Từ năm 1992-1995, mặc dù phải đối mặt với hàng loạt khó khăn thử thách, nhưng dưới sự lãnh đạo tập trung, năng động của cấp ủy Đảng và chính quyền các cấp, tỉnh cơ bản hoàn thành nhiệm vụ do Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI đưa ra.
Tuy nhiên, đến đầu năm 1996, Phú Yên vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó khăn thử thách của một tỉnh mới chia tách: Kinh tế chậm phát triển, hoạt động tài chính, ngân hàng, thương nghiệp quốc doanh còn nhiều yếu kém chạy theo buôn bán nhiều hơn sản xuất, khuynh hướng thương mại hóa xâm nhập vào cả các hoạt động văn hóa, y tế, giáo dục.
Hoạt động của kinh tế quốc doanh thu hẹp và đạt hiệu quả thấp. Kinh tế tập thể trong nông nghiệp đã chuyển sang thực hiện rộng rãi cơ chế khoán mới, bước đầu tạo ra sự phát triển mới về sản xuất, nhưng phần lớn các ban quản lý hợp tác xã và tập đoàn sản xuất lúng túng trong hoạt động, tình trạng khoán trắng cho xã viên còn phổ biến, các vụ tranh chấp ruộng đất còn nhiều vấn đề phức tạp. Hoạt động tiểu thủ công nghiệp manh mún; HTX phần lớn kinh doanh thua lỗ. Kinh tế tư nhân có một số hộ cá thể bỏ vốn kinh doanh, nhưng những người có vốn lớn, có kinh nghiệm làm ăn chưa mạnh dạn đầu tư sản xuất. Đời sống một bộ phận dân cư còn khó khăn. Tình trạng thiếu việc làm còn phổ biến. Sự nghiệp văn hóa - xã hội vẫn chưa theo kịp yêu cầu của thời kỳ mới.
Trong tình hình đó, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XII diễn ra từ ngày 7-10/5/1996, với 229 đại biểu chính thức thay mặt cho hơn 1 vạn đảng viên ở 7 huyện, thị và 4 đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy đã về dự đại hội. Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII đã tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XI, đánh giá những việc làm được, chưa làm được, chỉ ra những ưu điểm, khuyết điểm, nguyên nhân và những kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, đồng thời đề ra phương hướng, mục tiêu và những nhiệm vụ chủ yếu giai đoạn 1996-2000. Đại hội thảo luận và thông qua bản tổng hợp ý kiến đóng góp vào các dự thảo văn kiện của Ban Chấp hành Trung ương trình Đại hội VIII của Đảng; bầu Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 1996-2000 và bầu đoàn đại biểu dự Đại hội lần thứ VIII của Đảng.
Dưới ánh sáng Nghị quyết Đại hội lần thứ VII của Đảng, các nghị quyết của Hội nghị Trung ương khóa VII, đại hội nhận định: 5 năm qua, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Phú Yên đã kiên trì phấn đấu vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI. Thực hiện kế hoạch 5 năm đầu sau chia tỉnh, Đảng bộ có điều kiện xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội một cách toàn diện theo đường lối đổi mới của Đảng. Đây cũng là giai đoạn có nhiều khó khăn, thử thách: Xuất phát điểm kinh tế thấp; cơ sở vật chất kỹ thuật và kết cấu hạ tầng yếu kém, thiếu đồng bộ, thường bị thiên tai, nhất là bão lụt lớn cuối năm 1993 gây tổn thất nặng nề; đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật, quản lý kinh tế, quản lý nhà nước ở một số lĩnh vực còn thiếu và yếu.
Tuy vậy, toàn Đảng bộ, toàn quân và toàn dân trong tỉnh khắc phục những mặt yếu kém, từng bước đưa nền kinh tế - xã hội đi lên, đời sống nhân dân được ổn định, có mặt cải thiện. So với Nghị quyết Đại hội Đảng bộ lần thứ XI đề ra một số chỉ tiêu vượt kế hoạch, trồng rừng tập trung; sản lượng đánh bắt hải sản; diện tích nuôi tôm; công suất tàu thuyền; giá trị sản lượng công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp… đạt và vượt kế hoạch đề ra; Kim ngạch xuất khẩu tăng gấp 5,3 lần; tỉ lệ tăng dân số từ 2,8% xuống còn 2,42%; tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng và tạo những yếu tố cần thiết cho bước phát triển tiếp theo; quốc phòng, an ninh được củng cố; năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các cấp ủy Đảng, năng lực quản lý, điều hành của chính quyền các cấp được nâng lên một bước; công tác vận động quần chúng và phong trào hành động cách mạng của quần chúng có thêm khởi sắc mới. Những thắng lợi đó chứng tỏ Đảng bộ đã vận dụng có kết quả đường lối phát triển kinh tế đề ra trong Nghị quyết Đại hội VII của Đảng.
