Thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Thủ đoạn của loại tội phạm này là cung cấp thông tin gian dối khiến nhiều đối tượng sập bẫy để chiếm đoạt tiền tiêu xài cá nhân.
Cung cấp thông tin gian dối
Mới đây, Viện KSND tỉnh đã truy tố Nguyễn Văn Hảo (SN 1971, ở xã Hòa An, huyện Phú Hòa) về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo hồ sơ vụ án, năm 2013, Hảo sống chung như vợ chồng với chị Nguyễn Thị Thanh Hương tại thôn Phú Vang (xã Bình Kiến, TP Tuy Hòa). Đến năm 2015, Hảo và Hương thành lập DNTN Xây dựng và Thương mại Nguyên Hảo do Hương làm giám đốc, có trụ sở tại xã Bình Kiến. Sau đó, Hảo đã tạo lòng tin để chiếm đoạt của bà Đặng Thị Kim Hoa 887 triệu đồng, của ông Dương Văn Đức 20 triệu đồng, của ông Nguyễn Anh Đức 62 triệu đồng, của ông Triệu Văn Minh 122 triệu đồng, của ông Đào Thanh Tuấn 62 triệu đồng, của ông Lê Chí Cửu 64 triệu đồng và Trần Ngọc Nhân 64 triệu đồng...
Thủ đoạn mà Hảo đưa ra là cung cấp thông tin gian dối, tạo lòng tin của mọi người rồi chiếm đoạt tài sản để tiêu xài cá nhân.
Cụ thể như vào tháng 4/2017, Hảo quen biết anh Dương Văn Đức (xã Hòa Xuân Tây, huyện Đông Hòa) nên biết anh Đức có trang trại bị thu hồi để thực hiện dự án Hầm đường bộ qua đèo Cả và được bồi thường 1 tỉ đồng nhưng anh chưa thỏa mãn. Sau đó, Hảo nói dối với anh Đức là có quen với lãnh đạo UBND tỉnh và hứa sẽ giúp anh được bồi thường nhiều hơn. Đổi lại anh Đức phải chi tiền cho Hảo lo chi phí. Tưởng thật, ngày 15/7/2014, anh Đức đưa Hảo 20 triệu đồng, Hảo không thực hiện mà chiếm đoạt để tiêu xài cá nhân.
Cũng bằng thủ đoạn này, vào đầu tháng 5/2016, Hảo đi tìm thuê đất để trồng cây cảnh thì được ông Nguyễn Văn Hưng, Trưởng thôn Phú Vang cho biết anh rể của mình muốn bán một mảnh đất ở thôn Chính Nghĩa (xã An Phú, TP Tuy Hòa). Có thông tin này, Hảo liền nảy sinh ý định chiếm đoạt tiền của bà Đặng Thị Kim Hoa bằng hình thức góp tiền mua đất nên dẫn vợ chồng bà Hoa đến xem mảnh đất của anh rể ông Hưng. Khi xem đất xong, tưởng thật nên bà Hoa góp tiền mua đất rồi lần lượt đưa cho Hảo 290 triệu đồng để đặt cọc. Tuy nhiên, nhận được tiền, Hảo tiêu xài hết, còn bà Hoa cũng không thấy đất đâu…
Mới đây, TAND huyện Đồng Xuân đã xử sơ thẩm, tuyên phạt bị cáo Nguyễn Kiệm (SN 1955, trú khu phố Long Hà, thị trấn La Hai, huyện Đồng Xuân) 3 năm 6 tháng tù giam về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Cùng tội danh này, tòa còn xử phạt bị cáo Võ Minh Sửu (SN 1962, trú khu phố Long Châu, thị trấn La Hai) 2 năm 6 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Về trách nhiệm dân sự, hội đồng xét xử sơ thẩm còn buộc bị cáo Kiệm trả lại số tiền hơn 173 triệu đồng và bị cáo Sửu trả lại số tiền 28 triệu đồng cho người bị hại.
