Chiều chủ nhật vừa rồi, tôi đưa anh bạn là Việt kiều Mỹ từ TP Hồ Chí Minh ra Phú Yên đi tắm biển Tuy Hòa.
Đang chuẩn bị xuống nước thì bất ngờ anh hét lớn đầy hốt hoảng: Chó! Chó! Không biết chuyện gì xảy ra, tôi nhìn sang chỉ kịp thấy một con chó berger màu đen to như con bê phóng vụt qua anh, bèn nói: Nghe anh la mất hồn cứ tưởng có vụ chi nghiêm trọng chớ.
Ở xứ ta chó chạy vô tư trên bãi biển, công viên hay đường phố là điều bình thường mà! Anh lắc đầu, trả lời: Không, tôi muốn nói tại sao chó thả rông nơi công cộng mà không đeo rọ mõm? Lỡ nó “khùng” lên rồi cắn người gây thương tích hay dẫn đến mất mạng thì xử lý hậu quả thế nào? Ở bên ấy (Mỹ) nếu người nào dắt chó ra khỏi nhà thì phải đeo rọ mõm cẩn thận.
Nếu chó không có rọ mõm, chủ nhân sẽ bị phạt nặng. Tôi cười: Đối với người dân nhiều nước, hàng trăm năm nay việc tuân theo luật pháp đã trở thành nền nếp, thành máu thịt rồi. Còn ở Việt Nam mình thì phải có thời gian vận động, học hỏi thấm nhuần rồi mới tuân thủ thuần thục ông ơi!
Vào mỗi sáng hàng ngày, tôi có thói quen đi bộ trên đường Nguyễn Văn Huyên nằm sau lưng khu Vincom Plaza (phường 7, TP Tuy Hòa). Con đường mới hình thành khoảng hơn một năm nay rất khang trang, sạch sẽ lại ít xe cộ lưu thông nên mờ sáng, chiều tối luôn thu hút nhiều người đến chạy, đi bộ, rèn luyện thể lực để bảo vệ sức khỏe. Thỉnh thoảng, tôi thấy có đôi vợ chồng theo đường này đi bộ xuống hướng biển.
Trong khi chị vợ bước thảnh thơi thì anh chồng bận bịu dắt theo một con chó to mà ai mới gặp cũng lẹ lẹ, im lặng né ra xa. Tất nhiên, con chó này cũng không có rọ mõm khi ra đường như nhiều con khác đang được nuôi bởi các hộ dân yêu thú cưng ở Tuy Hòa. Mỗi lần thấy bóng dáng cặp đôi và nhất là con chó xuất hiện từ xa, tôi liền đứng lại, tìm cách giữ khoảng cách và cũng sẵn sàng tháo chạy nếu “có biến” dù chẳng biết có nhanh hơn nó không! Có ý kiến cho rằng vào buổi sáng sớm là thời điểm chó hiền nhất vì đã qua một đêm ngủ ngon như con người nên “thần thái” êm dịu (?!) Chỉ có vào buổi trưa nắng nóng, chó mới bực bội, hung hãn, dễ cắn bậy bởi những ẩm ương bất thường của thời tiết(?!).
Không biết các nhận định trên dựa trên cơ sở khoa học nào? Nhưng mà khi một con chó chuẩn bị “đớp” thì nó đâu có “thông báo” hay “xi-nhan” gì trước cho con người! Thôi thì mình cứ lo thủ thế cho yên tâm bởi đời biết đâu mà lần…
Thời gian qua, trong cả nước đã xảy ra nhiều tai nạn thương tâm hoặc tử vong do chó cắn mà nạn nhân gồm người lớn tới trẻ em, cả nam lẫn nữ, từ cao tuổi cho đến sơ sinh. Trong đó có vụ liên quan đến chó nhà nuôi nhưng không bịt rọ mõm khi dắt ra nơi công cộng.
Theo báo chí thông tin, trưa 12/3/2016, anh T.V.D (SN 1978, trú phường Phúc Xá, quận Ba Đình, TP Hà Nội) dắt 4 con chó do chính mình nuôi đi dạo trong ngõ nhỏ gần nhà. Sau khi trêu đùa với chủ như lâu nay, bất ngờ, cả bốn con xông vào quật ngã anh xuống đường rồi cắn xé dữ tợn.
