Theo thống kê, trongnăm 2017, TAND tỉnh và TAND các huyện, thị xã, thành phố đã ra 374 bản án hình sự sơ thẩm, trong đó có 157 bản án tòa án chuyển cho viện kiểm sát cùng cấp chậm, không đúng thời hạn theo quy định của pháp luật. Đặc biệt có trường hợp chậm đến 40 ngày. Đơn cử như TAND tỉnh ra 17 bản án hình sự sơ thẩm, chuyển giao bản án cho Viện KSND tỉnh không đúng quy định 3 bản án; TAND TP Tuy Hòa ra 80 bản án hình sự sơ thẩm, chuyển giao bản án cho Viện KSND TP Tuy Hòa không đúng quy định 60 bản án (chiếm 68,18%); TAND TX Sông Cầu ra 41 bản án hình sự sơ thẩm, chuyển giao bản án cho Viện KSND TX Sông Cầu không đúng quy định 5 bản án; TAND huyện Phú Hòa ra 37 bản án hình sự sơ thẩm, chuyển giao bản án cho Viện KSND huyện Phú Hòa không đúng quy định 18 bản án; TAND huyện Đông Hòa ra 51 bản án hình sự sơ thẩm, chuyển giao bản án cho Viện KSND huyện Đông Hòa không đúng quy định 12 bản án; TAND huyện Tây Hòa ra 39 bản án hình sự sơ thẩm, chuyển giao bản án cho Viện KSND huyện Tây Hòa không đúng quy định 31 bản án…
Theo Viện KSND hai cấp ở Phú Yên, những vi phạm vừa nêu chủ yếu do thư ký, thẩm phán được phân công giải quyết chưa làm hết trách nhiệm, chưa nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật. Việc kiểm tra đôn đốc của lãnh đạo tòa án để phát hiện vi phạm trong một số trường hợp cụ thể chưa được thường xuyên...
Còn theo các luật sư của Đoàn Luật sư Phú Yên, Điều 254 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định, trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tuyên án hoặc kể từ ngày ra quyết định, tòa án cấp phúc thẩm phải gửi bản án hoặc quyết định phúc thẩm cho người kháng nghị, tòa án, viện kiểm sát… Vì vậy, việc tòa án gửi chậm so với thời hạn quy định làm ảnh hưởng quyền lợi hợp pháp của đương sự và những người tham gia tố tụng khác; làm hạn chế đến quyền kiến nghị, kháng nghị của viện kiểm sát. Nhất là, viện kiểm sát sẽ không bảo vệ kịp thời quyền lợi hợp pháp của tổ chức và cá nhân khi tham gia tố tụng hình sự... Tuy nhiên, về phía tòa cho biết họ cũng gặp nhiều khó khăn. Một thẩm phán Tòa Hình sự TAND tỉnh cho rằng hiện nay, với lượng án ngày càng gia tăng, để đảm bảo việc giao bản án đúng hạn là khó thực hiện. Thế nên phía viện kiểm sát cần “thông cảm” cho phía tòa.
Để pháp luật đi vào cuộc sống thì luật đã quy định thế nào thì các cơ quan tiến hành tố tụng phải thực hiện nghiêm chỉnh để tránh những tiêu cực nhất định. Nhất là phải xác định trường hợp nào chậm trễ trong việc chuyển bản án thì cần phải chỉ rõ lỗi của người đó và có biện pháp xử lý cương quyết. Vì hiện nay chưa có một hướng dẫn chung nào trong ngành Tòa án về việc xử lý những trường hợp này nên mới để xảy ra tình trạng chuyển bản án quá hạn cả tháng trời… làm ảnh hưởng đến việc kháng nghị, kiến nghị của viện kiểm sát. Do đó, các tòa cần phải thực hiện nghiêm túc theo quy định pháp luật, cũng là tạo điều kiện cho viện KSND thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình trong công tác để pháp luật được thực thi và nhất là đề cao thượng tôn pháp luật của các cơ quan tiến hành tố tụng.
VĂN TÀI
