Thời gian qua, công tác bảo vệ bí mật Nhà nước (BMNN) được UBND tỉnh chỉ đạo quyết liệt. Các cơ quan, ban ngành quan tâm triển khai thực hiện mang lại hiệu quả tích cực. Kiến thức pháp luật về bảo vệ BMNN của cán bộ, công chức, viên chức được nâng cao.

Ý thức bảo vệ BMNN được nâng cao

Theo thống kê của cơ quan chức năng, trong năm 2021, toàn quốc phát hiện 78 vụ lộ, mất BMNN với 365 tài liệu bị lộ, mất. Các vụ lộ, mất BMNN chủ yếu xảy ra dưới hình thức qua mạng internet và phương tiện truyền thông (chiếm 78,21%), thông qua việc đăng tải trên website, trang, cổng thông tin điện tử các cơ quan, tổ chức; bị phát tán trên các trang mạng xã hội; bị lộ do sử dụng thư điện tử, hệ thống quản lý văn bản kết nối internet để chuyển, nhận BMNN. BMNN bị lộ qua hình thức này thường được lan truyền nhanh, với phạm vi, đối tượng có thể tiếp cận rất rộng nên công tác xử lý, khắc phục hậu quả gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, việc lộ, mất BMNN qua các hình thức khác như chiếm đoạt BMNN; sao chụp, cung cấp, chuyển giao trái quy định; truyền hình, phóng sự; đơn thư và làm mất, thất lạc vật chứa BMNN… BMNN bị lộ, mất qua các hình thức này không phổ biến nhưng tính chất, mức độ nghiêm trọng, gây hậu quả ảnh hưởng lớn đến an ninh chính trị.

Ở Phú Yên, thời gian qua, công tác bảo vệ BMNN được UBND tỉnh chỉ đạo quyết liệt. Các cơ quan, ban ngành quan tâm triển khai thực hiện mang lại hiệu quả tích cực. Kiến thức pháp luật về bảo vệ BMNN của cán bộ, công chức, viên chức được nâng cao. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được thì công tác bảo vệ BMNN tại một số cơ quan, tổ chức, địa phương chưa được quan tâm đúng mức. Nhận thức, ý thức chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ BMNN của một số cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức còn nhiều hạn chế, tồn tại tâm lý chủ quan, chưa chấp hành tốt các quy định của pháp luật về bảo vệ BMNN. Trên địa bàn tỉnh vẫn còn để xảy ra tình trạng truyền đưa BMNN trên mạng internet. Việc soạn thảo văn bản BMNN nhưng không có phiếu đề xuất độ mật, dẫn đến tình trạng văn thư cơ quan gửi văn bản BMNN như văn bản thông thường trên mạng internet; một số cơ quan thực hiện không đúng các quy định của pháp luật về sao tài liệu có nội dung BMNN. Trang thông tin điện tử của một số sở, ban ngành, địa phương xây dựng trên nền tảng và hạ tầng kỹ thuật đơn giản, còn nhiều lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng và rất nghiêm trọng, chưa đáp ứng yêu cầu bảo mật, dễ bị tin tặc lợi dụng tấn công…

Quy định cụ thể, chặt chẽ việc xác định BMNN

Triển khai các quy định của Luật Bảo vệ BMNN, ngày 21/9/2021, Chủ tịch UBND tỉnh ký Quyết định 38/2021/QĐ-UBND ban hành Quy chế bảo vệ BMNN trên địa bàn Phú Yên. Quy chế đã quy định cụ thể, chặt chẽ việc xác định BMNN và độ mật của BMNN; sao chụp tài liệu, vật chứa BMNN; phát hành tài liệu, vật chứa BMNN; bảo vệ BMNN trong sử dụng máy vi tính, thiết bị nhớ ngoài, phương tiện điện tử có tính năng lưu giữ thông tin, tài liệu BMNN; các hành vi bị nghiêm cấm trong bảo vệ BMNN và các hoạt động bảo vệ BMNN khác. Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan, tổ chức thuộc phạm vi UBND tỉnh quản lý, chỉ đạo tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm trước pháp luật về công tác bảo vệ BMNN tại cơ quan, tổ chức; xây dựng và tổ chức thực hiện nội quy bảo vệ BMNN của cơ quan tổ chức… Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh giao Công an tỉnh thanh tra, kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất việc chấp hành các quy định về bảo vệ BMNN đối với các cơ quan, tổ chức.