May mắn là có người kịp thời phát hiện, dùng gậy quyết liệt đánh đuổi đàn chó nên anh D phải vào bệnh viện cấp cứu với thương tích đầy người. Gần đây, vào tối 6/12/ 2018, ông T.Đ.D (SN 1960, trú quận Thanh Xuân, TP Hà Nội) đang đi tập thể dục tại hồ điều hòa trên địa bàn phường Định Công, quận Hoàng Mai (Hà Nội) thì bị con chó Pitbull của một người đang dắt đi dạo nhưng không mang rọ mõm - tấn công. Dù chủ chó cùng nhiều người dân gần đó lao vào kéo ra nhưng ông D vẫn bị rách mông phải 15cm cùng nhiều vết xước xát khác trên cơ thể.
Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, chó Pitbull có nguồn gốc từ châu Mỹ, là giống chó hung dữ, hiếu chiến, được mệnh danh là “sát thủ máu lạnh”, “võ sĩ giác đấu” với đặc điểm là ngoạm, cắn cho đến khi nào đối thủ chết mới buông ra! Cụ thể là trường hợp của ông N.V.T (SN 1968, trú quận Thanh Xuân, Hà Nội). Sáng 20/8/2018, ông ngồi ở cửa nhà thì thấy con chó Pitbull của nhà em gái kề bên đuổi cắn con chó nhỏ nên quát nó. Bỗng dưng, con chó xông đến xô ông ngã ra đất rồi ngoạm thẳng vào cổ. Người dân xung quanh và cả chủ con chó xông vào tìm cách giải cứu, nhưng nó vẫn không chịu nhả ra. Sau khi được “giải vây”, ông T được đưa đi cấp cứu. Tuy nhiên do vết thương ở cổ quá nặng, đến chiều 20/8, bệnh viện trả về và sáng 21/8 ông qua đời trong sự đau xót của người thân và láng giềng!
Tìm hiểu các văn bản quy phạm pháp luật, người viết bài được biết vào ngày 31/7/2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định 90/2017/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/9 cùng năm. Trong đó, khoản 2 Điều 7 nghị định này quy định phạt tiền từ 600.000-800.000 đồng đối với hành vi “không đeo rọ mõm cho chó hoặc không xích giữ chó, không có người dắt khi đưa chó ra nơi công cộng”. Nghị định 90 đã có hiệu lực thi hành gần hai năm. Nhưng cho đến nay vẫn chưa nghe báo chí thông tin việc xử phạt một trường hợp cụ thể nào trong cả nước để cảnh báo, răn đe những người nuôi chó (đặc biệt là nhiều loại chó dữ ngoại nhập như Pitbull đang ngày càng phổ biến và được nhiều gia đình khá giả ưa chuộng).
Ở Phú Yên nói chung và TP Tuy Hòa nói riêng, lâu nay chưa xảy ra trường hợp chó đi dạo với chủ (gần như 100% là không mang rọ mõm) bỗng dưng cắn xé gây thương tích hay cái chết cho con người. Nhưng trong tương lai ai mà biết được sẽ như thế nào? Vì thế, rất mong những người nuôi khi đưa chó đi dạo công viên, ra khỏi nhà hay xuống biển thư giãn…, chú ý mang dùm cái rọ mõm để khỏi xảy ra những sự việc không vui cho cộng đồng và gia đình. Đồng thời, các lực lượng chức năng cần làm tốt công tác tuyên truyền khoản 2 Điều 7 của Nghị định 90, nhắc nhở các trường hợp lần đầu vi phạm bị phát hiện, tiến hành xử phạt theo quy định những trường hợp cố ý vi phạm…Có như vậy mới tránh được tình trạng “Mất bò mới lo làm chuồng”, góp phần giữ yên cuộc sống cho người dân và luật pháp mới thực sự phát huy hiệu quả trong đời sống xã hội.
HOÀNG VÂN KHUÊ
