Luật Quản lý Thuế đã được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
NGƯỜI NỘP THUẾ ĐƯỢC ĐỀ CAO TRÁCH NHIỆM VÀ CHỦ ĐỘNG
Luật Quản lý thuế tạo hành lang pháp lý cho việc đổi mới phương thức quản lý thuế từ cơ chế chuyên quản, người nộp thuế thụ động sang cơ chế tự tính, tự khai, tự nộp thuế. Cơ chế này đề cao trách nhiệm của người nộp thuế trong việc chủ động xác định đúng số thuế phải nộp, thực hiện nộp và xác định các ưu đãi được hưởng. Người nộp thuế phải kê khai thuế trung thực, chính xác và nộp thuế đầy đủ, đúng hạn. Song song với sự chủ động, tự giác, Luật cũng quy định chế tài cưỡng chế, chế tài xử phạt nhằm ngăn chặn, xử lý nghiêm những người có hành vi vi phạm pháp luật thuế, đảm bảo môi trường bình đẳng, công bằng cho người chấp hành tốt nghĩa vụ thuế.
Luật Quản lý thuế sẽ tạo điều kiện để người nộp thuế đề cao trách nhiệm và tính chủ động - Ảnh: M.KÝ
Trong cưỡng chế thuế, ngoài một số biện pháp thông thường như trích tiền từ tài khoản của người nộp thuế, kê biên tài sản tại trụ sở doanh nghiệp, luật còn quy định biện pháp thu tiền và tài sản từ tổ chức, cá nhân đang giữ tài sản của người nộp thuế. Đây là biện pháp mạnh, rất hữu hiệu, khi đối tượng có hành vi tẩu tán tiền, tài sản để tránh nộp thuế. Trong xử phạt hành chính thuế, hành vi vi phạm và mức xử phạt được phân nhóm hợp lý và bảo đảm tính răn đe, ngăn chặn, phân biệt được giữa hành vi sai sót và hành vi cố ý của người nộp thuế, tránh được tình trạng “đổ đồng” trước đây.
Quyền hạn của người nộp thuế cũng được xác định nhằm bảo đảm môi trường thuận lợi và tin cậy cho người nộp thuế trong khi thực hiện nghĩa vụ của mình. Đó là các quyền như: được hướng dẫn thực hiện pháp luật thuế, cung cấp thông tin, tài liệu liên quan; yêu cầu cơ quan quản lý thuế giải thích việc tính thuế, ấn định thuế, yêu cầu cơ quan có thẩm quyền giám định chất lượng, chủng loại hàng hóa xuất, nhập khẩu; yêu cầu cơ quan quản lý thuế giữ bí mật thông tin. Đặc biệt, luật này quy định người nộp thuế có thể thuê các tổ chức dịch vụ làm thủ tục về thuế thay mặt mình làm các thủ tục về thuế (đại lý thuế). Đây là điều đảm bảo sự thuận lợi lớn cho người nộp thuế, tránh phiền hà, ảnh hưởng đến công việc làm ăn, kinh doanh.
Các quy định về thủ tục hành chính thuế được quy định rõ ràng, minh bạch, tạo điều kiện thông thoáng, thuận lợi cho người nộp thuế. Thời hạn thực hiện các thủ tục thuế được phân nhóm khoa học và định hạn cụ thể để người nộp thuế dễ nhớ, dễ thực hiện. Các hình thức kê khai, nộp thuế được thực hiện đa dạng. Ngoài các hình thức kê khai truyền thống (nộp văn bản bằng giấy, tại trụ sở cơ quan Thuế), người nộp thuế có thể kê khai thuế điện tử. Như vậy, người nộp thuế có thể hoàn thành công việc tại mọi lúc, mọi nơi, không bị gò bó bởi thời gian hành chính của cơ quan Thuế. Việc nộp thuế cũng được quy định rộng hơn. Người nộp thuế chỉ cần nắm rõ địa chỉ đến của tài khoản nộp thuế và có nộp tiền theo nhiều cách thức khác nhau, như: trực tiếp nộp tiền mặt, chuyển khoản qua ngân hàng, tổ chức tín dụng hoặc nộp qua đại lý thuế.
QUẢN LÝ THUẾ THEO PHƯƠNG PHÁP HIỆN ĐẠI
Luật Quản lý thuế tác động làm thay đổi phương thức quản lý của cơ quan Thuế, chuyển sang phương thức quản lý hiện đại, dựa trên cơ sở dữ liệu thông tin tổng hợp và kỹ thuật quản lý rủi ro.
Một trong những chức năng cơ bản của cơ quan Thuế là tuyên truyền pháp luật và hỗ trợ người nộp thuế. Cơ quan Thuế tổ chức tuyên truyền chính sách thuế, bắt đầu từ khi triển khai từng văn bản pháp luật. Cơ quan Thuế cũng phải tăng cường hỗ trợ người nộp thuế, làm cho họ hiểu đúng chính sách và thực hiện đúng quy định về tính thuế, nộp thuế cũng như các quyền lợi về thuế. Việc hỗ trợ có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức; trong đó có một điểm mới là khuyến khích phát triển các DN dịch vụ làm thủ tục thuế.
Chức năng quan trọng nhất của cơ quan quản lý thuế là kiểm tra, giám sát sự tuân thủ pháp luật thuế của các đối tượng nộp thuế. Nếu phát hiện người nộp thuế có sai sót trong kê khai hoặc quá thời hạn thực hiện các thủ tục về thuế, cơ quan Thuế sẽ có thông báo nhắc nhở để người nộp thuế tự giác điều chỉnh các lỗi sai hoặc chủ động làm các thủ tục còn thiếu. Cơ quan Thuế chỉ can thiệp khi người nộp thuế có hành vi khai thuế không trung thực, chây ỳ không chịu nộp thuế..., nhằm đảm bảo môi trường bình đẳng cho tất cả những người nộp thuế. Để đảm bảo quản lý hiệu quả, luật quy định cơ quan Thuế được áp dụng một số biện pháp mạnh, trong quá trình thanh tra, xử phạt và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế.
Bên cạnh đó, hệ thống thông tin về người nộp thuế là cơ sở cho việc quản lý thuế hiện đại, dựa trên kỹ thuật quản lý rủi ro; là cơ sở để ngành Thuế phân tích, dự báo số thu phục vụ công tác điều hành ngân sách của Nhà nước. Luật quy định bảo đảm cho việc xây dựng hệ thống thông tin tổng hợp và toàn diện về người nộp thuế. Ngoài nguồn tin do người nộp thuế cung cấp (thông qua hồ sơ kê khai thuế), các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan cũng phải có trách nhiệm cung cấp thông tin cho cơ quan Thuế. Cơ quan Thuế có trách nhiệm xây dựng, quản lý và phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu, hạng tầng kỹ thuật của hệ thống; sử dụng thông tin cho mục đích quản lý và có trách nhiệm bảo mật thông tin cho người nộp thuế.
