TS Nguyễn Thành Nhân, cố vấn cao cấp Trung tâm Đào tạo tài năng trẻ Châu Á - Thái Bình Dương (ATY) - người được coi là “cha đẻ” của các chương trình đào tạo kỹ năng sống (ĐTKNS) cho thanh thiếu niên (TTN) Việt Nam hiện nay. Nhân dịp tham gia chương trình “Trui rèn trong lửa đỏ” tại Phú Yên, TS Nguyễn Thành Nhân nhìn nhận:

TS Nguyễn Thành Nhân

Phú Yên cũng như những tỉnh, thành trong cả nước, tốc độ phát triển chóng mặt của công nghệ, các khu đô thị ngày càng nhiều hơn, nhưng cơ sở hạ tầng dành cho vui chơi giải trí không nhiều sẽ ảnh hưởng rất lớn đến lối sống của TTN. Nhìn chung, lối sống vội vã, nhu cầu trải nghiệm vật chất đang ngày càng tác động mạnh vào TTN của chúng ta. Các em ngày càng giỏi trong công nghệ, học tập nhưng hạn chế nhiều trong ứng xử và trách nhiệm với xã hội, gia đình.

* Trước tình trạng TTN đang thiếu kỹ năng sống, kỹ năng thực hành xã hội, vậy trong những chương trình ĐTKNS, theo ông cần chuyển tải những thông điệp gì đến họ?

- 80% thành công của con người không hề liên quan đến chuyên môn, mà chỉ có 20% liên quan đến nó mà thôi. Kỹ năng thực hành xã hội giúp các bạn trẻ biết làm chủ chính mình, tư duy tốt hơn, làm việc nhóm chuyên nghiệp hơn. Để rèn được những điều ấy, các bạn phải có trải nghiệm tinh thần, rèn luyện trong môi trường tập thể như các hoạt động Đoàn, Đội. Ngoài ra, các chuyên gia thường thiết kế chương trình huấn luyện để rèn kỹ năng chuyên sâu. Chương trình “Trui rèn trong lửa đỏ” tại Phú Yên cũng nhằm giúp các bạn vượt qua giới hạn của chính bản thân mình. Sức ỳ bản thân thường là cản trở lớn nhất trong hành trình đi đến thành công. Chính vì vậy, khi các bạn tham gia chương trình này sẽ tự tin hơn vào chính mình và quan trọng hơn là các bạn biết đâu là điều quan trọng nhất với bản thân mình hiện nay.

* Là người định hướng mô hình phát triển kỹ năng, cũng như truyền cảm hứng đến các bạn trẻ, ông có thể nói rõ hơn hiệu quả của các chương trình do ATY tổ chức?

- Tôi có may mắn được đi giảng bài khắp cả nước cũng như đi các quốc gia khác. Vì vậy, tôi học được khá nhiều điều bổ ích từ chính các bạn trẻ và nhìn thấy những điều mà các bạn thiếu để hỗ trợ. Các chương trình của ATY chia làm 3 nhóm chính. Nhóm trải nghiệm (như Hi Teacher, thám du…), giúp các em có những cái nhìn về cuộc sống; học các bài học từ homestay nhà dân nơi các em đến. Nhóm huấn luyện, gồm các chương trình “Trui rèn trong lửa đỏ”, “Học kỳ quân đội” (2008) và gần đây nhất là Boot camp (2016) mang lại cho các em một nghị lực, ý chí và khép mình vào kỷ luật. Nhóm đào tạo, gồm đào tạo lãnh đạo trẻ tương lai, các lớp tư duy… giúp các em phát triển kỹ năng nói, viết, lãnh đạo chính bản thân mình và nâng cao hơn là lãnh đạo nhóm.

Tùy theo nhu cầu của phụ huynh và các em mà chọn chương trình phù hợp. Tuy nhiên, điều cốt lõi nhất của chương trình là đưa các em về điểm tựa gia đình; biết quý trọng bản thân và những gì ba mẹ đã và đang làm cho mình. Nhiều nội dung tưởng chừng như đơn giản nhưng là sợi dây gắn kết rất lớn giữa các thành viên trong gia đình với nhau. Các nội dung khi thiết kế đều có nhóm chuyên gia phản biện, xem thử nên giữ hay nên bỏ sau một năm huấn luyện và thường xuyên được điều chỉnh, làm mới để hấp dẫn các em tham gia.

* Là “cha đẻ” của các chương trình ĐTKNS nêu trên, ông có lời khuyên nào cho các phụ huynh để giúp con em họ sống hoàn thiện hơn?

- Học kỹ năng là nhu cầu quan trọng không chỉ TTN Việt Nam mà ngay cả trên thế giới cũng vậy. Tuy nhiên ở các nước tiến bộ, các nội dung này tích hợp học ngay trong nhà trường, trải nghiệm trong các chuyến huấn luyện xa, còn ở Việt Nam các em quá thiếu. Có một điều tôi muốn nói, ba mẹ là người dạy kỹ năng quan trọng nhất của trẻ nhưng tiếc là phụ huynh tại Việt Nam hiện nay quá bận bịu, không có thời gian và cũng thiếu kỹ năng truyền tải những điều mình cần dạy cho con. Chính vì vậy, việc các em học thêm tại các trung tâm kỹ năng là cần thiết. Tuy nhiên, mỗi em đều có khả năng khác nhau. Vì vậy, để chọn chương trình ĐTKNS cho các em, phụ huynh nên xem xét kỹ ai sẽ huấn luyện cho con mình, kịch bản chi tiết huấn luyện và con mình sẽ học được gì? Những chuyên gia sẽ trao đổi rất kỹ với phụ huynh để giúp các bậc cha mẹ chọn chương trình tốt nhất.

Sau các chương trình, sự rèn luyện tiếp tục tại nhà khá quan trọng, nếu không các em sẽ trở lại con người cũ trong vài tuần. Chính phụ huynh là người cần duy trì cũng như cam kết đồng hành cùng các em trong chuỗi ngày rèn luyện tiếp theo.

* Xin cảm ơn ông!

HIẾU TRUNG (thực hiện)