Phú Yên đang triển khai việc xác định lại thôn, buôn đặc biệt khó khăn (ĐBKK), xã thuộc khu vực I, II, III theo Quyết định 30/2012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (QĐ 30). Báo Phú Yên trao đổi với ông Phan Hữu Đại, Trưởng ban Dân tộc tỉnh xung quanh nội dung này.
Bà con đồng bào dân tộc Ê đê ở Sông Hinh tham gia lễ hội cồng chiêng - Ảnh: T.TIÊN
* Ông cho biết hiện nay Phú Yên đang triển khai thực hiện quyết định này như thế nào?
- Cuối tháng 12/2012, Ban Dân tộc tỉnh đã tổ chức hội nghị triển khai thực hiện QĐ 30 với sự tham dự của lãnh đạo các sở, ban, ngành và địa phương có liên quan. Đến giữa tháng 1/2013, đơn vị tổ chức các hội nghị triển khai quyết định này tại các huyện miền núi Sông Hinh, Sơn Hòa, Đồng Xuân… là những địa phương tập trung nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Các huyện Tuy An, Phú Hòa… cử cán bộ chuyên trách đến tham dự hội nghị, sau đó có trách nhiệm tổ chức tập huấn lại cho địa phương. Thông qua những buổi tập huấn này, các thành viên thuộc hội đồng thẩm định cấp huyện, lãnh đạo các xã, thị trấn, trưởng thôn, buôn và thành viên các tổ chuyên trách được quán triệt nội dung của QĐ 30 và Thông tư 01 của Ủy ban Dân tộc Trung ương, các kế hoạch của tỉnh, huyện. Ban Dân tộc tỉnh cũng tập trung làm rõ các tiêu chí xác định thôn, buôn ĐBKK, xã thuộc khu vực I, II, III; tập huấn một số nghiệp vụ cơ bản, ban hành các biểu mẫu theo Thông tư 01 để phục vụ trong quá trình điều tra, họp dân… Đến nay, các địa phương đã hoàn tất công tác điều tra ở cấp thôn, xã và đang trình cấp huyện thẩm định, chậm nhất đến đầu tháng 3/2013 sẽ kết thúc ở cấp huyện và hoàn thành công tác thẩm định ở cấp tỉnh trước 20/3/2013 để báo cáo cho Trung ương.
* Theo ông, trong quá trình triển khai QĐ 30 cần chú trọng những nội dung gì?
- Nội dung mà tỉnh và Ban Dân tộc tỉnh quyết tâm đạt được khi thực hiện QĐ 30 là thực hiện theo đúng quy trình, các bước đã đề ra, đảm bảo số liệu điều tra chính xác, công bằng trong khi phân định thôn, buôn ĐBKK cũng như xã thuộc khu vực I, II, III. Phải đặc biệt lưu ý trong khi phân định cũng như thẩm định ở cơ sở không để xảy ra trường hợp xác định sai lệch, không công bằng vì như thế sẽ dẫn đến việc đánh giá, xếp loại không đúng cho những bước tiếp theo, dẫn đến khiếu nại và buộc phải thực hiện phân định lại từ đầu, gây chậm tiến độ chung.
Bên cạnh đó, các địa phương phải xác định đúng tiêu chí, đối tượng theo QĐ 30. Cụ thể: Đối tượng áp dụng là các thôn, xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Tiêu chí xác định thôn ĐBKK là thôn có đủ 3 tiêu chí sau:
+ Có đủ 2 điều kiện: Tỉ lệ hộ nghèo và hộ cận nghèo từ 55% trở lên; trong đó tỉ lệ hộ nghèo phải từ 25% trở lên; đồng thời có ít nhất 2 trong 3 yếu tố sau: trên 80% lao động chưa qua đào tạo nghề, trên 50% số hộ không có nhà tiêu hợp vệ sinh, trên 30% số hộ thiếu nước sinh hoạt hợp vệ sinh.
+ Có ít nhất 2 trong 3 điều kiện: Trên 20% số hộ thiếu đất sản xuất; trên 50% diện tích đất canh tác có nhu cầu tưới tiêu, nhưng chưa được tưới tiêu. Có 1 trong 2 yếu tố: Chưa có cán bộ khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư thôn, buôn; dưới 10% số hộ làm nghề phi nông nghiệp.
+ Có đủ 2 điều kiện: Chưa có đường giao thông từ thôn đến trung tâm xã được cứng hóa theo tiêu chí nông thôn mới. Có ít nhất 1 trong 3 yếu tố sau: Chưa đủ phòng học cho các lớp mẫu giáo theo quy định; trên 30% số hộ chưa có điện sinh hoạt; chưa có nhà sinh hoạt cộng đồng đạt chuẩn.
Về xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được xác định theo 3 khu vực I, II, III. Xã khu vực III là xã có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn nhất; xã khu vực II là xã có điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn nhưng đã tạm thời ổn định; xã khu vực I là các xã còn lại.
* Ý nghĩa của việc xác định lại thôn, buôn ĐBKK và xã thuộc khu vực I, II, III theo QĐ 30 lần này là gì, thưa ông?
- Trước đây, Phú Yên cũng như các tỉnh thành trong cả nước đã thực hiện việc phân loại thôn, buôn ĐBKK, xã thuộc khu vực I, II, III. Tuy nhiên sau một thời gian thực hiện, đến nay kinh tế - xã hội của các địa phương đã có sự phát triển, những số liệu cũ không còn phù hợp. Vì vậy, việc xác định, phân định lại thôn, buôn ĐBKK, xã thuộc khu vực I, II, III lần này sẽ được áp dụng cho giai đoạn 2011-2015. Những số liệu điều tra, xác định lại lần này sẽ là cơ sở làm căn cứ cho các cơ quan tham mưu cho Đảng, Nhà nước có những hoạch định về chế độ, chính sách cho vùng miền núi, dân tộc một cách phù hợp để đầu tư thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng, xóa đói, giảm nghèo nhằm cải thiện nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân, giảm sự chênh lệch so với các vùng khác trong cả nước.
* Xin cảm ơn ông!
THỦY TIÊN