Về phương hướng, mục tiêu và những nhiệm vụ chủ yếu trong giai đoạn 1996-2000, đại hội nhận định kinh tế - xã hội cả nước tiếp tục phát triển với nhịp độ tăng trưởng cao và đang chuyển sang thời kỳ đẩy mạnh CNH-HĐH sẽ có tác động sâu sắc đến sự phát triển các mặt kinh tế - xã hội của tỉnh.
Tỉnh Phú Yên có nhiều thuận lợi cơ bản: Nền kinh tế đã có những tiền đề cho sự phát triển, sản xuất nông nghiệp ổn định, cơ sở vật chất để phát triển công nghiệp đang từng bước hình thành; đội ngũ cán bộ quản lý, sản xuất, kinh doanh và cán bộ khoa học kỹ thuật vừa được đào tạo, vừa tích lũy được kinh nghiệm thực tiễn có khả năng từng bước đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH. Đảng bộ, nhân dân đoàn kết nhất trí, lao động sáng tạo; tiềm năng thiên nhiên và nhân lực dồi dào phong phú. Những thành tựu và kinh nghiệm trong những năm 1996-2000 tạo ra những nhân tố mới để đẩy mạnh sự phát triển kinh tế - xã hội lên một bước mới.
Song nền kinh tế của tỉnh phát triển chưa toàn diện, nông nghiệp còn chiếm tỉ trọng lớn, công nghiệp tiểu thủ công nghiệp còn nhỏ bé; cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật còn yếu kém và chưa đồng bộ. Nguồn thu địa phương và tích lũy từ nội bộ kinh tế còn ít, trình độ năng lực một số cán bộ quản lý có mặt hạn chế, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế chậm, lao động chưa có việc làm còn lớn, tỉ lệ tăng dân số còn ở mức cao.
Đại hội xác định phương hướng của kế hoạch 5 năm 1996-2000 là: “Tiếp tục đẩy mạnh phát triển nền kinh tế nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường, có sự quản lý của Nhà nước, theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Thúc đẩy mạnh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển nông - lâm - ngư nghiệp toàn diện trên cơ sở giữ vững ổn định sản xuất lương thực; tập trung phát triển công nghiệp, trong đó coi trọng công nghiệp chế biến và công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng; phát triển đa dạng các dịch vụ; tăng đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng để đáp ứng yêu cầu sản xuất và đời sống. Đẩy mạnh xây dựng kinh tế - xã hội miền núi và vùng biển đảo, chăm lo ngày càng tốt hơn sự nghiệp văn hóa, giáo dục, y tế, phúc lợi xã hội, đời sống nhân dân và các đối tượng chính sách. Phát triển sâu rộng hơn nữa phong trào quần chúng xây dựng nền quốc phòng toàn dân và phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc nhằm củng cố quốc phòng, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Nâng cao cảnh giác và đấu tranh làm thất bại âm mưu và hành động diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch; chống tham nhũng, tiêu cực và tệ nạn xã hội; xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, văn minh. Xây dựng Đảng, chính quyền, mặt trận, các đoàn thể nhân dân, các tổ chức xã hội vững mạnh ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ của sự nghiệp đổi mới…”.
Đại hội đã vạch rõ trong nhiệm kỳ 5 năm (1996-2000) toàn Đảng bộ, toàn dân, toàn quân trong tỉnh cần tập trung sức thực hiện 7 nhiệm vụ chủ yếu là: Tạo bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng CNH-HĐH; công tác văn hóa, chăm lo đời sống nhân dân; đẩy mạnh công tác xây dựng kinh tế - xã hội miền núi và vùng biển đảo; công tác quốc phòng - an ninh; phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, tiếp tục đổi mới công tác vận động quần chúng của Đảng, vai trò của Mặt trận và các đoàn thể nhân dân; nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, cải cách một bước nền hành chính nhà nước; tiếp tục đổi mới và chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ mới.
Đại hội đã bầu Ban chấp hành Đảng bộ mới gồm 45 ủy viên chính thức; bầu 13 đồng chí thay mặt cho Đảng bộ tỉnh dự Đại hội lần thứ VIII của Đảng, trong đó 1 đại biểu đương nhiên. Hội nghị Tỉnh ủy lần thứ nhất (khóa XII) họp ngày 11/5/1996, bầu Ban Thường vụ Tỉnh ủy; bầu bí thư, phó bí thư và Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy. Hội nghị đã bầu đồng chí Lương Công Đoan, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng làm Bí thư Tỉnh ủy.
PHAN THANH - ĐÀO NHẬT MINH
