Từ lâu xã Xuân Lãnh là điểm nóng về phá rừng đốt than của huyện Đồng Xuân. Các “đầu nậu” tổ chức vận chuyển than theo các tàu hàng gây nên tình trạng mất an ninh trật tự ở ga Phước Lãnh.
Theo thống kê của Trạm kiểm lâm Xuân Lãnh, hiện địa phương này có đến 98 đối tượng tham gia khai thác, mua bán, vận chuyển than trái phép. Phần lớn những người tham gia khai thác than thuộc diện nghèo khó, không thể làm nghề gì khác nên phải bám rừng. Tuy thu nhập từ nghề đốt than chẳng thấm vào đâu so với công sức mà họ bỏ ra nhưng nếu không làm biết lấy gì nuôi gia đình. Do đó, dù biết vi phạm pháp luật nhưng vì mưu sinh nên nhiều người vẫn bất chấp tất cả. Nghiêm trọng hơn tại Xuân Lãnh đã hình thành một số “đầu nậu” chuyên mua bán, vận chuyển than trái phép theo đường tàu lửa.
Than bị thu giữ tại trạm kiểm lâm Xuân Lãnh - Ảnh: Hoài Trung
Đó là, các đối tượng Nguyễn Thị Hà, Võ Thị Len, Nguyễn Thị Hiệp, Nguyễn Nuôi và Nguyễn Thị Kim Thanh… Một cán bộ kiểm lâm phụ trách địa bàn xã Xuân Lãnh cho biết các “đầu nậu” nói trên rất hung dữ, ngoài việc thường xuyên chưởi bới, đe dọa còn sẵn sàng tổ chức lực lượng tấn công kiểm lâm khi họ bắt giữ than. Do lực lượng kiểm lâm mỏng, sự phối hợp của chính quyền địa phương không thường xuyên nên công tác ngăn chặn khai thác, buôn bán, vận chuyển than ở Xuân Lãnh kém hiệu quả.
Các đối tượng vi phạm pháp luật đã lờn mặt kiểm lâm, thậm chí khi những người thi hành công vụ đến, nhiều người tham gia mua bán, chủ yếu là phụ nữ và cả trẻ em, đã xông vào ôm chặt các cán bộ kiểm lâm để cho lực lượng bốc vác tẩu tán tang vật. Trong khi đó, nhân viên của ga Phước Lãnh cũng không ít lần bị những người buôn bán than cũng đe dọa và xô xát khi bị cản trở đến nỗi trực ban chạy tàu Nguyễn Hữu Ninh phải xin đổi đi nơi khác. Sự “yếu thế” của những người có trách nhiệm đã làm cho tình trạng khai thác, mua bán, vận chuyển ở Xuân Lãnh bùng phát. Ở các khu rừng thuộc tiểu khu 52, 56 – địa bàn giáp ranh với các xã Xuân Long, Đa Lộc xuất hiện rất nhiều hầm than. Ga Phước Lãnh trở thành điểm nóng về vận chuyển than.
Do nhà ga chưa được tách biệt với khu dân cư bên ngoài bằng hàng rào nên nhà của các hộ dân xung quanh trở thành điểm tập kết than. Các đối tượng buôn bán than lợi dụng lúc các tàu hàng dừng lại tại ga Phước Lãnh để tránh tàu đã ngang nhiên vào mở cửa các toa hàng tuồn than lên. Theo trưởng ga Phước Lãnh Trần Văn Nhượng mỗi đêm tại đây có 2 đến 3 tàu hàng dừng tránh. Chỉ cần làm một phép tính đơn giản sẽ thấy một lượng lớn than được vận chuyển về xuôi như thế nào. Điều này không chỉ gây nên mất an ninh trật tự ở khu vực Xuân Lãnh mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn chạy tàu. Trước tình hình này, ngành đường sắt đã phải lên tiếng báo động và Chủ tịch UBND huyện Đồng Xuân đã chỉ đạo các ngành chức năng thực hiện quyết liệt việc truy quét, xử lý các trường hợp khai thác, mua bán, vận chuyển than trái phép ở Xuân Lãnh. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng vẫn chưa được ngăn chặn, đêm 3-6 vừa qua lực lượng kiểm lâm huyện đã bắt được khoảng 1 tấn than vận chuyển trên tàu hàng mang số hiệu 285 dừng tránh tại ga La Hai.
Theo các cán bộ của trạm kiểm lâm Xuân Lãnh nếu không có những biện pháp mạnh hơn và không có sự phối hợp tích cực của chính quyền địa phương, tình trạng này sẽ khó ngăn chặn. Hiện nay những đối tượng chuyên vận chuyển than bằng tàu đã tinh vi hơn trong việc đối phó với lực lượng chức năng. Họ không còn đi bao lớn mà đi bao nhỏ 20kg và mang theo dao để khi kiểm lâm đến thì rạch bao cho than đổ tung tóe. Mặc dù UBND xã nhiều lần yêu cầu những đối tượng trên cam kết không phá rừng đốt than nhưng chỉ có một số ít chấp hành, số còn lại vẫn tiếp tục khai thác. Nhiều ý kiến cho rằng để xảy ra tình trạng như hiện nay, ngoài hoạt động kém hiệu quả của lực lượng kiểm lâm còn có cả trách nhiệm của chính quyền xã Xuân Lãnh. Trong một thời gian dài, các lực lượng của xã đã buông lỏng công tác quản lý, không cương quyết ngăn chặn, xử lý thích đáng những trường hợp vi phạm nên tình trạng phá rừng đốt than ở Xuân Lãnh trở thành điểm nóng của Đồng Xuân. Ngoài ra sự phối hợp của các lực lượng làm nhiệm vụ như tổ 12 của xã, kiểm lâm, đường sắt chưa chặt chẽ nếu không muốn nói rằng mạnh ai nấy “thủ thế”, thậm chí có người còn “làm ngơ” cho các đối tượng vi phạm pháp luật.
THANH HOÀI
