Hỏi: Tôi bị bệnh cao huyết áp đã lâu, hiện vẫn đang uống thuốc. Bác sĩ khuyên nên ăn nhiều chuối để cung cấp kali, phòng ngừa các biến chứng tim mạch của bệnh huyết áp. Ngoài chuối, còn thực phẩm nào có nhiều kali, và ăn bao nhiêu là tốt nhất?
Nguyễn Phan Thanh (Thị trấn Hòa Vinh, Đông Hòa)
Trả lời: Cao huyết áp là nguy cơ lớn nhất đối với bệnh tim mạch, là nguyên nhân hàng đầu của tử vong và mất khả năng lao động trong số các bệnh không lây. Để giảm tác hại và biến chứng của bệnh huyết áp và tim mạch, hướng dẫn mới của Tổ chức Y tế thế giới về natri và kali trong chế độ ăn hằng ngày đã khuyến cáo: Người trưởng thành không nên ăn quá 2g natri (tương đương 5g muối ăn) và ít nhất 3.510mg kali mỗi ngày.
Kali là một khoáng chất cần cho sự cân bằng thể dịch trong cơ thể và các hoạt động bình thường của tế bào. Kali được bài tiết chủ yếu qua nước tiểu, một ít qua mồ hôi. Đa số nhu cầu kali được đảm bảo qua thức ăn và không cần chế độ bổ sung đặc biệt.
Kali có nhiều trong rau quả, trái cây. Thực phẩm giàu kali gồm: các loại đậu (nành, xanh, đen, đỏ): 1.100 đến 1.500mg/100g thực phẩm ăn được; hạt điều, hạt dẻ, đậu phụng, mè: 400 đến 600mg/100g; các loại rau lá (dền, đay, lang, ngót, mồng tơi, lá lốt, xà lách, muống, bí ngô, mộc nhĩ, nấm mỡ): 300 đến 600mg/100g; sầu riêng, mít, bơ, mãng cầu xiêm, ổi, chuối, đu đủ: 200 đến 400mg/100g; ngũ cốc: 200 đến 400mg/100g; các loại thịt, hải sản: 200 đến 400mg/100g. Quá trình nấu, chế biến sẽ làm giảm hàm lượng kali trong thực phẩm. Do đó những người có chế độ ăn với nhiều thức ăn chế biến sẵn, ít rau quả trái cây, dễ có nguy cơ thiếu kali. Theo dữ liệu từ nhiều quốc gia trên thế giới, hiện nay mức thu nhận kali trung bình hằng ngày đa số đều dưới 80mmol/ngày (3.120mg/người/ngày).
Tổng hợp nhiều nghiên cứu trên thế giới đều chứng minh rằng, mức tiêu thụ kali đều có tương quan với tỉ lệ bệnh cao huyết áp. Một số nghiên cứu còn chứng minh, tăng mức tiêu thụ kali đã góp phần làm giảm huyết áp ở người bị cao huyết áp. Trên người có chức năng thận bình thường, thực hiện chế độ ăn nhiều kali không gây hại cho cơ thể, vì nó sẽ được tăng đào thải qua nước tiểu, nếu thừa. Tuy nhiên chưa xác định nhu cầu kali tối ưu hằng ngày. Cách bổ sung kali tốt nhất là điều chỉnh chế độ ăn uống: hạn chế các thức ăn chế biến sẵn, tăng cường rau quả, trái cây các loại, ít nhất khoảng 500g rau quả mỗi ngày.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
