Cách đây 80 năm, ngày 28/3/1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất họp tại Ma Cao (Trung Quốc) đã ra Nghị quyết về Đội Tự vệ. Đây là nghị quyết đầu tiên của Đảng về tổ chức, chỉ đạo xây dựng, huấn luyện và hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ (DQTV), khởi đầu của tư tưởng vũ trang toàn dân và tư tưởng chiến tranh nhân dân với phong trào toàn dân đánh giặc. Từ đó, ngày 28/3 hàng năm trở thành Ngày truyền thống lực lượng DQTV Việt Nam.

40 NĂM ANH DŨNG, QUẬT CƯỜNG

Ngay sau khi có nghị quyết của Đảng, các đội Tự vệ công nông mang tính chất là những tổ chức vũ trang quần chúng lần lượt ra đời. Đây là tiền thân của các đội Cứu quốc quân, Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân sau này. Đến tháng 8/1945, lực lượng DQTV đã phát triển lên tới hàng chục nghìn người cùng với Giải phóng quân và toàn dân thực hiện thắng lợi cuộc tổng khởi nghĩa, giành chính quyền về tay nhân dân, Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) ra đời.

Trải qua 2 cuộc kháng chiến đánh đuổi 2 kẻ thù xâm lược là thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, lực lượng dân quân du kích đã góp công sức và xương máu vào chiến công chung của toàn dân tộc, góp phần quan trọng vào chiến công Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước.

Tại Phú Yên, tháng 4/1945, Trung đội Tự vệ của TX Tuy Hòa (nay là TP Tuy Hòa) được thành lập, tiếp đến là Trung đội Tự vệ của Nhà máy đường Đồng Bò. Đây là những hạt giống đầu tiên của lực lượng vũ trang (LLVT) Phú Yên. Từ ngày 18 đến 25/8/1945, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, làn sóng mạnh mẽ của nhân dân được hỗ trợ đắc lực của lực lượng tự vệ khắp nơi trong tỉnh đã quật đổ chính quyền tay sai phát xít Nhật tại Phú Yên, góp phần cùng cả nước hoàn thành cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Trong hơn 20 năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, LLVT và nhân dân Phú Yên, trong đó có lực lượng DQTV đã đánh hàng ngàn trận lớn nhỏ, liên tiếp lập nhiều chiến công hiển hách. Trong đó, chiến thắng Đường 5 là chiến thắng oanh liệt nhất, tiến tới giải phóng hoàn toàn tỉnh nhà vào ngày 1/4/1975.

40 NĂM XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC

Quán triệt chủ trương của Đảng, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và sự quan tâm, chăm lo của cả hệ thống chính trị và quần chúng nhân dân, lực lượng DQTV của Phú Yên ngày càng được củng cố, trưởng thành về nhiều mặt. Lực lượng DQTV đã được xây dựng vững mạnh, rộng khắp, hùng hậu; có số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng tổng hợp cao; được tổ chức, quản lý, giáo dục, huấn luyện chặt chẽ, sử dụng đúng nguyên tắc và hiệu quả. Qua đó góp phần tăng cường tiềm lực quốc phòng, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, làm nòng cốt xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Toàn tỉnh đã xây dựng 294 cơ sở xã, phường, thị trấn và tự vệ cơ quan, đạt 100% kế hoạch; thường xuyên thực hiện luân phiên theo Luật DQTV đạt chỉ tiêu, đúng hướng dẫn của trên. Lực lượng DQTV hiện chiếm 1,32% so với dân số; đủ các thành phần: cơ động, tại chỗ, binh chủng và lực lượng trên biển. Tổ chức, biên chế đội ngũ cán bộ Ban CHQS cấp xã thường xuyên được kiện toàn, phù hợp với từng địa phương; chất lượng DQTV ngày càng được nâng cao. Riêng từ năm 2012 đến nay, toàn tỉnh kết nạp 588 đảng viên mới trong DQTV, nâng tỉ lệ đảng viên trong lực lượng này toàn tỉnh đạt 24,63%, vượt 4,63% chỉ tiêu Nghị quyết của Đảng ủy Quân khu và vượt 0,63% Nghị quyết của Đảng ủy Quân sự tỉnh. Nhờ làm tốt công tác phát triển đảng, 100% phường, xã, thị trấn trong tỉnh có chi bộ quân sự, trong đó 98/112 chi bộ có cấp ủy. Cán bộ Ban CHQS cấp xã cơ bản đã qua trung cấp chuyên ngành Quân sự cơ sở và cao đẳng, đại học. 86/112 chỉ huy trưởng quân sự cấp xã là thành viên ủy ban. Chất lượng huấn luyện DQTV ngày càng được nâng cao. Bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, chất lượng”, hàng năm có 100% cơ sở xã, phường và trên 90% cơ sở tự vệ tổ chức huấn luyện bảo đảm nội dung, chương trình, thời gian quy định. Trong đó chú trọng huấn luyện dân quân cơ động, dân quân phòng không, dân quân thường trực và dân quân biển. Kết quả huấn luyện hàng năm cơ bản đạt khá trở lên, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống. Đến nay, các địa phương đã đầu tư xây dựng 35 nhà ở và làm việc cho Ban CHQS cấp xã, kinh phí hơn 16,65 tỉ đồng; mua sắm trang phục cho lực lượng DQTV (trong 3 năm qua) gần 23 tỉ đồng. Đồng thời xây dựng 30 xã, phường, thị trấn trọng điểm về quốc phòng và an ninh; duy trì lực lượng DQTV trực thường xuyên bảo vệ các cơ quan và bảo vệ an toàn các mục tiêu quy định. DQTV thường xuyên phối hợp với các lực lượng khác tuần tra kiểm soát địa bàn, giữ vững tình hình an ninh trật tự, đặc biệt là phối hợp tuần tra kiểm soát quản lý các địa bàn giáp ranh với các huyện, tỉnh bạn, góp phần ngăn chặn có hiệu quả hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch.

Bên cạnh đó, DQTV còn tham gia diễn tập khu vực phòng thủ cấp tỉnh, diễn tập ứng phó sóng thần; là lực lượng nòng cốt, tích cực tham gia các hoạt động phòng chống lụt bão, giảm nhẹ thiên tai, tìm kiếm cứu nạn; vận động quần chúng và gia đình tham gia thực hiện tốt các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, góp phần vào việc bảo vệ và xây dựng thành công Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Tự hào với truyền thống 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của lực lượng DQTV Việt Nam và 70 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của lực lượng DQTV tỉnh nhà, toàn Đảng bộ, toàn dân và LLVT Phú Yên càng phải thường xuyên nâng cao cảnh giác, xây dựng ý chí chiến đấu, phấn đấu xây dựng lực lượng DQTV không ngừng lớn mạnh, rộng khắp, có số lượng hợp lý, có chất lượng và độ tin cậy ngày càng cao. Mỗi cán bộ, chiến sĩ trong LLVT tỉnh nói chung, DQTV nói riêng trên từng mặt trận công tác tích cực phấn đấu hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được Đảng bộ và nhân dân giao phó.

Đại tá NGUYỄN ĐÌNH TRIẾT

Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh