Biết người bán dùng tiền từ trộm vàng để mua điện thoại di động, nhưng 3 người khác vẫn mua số điện thoại trên. Công an đề nghị khởi tố những người mua điện thoại di động này vì tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có, nhưng Viện Kiểm sát không đồng tình.
Ngày 21/8/2006, Nguyễn Thanh Phong (15 tuổi) trú huyện Đồng Xuân vào nhà của một người hàng xóm trộm 10 chỉ vàng (24K) và một triệu đồng. Phong đem số vàng trên đến tiệm vàng bán được hơn 16 triệu đồng, rồi cầm tiền đi mua tám chiếc điện thoại di động xài chơi cho oai. Anh H là người hàng xóm, nhìn thấy Phong tự dưng có nhiều điện thoại di động liền gạn hỏi thì Phong nói là do trộm cắp mà có. Anh H hỏi mua thì Phong đồng ý ngay và bán một chiếc cho anh với giá 100.000 đồng. Ngày hôm sau, Phong cầm một chiếc điện thoại khác đến nhà anh H chơi. Khi nhìn thấy chiếc điện thoại mới, anh H gạ đổi chiếc điện thoại mua hôm qua với chiếc Phong đang cầm. Hào phóng, Phong biếu không cho anh H luôn. Chỉ vài ngày sau, Phong cầm sáu chiếc điện thoại còn lại đến nhà anh H. Lúc này, anh H biết rằng những chiếc điện thoại mà Phong có được là do trộm cắp nên không dám mua lại nữa. Tuy nhiên, anh H kể lại chuyện Phong bán điện thoại giá rẻ cho hai người em và họ đã mua sáu chiếc điện thoại còn lại của Phong với giá rất rẻ.
Trong quá trình thụ lý vụ trộm, Công an huyện Đồng Xuân đã xác định Phong là người trộm cắp 10 chỉ vàng của hàng xóm. Thế nhưng, Công an huyện Đồng Xuân không thể xử lý hình sự được vì Phong chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự. Song, cơ quan CSĐT Công an huyện Đồng Xuân khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ba anh em H về hành vi tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có theo Điều 150 Bộ luật Hình sự. Theo cơ quan này, ba anh em H đều biết rõ những chiếc di động trên do Phong mua từ tiền trộm vàng (dùng tiền bất chính để mua - PV), nhưng vẫn mua. Tuy nhiên, Viện KSND huyện Đồng Xuân lại không đồng tình với quan điểm này và cho rằng, hành vi của ba anh em H chưa đủ yếu tố cấu thành tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có, vì thế đã từ chối phê chuẩn và ra quyết định hủy bỏ các quyết định khởi tố bị can.
“Người nào không hứa hẹn trước mà tiêu thụ tài sản biết rõ là do người khác phạm tội mà có thì phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm”. (Điều 150 Bộ luật Hình sự)
Theo chúng tôi, ba anh em H là những người thành niên, thể chất bình thường nên có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự. Hơn nữa, anh H sau khi mua chiếc điện thoại di động của Phong thì đã biết rõ Phong dùng tiền ăn trộm vàng để mua điện thoại, nhưng vẫn gạn mua và được Phong chấp nhận bán với giá rẻ. Sau đó, anh H lại được Phong tặng thêm một chiếc điện thoại nữa nên lo sợ mới kể chuyện Phong bán rẻ điện thoại di động cho hai người em biết để mua. Mặc dù, cơ quan CSĐT Công an huyện Đồng Xuân không khởi tố Phong về tội trộm cắp vì chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, nhưng hành vi của Phong là hành vi trộm cắp. Do đó, hành vi tiêu thụ tài sản của ba anh em H đã cấu thành tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có. Vì vậy, Viện KSND huyện Đồng Xuân nhận định ba anh em H không phạm tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có là có khả năng bỏ lọt tội phạm.
NGUYỄN ĐỨC
