Đó là lão ngư Nguyễn Khô ở thôn Long Thủy, xã An Phú, TP Tuy Hòa. Ông luôn chứng minh cho lời nói của mình bằng những việc làm, hành động cụ thể.
Ông Nguyễn Khô còn có tên gọi khác là Sáu Din (gọi theo tên con). Ông sinh năm 1939, có 1 vợ, 10 con, trong đó con út năm nay 35 tuổi. Ở làng biển Long Thủy, hỏi ông Sáu Din, từ người già đến con nít, hầu như ai cũng biết. Ông “nổi tiếng” không phải vì đông con, nhà cao cửa rộng hay trong gia đình có người làm ông này bà nọ mà vì mọi chuyện xã, chuyện thôn, chuyện tình chuyện nghĩa của hàng xóm láng giềng, ai cần việc gì ông đều có mặt, miệng nói tay làm hết sức chu toàn.
Ông Sáu Din gắn bó với làng biển Long Thủy và nghề đánh bắt hải sản từ tuổi thiếu niên. Chính nghề biển giã đã giúp ông nuôi dạy các con (6 trai, 4 gái) khôn lớn, trưởng thành, có người hiện là giảng viên đại học. Nay mặc dù tuổi đã cao, nhưng ông vẫn chưa bỏ hẳn nghề này. Thỉnh thoảng, những lúc cao hứng ông vẫn lên thuyền đi câu mực, kéo lưới… thâu đêm như khi còn trai trẻ. Con cháu tế nhị khuyên ông không nên ham làm mà nghỉ ngơi cho khỏe thì ông mắng cho: “Tao đã già đâu mà tụi bay lo”.
Tính ông không thích ăn không ngồi rồi, chỉ lo hưởng thụ mà tay chân luôn vận động. Ông thường rảo khắp xóm làng, thấy chỗ nào có nước đọng, có rác thải… là tự tay khai rãnh cho nước thoát, dọn dẹp vệ sinh sạch sẽ. Nhà ai có người quá cố, nhiều người lân cận còn chưa biết thì ông đã có mặt, giúp gia đình họ lo từng việc lớn, việc nhỏ cho đến khi sự việc viên mãn, hanh thông. Việc cúng đình, hát lăng trong lễ cầu ngư của lạch Long Thủy cũng vậy. Ông tham gia từ đầu đến cuối, không hề biết mệt mỏi và không nề hà bất cứ việc gì, kể cả giữ gìn an ninh trật tự, trông xe…
“Nhiều lần Đồn Biên phòng Tuy Hòa phối hợp với các hội đoàn thể của địa phương tổ chức dọn vệ sinh làm sạch bãi biển Long Thủy, với vai trò là Chi hội phó Chi hội Người cao tuổi thôn ông đều có mặt và tham gia dọn vệ sinh như những người trẻ”, thiếu tá Trần Quốc Việt, Chính trị viên Đồn Biên phòng Tuy Hòa cho biết.
Mới đây, Trung tâm An điều dưỡng tàu ngầm và Lữ đoàn Tàu ngầm 189 (Quân chủng Hải quân) tổ chức chương trình Đồng hành cùng ngư dân vươn khơi bám biển và dọn vệ sinh bãi biển Long Thủy, ông có mặt sớm nhất, mang theo cuốc, cào cỏ... Ông tự tay đào hố và mặc nhiên ông trở thành người “chỉ huy” công việc nhặt rác, chôn lấp hoặc đốt rác bảo đảm hợp vệ sinh, không gây ô nhiễm môi trường. Xong việc, ông là người ra về sau cùng.
Ông Sáu Din cũng rất “máu” văn nghệ, nhất là bài chòi. Bạn vong niên của ông là Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Trọng Tích ở cùng thôn. Những khi không có việc gì để đụng tay đụng chân hoặc để thư giãn đầu óc, ông Sáu Din đến nhà anh Tích để đàm đạo và thưởng thức những làn điệu xàng xê, xuân nữ, hò quảng, cổ bản… hoặc những bài hò vè các lái (còn gọi là hát ra) mang đậm đặc trưng của văn hóa vùng biển.
“Ông Sáu Din là người hay lam hay làm, yêu thích lao động, vì vậy mà ông rất khỏe. Nhờ có ông đi đầu, làm gương trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường nhiều người lấy đó làm theo nên làng xóm sạch đẹp, khang trang. Hàng xóm láng giềng có xích mích, vợ chồng nào có điều gì hục hặc, cơm không lành canh không ngọt, có Sáu Din hòa giải khuyên nhủ là đến tám chín phần thành công… Người trong thôn ai cũng quý mến, kính trọng ông Sáu”, anh Nguyễn Trọng Tích nói về người bạn vong niên của mình.
LẠC HỒNG
