Thực tiễn xét xử các vụ án vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ trong thời gian qua cho thấy nguyên nhân dẫn đến việc phạm tội nhiều khi rất đơn giản. Hai vụ án dưới đây là ví dụ.
 |
|
Nguy hiểm khi vừa lái xe vừa nghe điện thoại– Ảnh: D.T.XUÂN |
ĐIỀU KHIỂN MÔ TÔ + NGHE ĐIỆN THOẠI = 9 THÁNG TÙ
Trước vành móng ngựa, bị cáo lặng nghe hội đồng xét xử tuyên án: “Hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến trật tự an toàn giao thông đường bộ, hậu quả gây chết người, lỗi hoàn toàn thuộc về bị cáo nên phải xử lý nghiêm, cách ly bị cáo ra khỏi xã hội mới đủ tác dụng giáo dục riêng và phòng ngừa chung… Tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thị Diệp (SN 1975, trú xã Hòa Thịnh, huyện Tây Hòa phạm tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ với 9 tháng tù”.
Nghe phán quyết của tòa, những người tham dự phiên tòa lặng im như thông cảm với tâm trạng của bị cáo. Mức án không phải là nặng, song với một phụ nữ quanh năm chân lấm tay bùn như bị cáo thì hình phạt như vậy là điều bị cáo chưa bao giờ nghĩ tới. Rồi đây, ba con còn nhỏ dại của bị cáo sẽ thiếu vắng sự chăm sóc của người mẹ trong thời gian thi hành án. Và chúng sẽ nghĩ gì về mẹ mình? Một người mẹ phạm tội, đã làm chết người…
Một buổi sáng tháng 3/2010, Nguyễn Thị Diệp điều khiển xe mô tô đi trên đường liên xã với tốc độ trung bình, đúng phần đường. Mọi chuyện có lẽ sẽ yên lành, nếu như không có chiếc điện thoại di động. Vừa điều khiển xe, Diệp vừa sử dụng điện thoại nên không chú ý phía trước, đã tông vào một bà cụ đi xe đạp cùng chiều, làm nạn nhân chết. Hành vi phạm tội của bị cáo để lại hậu quả nghiêm trọng.
Theo quy định tại Điều 30 Luật Giao thông đường bộ, người điều khiển xe mô tô hai bánh, xe gắn máy không được sử dụng điện thoại di động. Trên thực tế, việc thực hiện quy định này xem ra không được những người điều khiển xe mô tô chấp hành nghiêm chỉnh.
CON GÂY TAI NẠN, MẸ BỊ TỘI
Sáng 25/9/2009, Lê Thị Tín (SN 1966, trú xã Hòa Phong, huyện Tây Hòa) sai con ruột của mình là Trần Quang Luân điều khiển xe gắn máy đi đón cha là ông Trần Thanh Sơn đang đánh cá ở sông Ba về. Nghe lời mẹ, Luân điều khiển xe chở theo một cái giá đỡ ghe chạy trên đường ĐT 645 ra sông Ba. Trên đường đi, xe do Luân điều khiển đã tông vào bà Nguyễn Thị Đào đang gánh rau đi sát mép đường, làm bà Đào bị thương nặng, đến 19/7/2010 thì chết.
Theo quy định của pháp luật, hành vi của Trần Quang Luân đã vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, gây hậu quả nghiêm trọng, Luân phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Thế nhưng, thay vì Luân phải ra đứng trước vành móng ngựa thì bà Lê Thị Tín (mẹ Luân) lại phải ra hầu tòa lãnh án…
Số là, tính đến ngày điều khiển xe gắn máy gây tai nạn, Luân vẫn chưa đủ 16 tuổi. Theo quy định của Bộ luật Hình sự thì Luân chưa đến tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự. Hơn thế, Luân điều khiển xe là do sự sai bảo của mẹ ruột là bà Tín, trong khi bà Tín biết rõ con mình chưa đủ 16 tuổi nên chưa đủ điều kiện để điều khiển xe gắn máy. Bởi vậy, bà Tín đã bị khởi tố về tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, theo quy định tại khoản 1 điều 205 Bộ luật Hình sự.
Tòa án đã nhận định: hành vi của bị cáo Tín là nguy hiểm cho xã hội nên cần phải xử nghiêm. Tuy nhiên, xét bị cáo phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; sau khi phạm tội đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; tự nguyện bồi thường cho gia đình bị hại, là những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Do có nhiều tình tiết giảm nhẹ nên chỉ cần xử phạt bị cáo dưới mức khởi điểm của khung hình phạt và cho bị cáo hưởng án treo cũng đủ tác dụng giáo dục riêng và phòng ngừa chung. Tòa đã tuyên phạt Tín 9 tháng tù nhưng cho hưởng án treo và buộc phải bồi thường cho gia đình người bị hại hơn 64 triệu đồng.
Án đã tuyên. Mức hình phạt mà tòa dành cho bị cáo không phải là quá nghiêm khắc, nhưng cũng đủ tác dụng răn đe. Đặc biệt, gia đình bị cáo có hoàn cảnh khó khăn, thuộc diện hộ cận nghèo nên khoản tiền mà bị cáo phải bồi thường cho phía bị hại là mới chính là “mức án” nghiêm khắc.
HỒ LƯU
