Theo thống kê của Viện KSND tỉnh, thời gian qua, tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng trái phép trên địa bàn tỉnh có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp. Riêng rrong năm 2011, Viện KSND tỉnh đã khởi tố 22 vụ án hủy hoại rừng, với 26 bị can, tăng 13 vụ so với năm 2010.
Gần 27,8ha rừng của BQL rừng cấm Krông Trai (huyện Sơn Hòa) bị ông Nguyễn Thái Đắc (thị trấn Củng Sơn) hủy hoại vào ngày 25/6/2011 - Ảnh: V.TÀI
LÃNH ÁN VÌ HỦY HOẠI RỪNG
Đứng trước vành móng ngựa TAND tỉnh những ngày cuối tháng 12 vừa qua là bị cáo Lý Trường Hải (SN 1980, trú xã Sơn Xuân, huyện Sơn Hòa), bị truy tố về tội hủy hoại rừng.
Theo hồ sơ vụ án, ngày 26/4/2010, Hải bị Chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa xử phạt hành chính 15 triệu đồng về hành vi phá rừng trái phép để làm rẫy. Chưa chấp hành quyết định của UBND huyện thì đầu tháng 7/2010, Hải lại tiếp tục đến tiểu khu 189, khu vực rừng Đồng Quyền thuộc thôn Liên Sơn (xã Sơn Xuân) tự ý chặt phá, phát dọn trái phép 600m2 rừng sản xuất để làm nương rẫy và bị Hạt Kiểm lâm huyện Sơn Hòa phát hiện, lập biên bản, chuyển giao cho cơ quan chức năng xử lý.
Tại phiên tòa, Hải thừa nhận hành vi phạm tội của mình, gây thiệt hại 600m2 rừng sản xuất, 1.730m3 gỗ tròn (từ nhóm 4-nhóm 8) và 10 ster củi tại tiểu khu 189. Qua xét hỏi, hội đồng xét xử nhận thấy, hành vi tự ý chặt phá và phát dọn rừng trái phép của bị cáo Hải đã xâm hại nghiêm trọng đến tài nguyên rừng, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. Do đó, hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo Hải 6 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo, đồng thời buộc Hải phải bồi thường hơn 14 triệu đồng chi phí trồng lại diện tích rừng đã phá.
Tương tự hành vi hủy hoại rừng, mới đây TAND tỉnh đã tuyên phạt bị cáo A Lê Quân (SN 1972, trú xã Krông Pa, huyện Sơn Hòa) 4 năm tù về tội hủy hoại rừng, đồng thời buộc bị cáo phải bồi thường gần 40 triệu đồng cho Ban Quản lý rừng cấm Krông Trai để khôi phục lại diện tích rừng đã mất.
Do thiếu đất sản xuất, nên từ tháng 4 - 8/2010, Quân đến tiểu khu 218 thuộc xã Suối Trai (huyện Sơn Hòa) chặt phá 9.800m2 rừng đặc dụng của rừng cấm Krông Trai để làm nương rẫy, gây thiệt hại 2.170m3 gỗ từ nhóm 5 đến nhóm 7 và hàng chục ster củi. Qua phiên xử bị cáo Quân, hội đồng xét xử nhận định hành vi phạm tội của bị cáo là liều lĩnh, biết rõ khu vực rừng đặc dụng đang được quản lý và nghiêm cấm khai thác nhưng cần đất sản xuất, bị cáo đã lén lút chặt phá, hủy hoại một lượng lớn diện tích đất rừng. Xét mức độ thiệt hại do bị cáo gây ra là rất lớn nên đã tuyên phạt A Lê Quân mức án như trên.
KIÊN QUYẾT XỬ LÝ
Trước thực trạng gia tăng tình trạng xâm hại rừng, từ đầu năm đến nay, tỉnh Phú Yên đã triển khai nhiều giải pháp nhằm ngăn chặn tình trạng phá rừng. Có thể nói, sự khởi đầu trong “cuộc chiến” ngăn chặn tình trạng phá rừng được bắt đầu từ Chỉ thị số 25/CT-UBND ngày 21/11/2011 của UBND tỉnh.