Nghị định 144/2021/NĐ-CP, ngày 31/12/2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình đã quy định chủ tịch UBND các cấp, trưởng phòng an ninh chính trị nội bộ, giám đốc công an tỉnh có thẩm quyền xử phạt về hành vi vi phạm quy định về bảo vệ BMNN. Các nhóm hành vi bị xử phạt vi phạm hành chính bao gồm:

Phạt tiền từ 1-3 triệu đồng đối với 9 nhóm hành vi: (1) Không ban hành quy chế, nội quy bảo vệ BMNN tại cơ quan, tổ chức, địa phương theo quy định pháp luật; (2) Sao, chụp, lưu giữ, vận chuyển, giao, nhận tài liệu, vật chứa BMNN không đúng quy định của pháp luật; (3) Không thu hồi tài liệu, vật chứa BMNN theo quy định của pháp luật; (4) Mang tài liệu, vật chứa BMNN ra khỏi nơi lưu giữ phục vụ công tác mà không được phép của người có thẩm quyền; (5) Không bàn giao tài liệu, vật chứa BMNN khi thôi việc, chuyển công tác, nghỉ hưu, không được phân công tiếp tục quản lý BMNN; (6) Sử dụng BMNN không đúng mục đích; (7) Xác định BMNN đối với tài liệu không chứa nội dung BMNN, đóng dấu chỉ độ mật lên tài liệu không chứa nội dung BMNN không đúng quy định của pháp luật; (8) Xác định sai độ mật theo quy định của pháp luật; (9) Không xác định, đóng dấu chỉ độ mật BMNN theo quy định của pháp luật.

Phạt tiền từ 3-5 triệu đồng đối với 5 nhóm hành vi: (1) Thu thập BMNN không đúng quy định của pháp luật; (2) Không thực hiện biện pháp ngăn chặn, khắc phục hậu quả khi để xảy ra lộ, mất BMNN; (3) Không thông báo với cơ quan, người có thẩm quyền khi xảy ra lộ, mất BMNN; (4) Không loại bỏ BMNN khi chuyển mục đích sử dụng máy tính, thiết bị khác đã dùng để soạn thảo, lưu giữ, trao đổi BMNN; (5) Tiêu hủy tài liệu, vật chứa BMNN không đúng quy định của pháp luật.

Phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với 5 nhóm hành vi: (1) Soạn thảo, lưu giữ tài liệu có chứa nội dung BMNN trên máy tính hoặc thiết bị khác đã kết nối hoặc đang kết nối với mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông không đúng quy định của pháp luật; (2) Sử dụng thiết bị có tính năng thu, phát tín hiệu, ghi âm, ghi hình hoặc hình thức khác trong hội nghị, hội thảo, cuộc họp có nội dung BMNN mà không được phép của người có thẩm quyền; (3) Làm sai lệch, hư hỏng tài liệu, vật chứa BMNN; (4) Cung cấp, chuyển giao BMNN không đúng quy định của pháp luật; (5) Vào địa điểm lưu giữ, bảo quản BMNN hoặc quay phim, chụp ảnh, vẽ sơ đồ địa điểm lưu giữ, bảo quản BMNN mà không được phép của người có thẩm quyền.

Phạt tiền từ 20-30 triệu đồng đối với 3 nhóm hành vi : (1) Làm lộ BMNN, làm mất tài liệu, vật chứa BMNN nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự; (2) Đăng tải, phát tán BMNN trên phương tiện thông tin đại chúng, mạng internet, mạng máy tính và mạng viễn thông không đúng quy định của pháp luật; (3) Truyền đưa BMNN trên phương tiện thông tin, viễn thông không đúng quy định của pháp luật.

Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định 2 điều về các tội danh liên quan đến BMNN. Cụ thể, Điều 337: Tội cố ý làm lộ BMNN; tội chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu BMNN. Tùy theo tính chất, mức độ, các hành vi cố ý làm lộ BMNN, chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu BMNN có thể bị phạt tù từ 2-15 năm.

Điều 338: Tội vô ý làm lộ BMNN; tội làm mất vật, tài liệu BMNN. Tùy theo tính chất, mức độ, các hành vi vô ý làm lộ BMNN, làm mất vật, tài liệu BMNN có thể bị phạt từ cải tạo không giam giữ đến phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm.

NHƯ LÊ