Theo bản án sơ thẩm, từ tháng 10/2010-9/2011, trên địa bàn huyện Đồng Xuân, Võ Minh Sửu và Nguyễn Kiệm đã cùng nhau bàn bạc, đưa ra thông tin không đúng sự thật là có mối quan hệ thân thiết với nhiều người có chức vụ trong các cơ quan ở huyện Đồng Xuân, nhằm tạo niềm tin cho nhiều người có nhu cầu đi xin việc làm cho con. Bằng thủ đoạn này, Nguyễn Kiệm đã chiếm đoạt của 15 người với tổng số tiền hơn 263 triệu đồng và Võ Minh Sửu chiếm đoạt của 3 người với số tiền 69 triệu đồng.
Nâng cao ý thức cảnh giác
Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh xảy ra nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản với nhiều phương thức, thủ đoạn như thông qua các mối quan hệ thân thiết từ trước, các đối tượng phạm tội tạo lòng tin cho người bị hại là mình đang kinh doanh ở một số lĩnh vực đem lại lợi nhuận rất cao như đầu tư vào các dự án đất đai để huy động vốn; sau khi chiếm đoạt được tài sản thì đối tượng tuyên bố mất khả năng chi trả, đồng thời trốn khỏi nơi cư trú.
Bên cạnh đó, một số bị hại có nhu cầu mua nhà, đất nhưng không tìm hiểu kỹ các thông tin liên quan đến bất động sản mà mình có nhu cầu mua như chủ sở hữu thật sự là ai, họ có nhu cầu bán hay không nên chuyển tiền cho đối tượng và sau khi người bị hại đưa tiền thì các đối tượng đưa ra nhiều lý do không thể hoàn tất các thủ tục chuyển nhượng sang tên rồi chiếm đoạt tài sản. Hoặc thông qua nhu cầu xin việc làm của một số bị hại, các đối tượng tự tạo cho mình một vỏ bọc là quen biết với một số cán bộ lãnh đạo có khả năng xin được việc làm nên các đối tượng đã đưa tiền. Sau khi đưa tiền thì các đối tượng không thực hiện cam kết và chiếm đoạt tiền của bị hại.
Là thẩm phán trực tiếp xử vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Nguyễn Kiệm và Võ Minh Sửu, theo ông Nguyễn Văn Long, Thẩm phán TAND huyện Đồng Xuân, thủ đoạn của tội phạm lừa đảo xin việc làm không có gì mới, song vì nhu cầu việc làm, các nạn nhân trong vụ án đã tin tưởng vào những lời hứa hẹn của các đối tượng đưa ra. Thậm chí, nhiều trường hợp mặc dù công việc chưa có kết quả nhưng bị hại vẫn nhiệt tình giới thiệu thêm nhiều trường hợp khác khiến nhiều người cùng sập bẫy.
Bên cạnh đó, việc điều tra, xác minh thủ đoạn của các đối tượng này cũng rất khó khăn. Bởi quá trình trao đổi, thỏa thuận chỉ là giao dịch dân sự, đối tượng rất cảnh giác khi giao nhận tiền, chỉ ghi là vay mượn để sử dụng mục đích cá nhân, hoặc chỉ viết giấy nhận nợ để “lách luật” khi bị cơ quan chức năng vào cuộc điều tra.
Về phía các bị hại, một phần do xấu hổ với đồng nghiệp, bạn bè và hàng xóm láng giềng; phần nữa tâm lý đòi lại được tiền cũng khó nên đã im lặng, không tố giác tội phạm và đây là kẽ hở để các đối tượng tiếp tục tìm những bị hại khác để lừa đảo. Để giảm thiểu thiệt hại do loại tội phạm này gây ra, người dân cần tỉnh táo trước chiêu lừa “chạy việc” để chiếm đoạt tài sản của một số đối tượng “đục nước béo cò”.
Còn luật sư Nguyễn Hương Quê, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Phú Yên, khuyến cáo: Để đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả loại tội phạm này, ngoài các biện pháp nghiệp vụ của cơ quan công an, mọi công dân cần nâng cao nhận thức, nêu cao tinh thần cảnh giác, nhất là người dân ở vùng sâu, vùng xa, khu vực nông thôn. Khi gặp phải những dấu hiệu lừa đảo nêu trên, người dân cần thông báo ngay cho cơ quan công an để kịp thời ngăn chặn, xử lý. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền để người dân biết và không trở thành các nạn nhân của những đối tượng này.
VĂN TÀI
