Ngày 7/8/2008, TAND tỉnh Phú Yên xử phúc thẩm công khai việc “Tranh chấp quyền sử dụng đất và yêu cầu chia tài sản chung” giữa nguyên đơn là ông Ngô Hữu Lợi, bị đơn là bà Lê Thị Sách và các con của bà Sách gồm: Nguyễn Thị Tuyết, Nguyễn Văn Minh, Nguyễn Văn Sơn, Nguyễn Thị Xuân, Lê Đức Thắng, cùng trú thôn Xuân Dục, xã An Phú, TP Tuy Hòa (trước đây xã An Phú thuộc huyện Tuy An) theo yêu cầu kháng cáo của bị đơn. Tại phiên xử phúc thẩm, tòa đã bác yêu cầu của bà Sách và các con về việc đòi ông Ngô Hữu Lợi chia 1/2 diện tích đất tọa lạc ở thôn Xuân Dục. Thế nhưng, khi ông Lợi tiến hành xây hàng rào thì bà Sách và các con của bà cản trở không cho thi công và gây mất trật tự địa phương…

NỘI DUNG BẢN ÁN

Nguyên trước đây bà ngoại ông Ngô Hữu Lợi là bà Phan Thị Cẩn có để lại cho mẹ ông Lợi là bà Nguyễn Thị Phận một phần đất có diện tích 2.080m². Khi thực hiện Nghị định 64/CP của Chính phủ, gia đình ông Lợi đã kê khai, đăng ký quyền sử dụng đất và được UBND huyện Tuy An cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Lợi theo giấy chứng nhận số 677432/QSDĐ ngày 15/10/1998.

Năm 2005, ông Nguyễn Văn Minh và ông Nguyễn Văn Sơn khởi kiện tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất tại TAND huyện Tuy An. Do hết thời hiệu khởi kiện nên TAND huyện Tuy An có Công văn số 7/TLĐ-TA ngày 25/2/2005 trả lời là trường hợp khởi kiện của ông Minh, Sơn đã hết thời hiệu.

Tháng 10/2006, gia đình ông Lợi tiến hành sửa chữa lại nhà thì ông Minh, ông Sơn ngăn cản. Vì vậy, ông Lợi khởi kiện yêu cầu TAND TP Tuy Hòa công nhận quyền sử dụng 2.080m² đất cho ông mà UBND huyện Tuy An cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng vào năm 1998 là thuộc quyền quản lý sử dụng hợp pháp của ông; phía ông Minh, ông Sơn không được xâm hại đến việc sử dụng diện tích đất này.

Trong khi đó, phía bị đơn là các anh chị em của ông Minh nêu mảnh đất này là của bà Cẩn (bác dâu của ông) quản lý sử dụng. Năm 2003, bà Cẩn chết nên anh chị em ông Minh yêu cầu chia diện tích 2.080m² đất làm 2 phần bằng nhau; ông Ngô Hữu Lợi quản lý sử dụng 1.040m² đất , nửa còn lại chia đều cho các anh chị em của ông.

Ngày 28/4/2008, TAND TP Tuy Hòa đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm. Tại phiên xử này, qua nghiên cứu các tài liệu có tại hồ sơ vụ án được thẩm tra và căn cứ kết quả tranh luận tại tòa, hội đồng xét xử nhận thấy: “Nguyên diện tích 2.080m² đất ở thôn Xuân Dục mà các bên đang tranh chấp trước đấy là của cụ Nguyễn Mãng và Trịnh Thị Đào. Năm 1959, cụ Đào qua đời, 1 năm sau cụ Mãng cũng qua đời. 2 cụ sinh được 3 người con là ông Nguyễn Lựu có vợ là bà Phan Thị Cẩn (ông bà ngoại của ông Lợi); bà Nguyễn Thị Lê; ông Nguyễn Quýt có vợ là bà Lê Thị Sách (mẹ ông Minh). Tuy nhiên, sau khi vợ chồng cụ Mãng qua đời không để lại di chúc nên các con của cụ là hàng thừa kế thứ 1 theo pháp luật và trường hợp các con của 2 cụ cũng qua đời thì con dâu cùng các cháu của cụ được thừa kế thế vị theo quy định của pháp luật. Do đó, bà Sách và các con của bà yêu cầu xem xét chia tài sản chung tại diện tích đất 2.080m² mà ông Lợi quản lý là không có căn cứ pháp luật. Vì vậy, tòa bác yêu cầu của bà Sách và các con bà là Nguyễn Thị Tuyết, Nguyễn Văn Minh, Nguyễn Văn Sơn, Nguyễn Thị Xuân, Lê Đức Thắng.

