Từ thị trấn Củng Sơn, vượt hơn 20 km đường lầy lội, gập ghềnh - hậu quả của mấy đợt mưa lũ lớn vừa qua - và phải băng suối, trèo dốc, chúng tôi mới đến được bãi vàng Hòn Găng ở thôn Tân Bình, xã Sơn Phước (huyện Sơn Hòa). Cách đây chừng hơn 1 tháng, nơi này là “điểm nóng” với hàng trăm người từ khắp nơi đổ về đào, đãi vàng sa khoáng trái phép.
Lực lượng bảo vệ an ninh trật tự bãi vàng Hòn Găng dựng nhà bạt, bảo vệ 24/24
Từ ĐT 646 vào đến bãi vàng Hòn Găng phải vượt qua một con suối nước chảy xiết. Tiếp đó, chúng tôi lần theo con đường mòn lầy lội, trơn trượt và phải mất gần 30 phút mới đến nơi. Bãi vàng nằm trên một ngọn đồi. Cách đây chừng một tháng, nơi đây hàng ngày có đến hàng trăm người dân địa phương và các huyện lân cận như Sông Hinh, Phú Hòa… tranh nhau đào bới đất đá tìm vàng sa khoáng, khiến cả một góc đồi Hòn Găng rộng hơn 4.000m2 trở nên nham nhở, đầy hầm hố, đất đá ngổn ngang.
Trước khi vào đây, chúng tôi được Chủ tịch UBND xã Sơn Phước Nguyễn Văn Tý cho biết: “Khi mới phát hiện bãi vàng Hòn Găng, người từ các nơi đổ về rất đông, có ngày lên đến 300 người, thi nhau đào bới. Tình hình an ninh ở đây vì thế rất lộn xộn. Chúng tôi đã triển khai lực lượng kịp thời can thiệp, xử lý lập biên bản, tịch thu dụng cụ, máy móc khai thác. Nhưng vì lực lượng mỏng nên không thể làm triệt để được. Trong khi đó, các đối tượng khai thác trái phép thường canh khi lực lượng chức năng rút đi hoặc sơ hở, là họ ùa vào đào xới, bất kể giờ giấc nào. Bây giờ thì nhờ huyện tăng cường lực lượng hỗ trợ nên tình hình cũng đã tạm ổn. Tuy nhiên, về lâu dài thì chưa biết thế nào”.
Bãi vàng Hòn Găng được phát hiện hồi đầu tháng 9/2007, do một nhóm người từ huyện Sông Hinh sang. Họ khai thác khoảng 3 tấn đá, vận chuyển về Sông Hinh xay, đãi và tìm thấy vàng, nhưng hàm lượng không cao. Song, do đồn đại nên dân đãi vàng ở nhiều nơi đã đổ về đây, khai thác và đãi thủ công tại chỗ.
Để giải quyết tình trạng khai thác vàng sa khoáng trái phép ở đồi Hòn Găng, huyện Sơn Hòa cùng xã Sơn Phước đã cử lực lượng công an, bộ đội, kiểm lâm và xã đội gồm hơn 15 người dựng nhà bạt, ăn ở tại chỗ, bảo vệ 24/24. Tuy vậy, hiện vẫn còn một số người lén lút đào bới vào ban đêm. Một số đối tượng hung hãn còn dùng đất đá tấn công cả lực lượng chức năng. Anh Lê Văn Doãn, Đội trưởng đội công tác bảo vệ bãi vàng Hòn Găng, cho biết: “Hiện nay theo sự chỉ đạo của huyện, đội công tác trực chiến 100%, đảm bảo không rời vị trí. Nhưng về lâu dài là rất khó khăn vì mọi sinh hoạt tại đây rất bất tiện do xa khu dân cư, nước sinh hoạt phải gánh từng thùng xa hàng cây số...”
Những người đào đãi vàng trái phép còn gây hại đến sản xuất của người dân ở khu vực đồi Hòn Găng. Chủ tịch xã Sơn Phước Nguyễn Văn Tý nói: “Nếu không có biện pháp gìn giữ ổn định, thì việc lén lút khai thác vàng cũng sẽ làm thiệt hại đến cây trồng của nhân dân vì đây là vùng đất canh tác quanh năm, với hàng trăm ha mía, sắn, bắp và các loại hoa màu khác”. Rẫy sắn mì của anh Vũ Văn Trung ở thôn Tân Hòa, xã Sơn Phước ở gần bãi vàng Hòn Găng, đã bị những người đãi vàng dẫm nát. Anh Trung bức xúc: “Khi đội bảo vệ chưa chốt ở đây, hàng ngày không biết bao nhiêu người qua lại, đào bới, đạp lên nương rẫy, nhổ sắn mì vứt bừa bãi, thấy mà xót cả ruột. Nhưng chúng tôi đâu dám hó hé gì, vì họ rất hung hãn”.
Được biết, trong khi chờ tìm ra giải pháp giải quyết, xử lý hiệu quả, ổn định tình hình khai thác vàng sa khoáng trái phép ở Hòn Găng, bên cạnh việc tăng cường bảo vệ, huyện Sơn Hòa đang chỉ đạo các ngành, địa phương triển khai lấp hầm hố và trồng cây che phủ, trả lại hiện trạng ban đầu. Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa Nguyễn Quốc Hoàn khẳng định: “Huyện kiên quyết tuyệt đối không để tái diễn tình trạng khai thác bừa bãi ở bãi vàng Hòn Găng, gây mất an ninh trật tự ở khu vực này như trước đây nữa”.
PHƯƠNG NAM
