Từ ngày 1/7, Luật Giao thông đường bộ được Quốc hội thông qua ngày 13/11/2008 có hiệu lực thi hành. So với Luật Giao thông đường bộ được Quốc hội thông qua ngày 29/6/2001, luật lần này có nhiều điểm mới.

Từ ngày 1/7/2009, người đi xe đạp điện không đội mũ bảo hiểm là vi phạm Luật Giao thông đường bộ - Ảnh: X.HIẾU

Đi xe đạp điện cũng phải đội mũ bảo hiểm

Điều 30 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định: người điều khiển, người ngồi trên xe mô tô hai bánh, mô tô ba bánh, xe gắn máy hai bánh khi lưu thông phải đội mũ bảo hiểm có cài quai đúng quy cách. Điều 31 luật này điều chỉnh hành vi của người đi xe đạp cũng có quy định tương tự: người điều khiển, người ngồi trên xe đạp máy phải đội nón bảo hiểm có cài quai đúng quy định (Luật Giao thông đường bộ năm 2001 giao việc này cho Chính phủ quy định). 

Khi tham gia giao thông phải mang theo bốn loại giấy tờ

Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định người tham gia giao thông cần mang theo bốn loại giấy tờ. Đó là giấy đăng ký xe, giấy phép lái xe, giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật- bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới, giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới. Trong khi đó, Luật Giao thông đường bộ năm 2001 chỉ quy định người tham gia giao thông phải có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển.

Kiểm soát chặt hơn đối với người uống bia, rượu tham gia giao thông

Luật Giao thông đường bộ năm 2001 chỉ quy định chung là nghiêm cấm người điều khiển phương tiện giao thông trên đường mà trong máu có nồng độ cồn vượt quá 80mg/100ml máu hoặc 40mg/l khí thở hoặc có các chất kích thích khác mà pháp luật cấm sử dụng. Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định cụ thể hơn: cấm người điều khiển xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu và hơi thở có nồng độ cồn; cấm người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy mà trong máu có nồng độ cồn vượt quá 50mg/100ml máu hoặc 0,25mg/l khí thở. Riêng đối với ma túy, luật quy định rõ là cấm điều khiển phương tiện giao thông mà trong cơ thể có chất ma túy.

Thanh tra giao thông được phép dừng phương tiện giao thông

Khác với Luật Giao thông đường bộ năm 2001, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định: trong trường hợp cấp thiết, để kịp thời ngăn chặn hậu quả có thể xảy ra đối với công trình đường bộ, thanh tra giao thông được phép dừng phương tiện giao thông, yêu cầu người điều khiển phương tiện giao thông thực hiện các biện pháp để bảo vệ công trình theo quy định của pháp luật, phải chịu trách nhiệm về quyết định đó. Đối với cảnh sát giao thông đường bộ, trước kia luật quy định chỉ tập trung xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ đối với người và phương tiện tham gia giao thông. Nay Luật Giao thông đường bộ năm 2008 giao thêm trách nhiệm: phối hợp với cơ quan quản lý đường bộ phát hiện, ngăn chặn hành vi vi phạm quy định về bảo vệ công trình đường bộ và hành lang an toàn đường bộ. Ngoài ra, trong trường hợp cần thiết, các lực lượng cảnh sát khác và công an xã được huy động phối hợp với cảnh sát giao thông đường bộ tham gia tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ (do Chính phủ quy định).

Người khuyết tật được cấp giấy phép lái xe hạng A1

Nhằm đảm bảo an toàn cho người đi bộ, người khuyết tật, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định: Đường bộ đô thị phải có hè phố, cầu vượt, hầm chui và các giải pháp tổ chức giao thông cho người đi bộ, người khuyết tật đi lại an toàn, thuận lợi. Mọi người phải có trách nhiệm giúp đỡ trẻ em dưới 7 tuổi khi đi qua đường. Riêng người khuyết tật nếu điều khiển mô tô 3 bánh dùng cho người khuyết tật thì được cấp giấy phép lái xe hạng A1.

“Phân cấp” quy định tốc độ chạy xe, công bố tải trọng đường

Luật Giao thông đường bộ 2001 quy định Bộ Giao thông- Vận tải quy định tốc độ chung cho tất cả các tuyến đường thì Luật Giao thông đường bộ năm 2008 có sự “phân cấp” trong công tác này. Theo đó, Bộ Giao thông- Vận tải sẽ chỉ lắp đặt biển báo tốc độ ở quốc lộ, còn địa phương quy định tốc độ ở các tuyến đường do địa phương quản lý. Tương tự, đối với việc công bố tải trọng, khổ giới hạn của đường bộ, các địa phương sẽ thực hiện công tác này đối với đường bộ do địa phương quản lý. Xe có tốc độ thiết kế nhỏ hơn 70km/giờ không được đi vào đường cao tốc. Đây là một quy định rất mới của Luật Giao thông đường bộ năm 2008. Đó là người đi bộ, đi xe thô sơ, xe gắn máy hai bánh, mô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng có tốc độ thiết kế nhỏ hơn 70km/giờ không được đi vào đường cao tốc trừ người, phương tiện giao thông, thiết bị phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc.

Quỹ đất cho giao thông phải đạt 16%-26%

Điều 42 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định quỹ đất dành cho kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ được xác lập tại quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ. Đây cũng là một điểm rất mới so với luật cũ. Theo đó, tỉ lệ đất dành cho giao thông đô thị so với đất xây dựng đô thị phải đảm bảo 16%-26% tùy loại đô thị. UBND cấp tỉnh xác định, quản lý quỹ đất này. Quỹ đất cụ thể cho từng loại đô thị sẽ do Chính phủ quy định. 

MINH TIẾN (tổng hợp, giới thiệu)