Sau khi bản án sơ thẩm có hiệu lực, bà Sách và các con bà tiếp tục kháng cáo. Ngày 7/8/2008, TAND tỉnh Phú Yên đã đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm. Áp dụng Điều 226, Điều 688 Bộ luật Dân sự và Điều 10 Luật Đất đai, cấp phúc thẩm giữ nguyên quyết định bản án sơ thẩm. Theo đó, tòa bác yêu cầu của bà Sách và các con bà đòi ông Ngô Hữu Lợi chia 1/2 diện tích đất là 1.040m² ở thôn Xuân Dục vì không có căn cứ. Đồng thời, công nhận 2.080m² tại thôn Xuân Dục đã cấp cho ông Ngô Hữu Lợi theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 677432 là hợp pháp.

BỊ ĐƠN KHÔNG CHẤP HÀNH

Thế nhưng, sau khi bản án có hiệu lực, đến nay gần 6 năm trôi qua, bà Sách và các con của bà lại không chấp hành bản án phúc thẩm mà TAND tỉnh Phú Yên đã tuyên xử; nhiều lần kéo đến tranh cãi, gây cản trở không cho ông Lợi thi công. Gần đây nhất là vào ngày 26/12, khi gia đình ông Lợi tiến hành xây hàng rào thì phía bị đơn lại đến cản trở việc thi công và gây mất trật tự địa phương.

Ông Lợi bức xúc: “Bản án đã có hiệu lực gần 6 năm và diện tích đất của tôi đã được Nhà nước công nhận và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do đó, tôi rất mong các cơ quan bảo vệ pháp luật thực thi đúng nội dung của bản án, cũng như chính quyền địa phương phải đảm bảo quyền lợi hợp pháp và chính đáng cho công dân, tránh việc ồn ào, gây mất trật tự địa phương”.

Trong khi đó, đại diện cho gia đình bà Sách là bà Nguyễn Thị Tuyết thì cho rằng mảnh đất này là của ông bà nội để lại. Vì vậy, bà và các anh chị em cũng là cháu như ông Lợi nên phải được 1/2 diện tích đất trong diện tích 2.080m² đất. “Vì vậy, tôi đã gửi đơn đến các ban ngành và TAND Tối cao xem xét”, bà Tuyết phân trần.

Về phía UBND xã An Phú, ông Trần Thanh Quận, Phó chủ tịch UBND xã cho biết: “Chúng tôi đã nhiều lần phối hợp với các ban ngành, đoàn thể vận động và thuyết phục bà Sách và các con của bà thực hiện đúng bản án phúc thẩm mà TAND tỉnh Phú Yên đã giải quyết. Đến nay, TAND Tối cao không hề có công văn trả lời về vấn đề mà phía gia đình bà Sách đã nêu. Bên cạnh tiếp tục vận động thuyết phục là chính, chính quyền xã cũng đã chỉ đạo công an xã củng cố hồ sơ về hành vi cản trở và gây mất trật tự của bà Sách và các con bà để có căn cứ tiến hành xử lý theo quy định của pháp luật”.

Để đảm bảo quyền lợi chính đáng và hợp pháp cho công dân, cũng như đảm bảo an ninh trật tự cho địa phương, UBND xã An Phú cần tích cực chỉ đạo giải quyết vụ việc quyết liệt hơn nữa, tránh những điều đáng tiếc xảy ra. Vì bản án đã có hiệu lực gần 6 năm nhưng quyền lợi và nghĩa vụ của nguyên đơn bị xâm hại nghiêm trọng.

VĂN TÀI