Theo Chỉ thị 25, UBND tỉnh yêu cầu Sở NN-PTNT phối hợp các sở, ban, ngành liên quan và UBND các địa phương chỉ đạo các ban quản lý rừng, các đơn vị chủ rừng rà soát diện tích rừng và đất lâm nghiệp đang quản lý, đề xuất phương án, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng hợp lý đất đai, tài nguyên rừng trên từng lâm phần được giao. Kiên quyết đề xuất thu hồi diện tích đất lâm nghiệp sử dụng không đúng mục đích, không đảm bảo tiến độ, đồng thời xử lý nghiêm đối với tổ chức, cá nhân lợi dụng việc chuyển mục đích sử dụng rừng để trục lợi. Chi cục Kiểm lâm tỉnh quản lý chặt chẽ, kiểm tra thường xuyên, đột xuất các cơ sở kinh doanh, khai thác, chế biến lâm sản. Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo, tổ chức thực hiện quyết liệt các biện pháp quản lý bảo vệ rừng, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm của địa phương. Các sở, ban, ngành liên quan trong phạm vi trách nhiệm của mình chủ trì, phối hợp với Sở NN-PTNT và các địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả công tác bảo vệ rừng. Lực lượng công an địa phương quản lý chặt chẽ nhân khẩu, hộ khẩu, kiên quyết trục xuất những đối tượng tạm trú bất hợp pháp, nhất là tại các địa bàn trong rừng, ven rừng, vùng giáp ranh giữa các huyện, tỉnh về lại địa phương...
Là địa phương có diện tích rừng bị xâm hại nhiều nhất, theo ông Cao Minh Hòa, Chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa, nguyên nhân khiến nhiều khu vực rừng của huyện, nhất là rừng đặc dụng Krông Trai bị tàn phá nghiêm trọng là do hiệu quả bảo vệ rừng của các cơ quan chức năng, các chủ rừng và chính quyền địa phương còn thấp, công tác thu thập thông tin còn bị động, chậm trễ. Việc tuần tra bảo vệ, ngăn chặn tình trạng phá rừng chưa thường xuyên, xử lý thiếu kiên quyết.
Qua nhiều lần trực tiếp thụ lý và xét xử tội hủy hoại rừng, theo ông Vũ Xuân Hải, Chánh tòa Hình sự, TAND tỉnh Phú Yên, để ngăn chặn tình trạng này một cách có hiệu quả và bền vững, các ban ngành hữu quan của tỉnh cần kết hợp các biện pháp cả về trước mắt lẫn lâu dài. Trước mắt, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật Bảo vệ và phát triển rừng đến từng người dân để họ cùng tham gia bảo vệ rừng, đồng thời duy trì thường xuyên các biện pháp mạnh, truy quét ngăn chặn quyết liệt tình trạng xâm hại rừng. Đặc biệt, không để xảy ra tình trạng “đánh trống bỏ dùi”, phải xử lý các vụ phá rừng thật khách quan, nghiêm minh theo đúng pháp luật để răn đe các đối tượng phá rừng. Trong đó phải truy tìm và kiên quyết xử lý những tên “đầu nậu”, hay kẻ chủ mưu phá rừng đang giấu mặt… Về lâu dài, ngành chức năng cần khẩn trương quy hoạch, phân loại rừng và xây dựng phương án giao đất giao rừng cho nhân dân quản lý. Song song đó, phải có cơ chế hỗ trợ để nhân dân sinh sống ven rừng có điều kiện vay vốn, chuyển đổi ngành nghề phát triển kinh tế ổn định cuộc sống lâu dài. Từ đó, đời sống được nâng cao, bà con sẽ hạn chế việc xâm hại rừng…
VĂN TÀI
