tình ủng hộ chủ trương thực hiện quy chế dân chủ, nhận thức được vai trò, trách nhiệm của mình tham gia vào công việc ở cơ sở, địa phương, tham gia xây dựng Đảng và Nhà nước, tạo được các phong trào như: toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, phong trào giúp nhau làm kinh tế, phong trào đền ơn đáp nghĩa, phong trào con cháu hiếu thảo, gia đình mẫu mực…

Đảng bộ luôn chăm lo công tác xây dựng Đảng, củng cố tổ chức cơ sở Đảng, coi công tác xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt; củng cố sắp xếp bộ máy tổ chức trong hệ thống chính trị phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ; đẩy mạnh phong trào xây dựng chi bộ, đảng bộ cơ sở trong sạch vững mạnh, đồng thời kiện toàn, củng cố về mặt tổ chức và các cơ quan từ tỉnh đến cơ sở ngang tầm nhiệm vụ chính trị.

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 lần 2 (khóa VIII) của Ban Chấp hành Trung ương Đảng “về một số vấn đề cơ bản và cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay”, tháng 4/1999, Tỉnh ủy tổ chức hội nghị cán bộ chủ chốt để phổ biến nhanh tinh thần, nội dung nghị quyết và chỉ đạo các cấp ủy đảng quán triệt đầy đủ tinh thần, nội dung của nghị quyết, tập trung đi sâu kiểm điểm về nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên đối với nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Phát hiện ngăn ngừa những việc làm sai trái, củng cố đoàn kết nội bộ, chấn chỉnh các khâu lãnh đạo và quản lý chưa tốt, tăng cường chế độ trách nhiệm của tập thể và cá nhân. Nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên, khắc phục một phần tình trạng phân loại chạy theo thành tích.

Tháng 10/2000, Tỉnh ủy mở hội nghị cán bộ chủ chốt toàn tỉnh báo cáo kết quả hơn 1 năm thực hiện Cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII. Hội nghị nhận định: Hơn 1 năm thực hiện Cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình, tập thể lãnh đạo và cá nhân lãnh đạo các cấp trong Đảng bộ tỉnh về cơ bản là đạt yêu cầu chỉ đạo của Bộ Chính trị và của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Phú Yên tặng hoa và tiễn thanh niên lên đường nhập ngũ - Ảnh: PV

Quá trình chuẩn bị và tiến hành kiểm điểm đúng quy trình, bảo đảm dân chủ, chân thành, cởi mở, xây dựng và nghiêm túc; kiểm điểm sâu sắc hơn những vấn đề theo gợi ý của Thường vụ Bộ Chính trị; chú trọng làm rõ khuyết điểm, tồn tại và nguyên nhân, trước hết là nguyên nhân chủ quan, chỉ ra địa chỉ và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị và cá nhân; có giải pháp tích cực, kiên quyết khắc phục sửa chữa khuyết điểm; những vấn đề nổi cộm đều có biểu quyết kết luận.

Việc làm đó đã tác động tích cực đến toàn Đảng bộ, ý thức Đảng trong cán bộ, đảng viên được nâng lên, cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng đi sâu vào quần chúng nhân dân, được nhân dân đồng tình ủng hộ, góp ý thẳng thắn, chân thành và xây dựng. Đến tháng 6/2000, toàn Đảng bộ có 13.052 đảng viên. Thực hiện Cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2), các cấp ủy, tổ chức đảng đã xử lý kỷ luật 157 trường hợp, bằng các hình thức kỷ luật đảng: khiển trách 46, cảnh cáo 69, cách chức 15, khai trừ khỏi Đảng 27.

Trong đó, 59 là cấp ủy viên các cấp (1 thường vụ Tỉnh ủy và 2 tỉnh ủy viên bị cách chức tỉnh ủy viên, 3 tỉnh ủy viên bị thi hành kỷ luật khiển trách và 1 tỉnh ủy viên bị đề nghị Bộ Chính trị xử lý; 2 phó bí thư huyện ủy, 3 ủy viên thường vụ huyện ủy, 9 huyện ủy viên và tương đương, 12 bí thư, phó bí thư chi, đảng bộ cơ sở, 29 cấp ủy viên cơ sở và 3 chi ủy viên chi bộ trực thuộc đảng bộ cơ sở; 1 tập thể ban thường vụ huyện ủy).

Tuy đạt được những kết quả bước đầu, nhưng những vấn đề tiêu cực, nổi cộm của địa phương, đơn vị mà dư luận quan tâm chưa được nêu lên kiểm điểm một cách sâu sắc; còn có biểu hiện né tránh, nể nang đối với những khuyết điểm, thiếu sót của tập thể và cá nhân, nhất là chưa làm rõ mức độ, nguyên nhân trách nhiệm và địa chỉ cụ thể các vấn đề vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, cục bộ địa phương, các vụ việc tiêu cực như tham nhũng, buông lỏng trong quản lý tài chính, xây dựng cơ bản, tranh chấp đất đai, sang nhượng đất, nhà cửa còn tự do, tùy tiện.

Để khắc phục những thiếu sót, khuyết điểm nói trên, Tỉnh ủy chủ trương tiếp tục nâng cao nhận thức ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tạo sự chuyển biến căn bản, vững chắc trên các nội dung: tư tưởng chính trị; đạo đức lối sống; tổ chức và sự chỉ đạo điều hành; tập trung vào các yêu cầu ngăn chặn, đẩy lùi tệ tham nhũng; củng cố và tăng cường đoàn kết nội bộ; nâng cao ý thức phục vụ nhân dân.

Từ đó chỉ đạo tập thể lãnh đạo và cá nhân lãnh đạo tự soát xét lại những khuyết điểm, vụ việc nổi cộm, hoặc chuyển biến chưa tốt có biện pháp cụ thể, tích cực quyết tâm sửa chữa, khắc phục đạt hiệu quả. Sớm xác minh, kết luận xử lý các trường hợp đơn thư tố cáo, khiếu nại. Chú ý công tác quy hoạch cán bộ phải gắn với sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở.

Trong lúc phong trào cách mạng tỉnh nhà đang phát triển, đồng chí Lương Công Đoan, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy lâm bệnh và qua đời. Tháng 1/1999, Bộ Chính trị chỉ định đồng chí Nguyễn Văn Trúc, Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy làm Quyền Bí thư Tỉnh ủy. Ngày 4/10/1999, Bộ Chính trị quyết định điều động đồng chí Thái Phụng Nê, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công nghiệp về làm Bí thư Tỉnh ủy Phú Yên.

PHAN THANH - ĐÀO NHẬT KIM