* Hỏi:
Ba tôi có tham gia đánh bạc, mỗi lần đánh 100.000 đồng. Khi công an đến thì thu được số tiền trên bàn, trên người những người đánh bạc 14 triệu đồng. Trong đó có 10 triệu đồng là tiền của một người chơi trong số đó. Người này khai rằng mới đi lấy tiền hàng về rồi ghé vào chơi. Công an đã giữ ba tôi 3 ngày chưa thả. Theo luật mới thì ba tôi có bị khởi tố hình sự không? Ba tôi không có tiền án tiền sự và việc công an tạm giữ ba tôi 3 ngày như vậy là có đúng không?
NGUYỄN TUẤN HÙNG (TP Tuy Hòa)
* Trả lời:
Tội đánh bạc được quy định tại Điều 321 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 như sau: 1. Người nào đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật trị giá từ 5 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 5 triệu đồng, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc hành vi quy định tại Điều 322 của bộ luật này hoặc bị kết án về tội này hoặc tội quy định tại Điều 322 của bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Như vậy theo quy định của Bộ luật Hình sự mới thì giá trị tài sản dùng đánh bạc để xem xét khả năng truy cứu trách nhiệm hình sự của tội đánh bạc đã nâng lên từ 2 triệu đồng (Bộ luật Hình sự 1999 sửa đổi 2009) thành 5 triệu đồng. Việc xác định chính xác giá trị tài sản dùng để đánh bạc là căn cứ quan trọng để xem xét vụ án có bị khởi tố hình sự không hay chỉ dừng lại ở xử phạt vi phạm hành chính.
Theo quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị quyết 01/2010/NQ-NQHĐTP
3. “Tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc” bao gồm:
a) Tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc thu giữ được trực tiếp tại chiếu bạc;
b) Tiền hoặc hiện vật thu giữ được trong người các con bạc mà có căn cứ xác định đã được hoặc sẽ được dùng đánh bạc;
c) Tiền hoặc hiện vật thu giữ ở những nơi khác mà có đủ căn cứ xác định đã được hoặc sẽ được dùng đánh bạc.
Việc công an thu giữ tài sản đánh bạc lên đến 14 triệu đồng như vậy có khả năng sẽ bị khởi tố hình sự. Tuy nhiên theo lời bạn trình bày thì trong đó có 10 triệu là tiền hàng của một trong số người chơi còn lại. Như vậy, cơ quan điều tra sẽ tiến hành điều tra làm rõ vụ việc, làm rõ thực chất 10 triệu đồng tiền hàng này đã dùng hoặc sẽ dùng để đánh bạc hay không thì cơ quan điều tra có thể tạm giữ những người liên quan đến tối đa 9 ngày (khoản 1, 2 Điều 118 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015). Nếu đủ cơ sở kết luận số tiền 10 triệu đồng không dùng hoặc sẽ không được dùng để đánh bạc đồng nghĩa với việc ba bạn sẽ không bị truy tố theo Bộ luật Hình sự mới (giá trị đánh bạc 4 triệu đồng thấp hơn 5 triệu đồng nên không cấu thành tội đánh bạc theo luật mới) và sẽ được trả tự do. Tuy nhiên ba bạn sẽ phải bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi đánh bạc trên. Còn nếu cơ quan điều tra kết luận tiền này đã dùng hoặc sẽ dùng để đánh bạc thì với giá trị tài sản đánh bạc 14 triệu đồng, đã đủ để truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 1 Điều 321 Bộ luật Hình sự 2015.
LS NGUYỄN HƯƠNG QUÊ (Văn phòng Luật sư Phúc Luật)