Hội Nhà báo Phú Yên phối hợp với Sở Thông tin - Truyền thông vừa tổ chức hội thảo “Đạo đức nghề báo trong khai thác và xử lý nguồn tin”. Phú Yên cuối tháng trích đăng các ý kiến từ hội thảo.
Ông Lê Văn Đen - Trưởng phòng Tuyên truyền và văn hóa, văn nghệ - Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy: RẤT CẦN NHÃN QUAN CHÍNH TRỊ ĐÚNG ĐẮN
 |
Cùng với sự tuân thủ pháp luật theo tiêu chí đúng/sai, cơ quan báo chí do Đảng và Nhà nước ta lãnh đạo, quản lý còn có một tiêu chí khác không kém phần quan trọng là: nên hay không nên. Để thực hiện tiêu chí này, rất cần nhãn quan chính trị đúng đắn, sự nhạy cảm và tinh thần trách nhiệm cao của người làm báo, nhất là cán bộ lãnh đạo cơ quan báo chí. Cần nâng cao vai trò hoạt động của Hội Nhà báo các cấp, góp phần nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp và nghiệp vụ của hội viên nhà báo, khâu này lâu nay chưa được quan tâm đúng mức. Hội nhà báo tỉnh cần tập trung bồi dưỡng nâng cao trình độ đội ngũ nhà báo - hội viên về nhận thức chính trị, đạo đức nghề nghiệp, trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân; cần mở các đợt sinh hoạt chính trị, hội thảo về đạo đức người làm báo… nhận diện các vi phạm đạo đức nghề nghiệp của một số hội viên, nhà báo ở những dạng phổ biến để kịp thời có hướng khắc phục.
Nhà báo Trần Thanh Hưng – Phó GĐ Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Phú Yên: PHÁT SÓNG NHỮNG THÔNG TIN TRUNG THỰC
 |
Nguyên tắc chung mà những người làm truyền hình ở VTV thống nhất là cam kết phát sóng những thông tin trung thực, không bị bóp méo hoặc ảnh hưởng bởi những lợi ích cá nhân hoặc sự dàn xếp từ bên ngoài. Để làm được điều này, chúng tôi luôn đặt lợi ích công chúng lên hàng đầu, không vì vụ lợi mà làm sai lệch hoặc giấu giếm thông tin; không nhận tiền, quà tặng gây ảnh hưởng đến tính khách quan của chương trình; không lồng ghép các thông tin quảng cáo về sản phẩm, dịch vụ trong chương trình nếu không có sự cho phép vì một lý do bắt buộc nào đó. VTV Phú Yên tuyệt đối nghiêm cấm việc làm cho khán giả hiểu rằng chương trình đang quảng cáo cho sản phẩm, tổ chức hoặc dịch vụ trong các chương trình chính luận, kể cả giải trí. Nội dung thông tin báo chí với thông tin tiếp thị, quảng cáo, tài trợ luôn được tách bạch. Việc sử dụng logo, thương hiệu hoặc slogan của doanh nghiệp trong các chương trình cũng được cân nhắc rất kỹ lưỡng theo hướng giảm thiểu tối đa về hình ảnh và phải được hội đồng duyệt chương trình cho phép. Bất kỳ một chương trình quảng cáo, tự giới thiệu nào đều có thông tin rõ ràng cho khán giả.
Những người làm công tác nội dung ở VTV nói chung và VTV Phú Yên nói riêng luôn phải đối mặt với những xung đột về lợi ích. Chúng tôi quan niệm: Trách nhiệm càng cao thì càng phải tránh xa xung đột lợi ích.
Nhà báo Trình Kế - Phóng viên Báo Nhân dân thường trú tại Phú Yên: CẦN XÂY DỰNG LẠI QUY CHẾ NGƯỜI PHÁT NGÔN
 |
Cơ quan quản lý, cơ quan chỉ đạo báo chí và tổ chức Hội Nhà báo cần góp ý xây dựng lại quy chế người phát ngôn một cách cụ thể, gắn trách nhiệm của người phát ngôn với việc cung cấp thông tin chính thống cho báo chí, nhất là trong các trường hợp nhạy cảm. Hội Nhà báo Phú Yên cần tham mưu, đề xuất với cơ quan chủ quản trong việc bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí, đào tạo và có thể đào tạo lại lực lượng làm báo để đáp ứng nhiệm vụ cao cả và nặng nề của báo chí hiện đại; trong đó chú trọng đến đạo đức nghề nghiệp trong các nhà báo. Một vấn đề, theo tôi có lẽ không kém phần quan trọng, đó là ban biên tập, ban thư ký tòa soạn của các cơ quan báo chí cần có đủ phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp bên cạnh năng lực chuyên môn giỏi, khả năng nhận biết, phân tích các sự kiện, vấn đề một cách khách quan, chính xác”.
Nhà báo Hoàng Chương - Thư ký Chi hội Nhà báo Báo Phú Yên: XÂY DỰNG CHUẨN MỰC HOẠT ĐỘNG CỦA TÒA SOẠN
 |
Cần phải làm gì để hạn chế các sai sót trong thông tin báo chí nói chung và thông tin về lĩnh vực chính trị, quốc phòng - an ninh nói riêng? Đó là, trên cơ sở tôn chỉ, mục đích, chức năng nhiệm vụ được giao, điều đầu tiên là mỗi tờ báo cần xây dựng chuẩn mực hoạt động của tòa soạn, các quy định đạo đức hướng dẫn cho các phóng viên, biên tập viên của mình trong hoạt động nghề nghiệp hàng ngày. Trong đó, quy định những yêu cầu cần có đối với phóng viên, biên tập viên của tòa soạn; những việc phóng viên, biên tập viên cần làm và những việc không được làm trong quá trình thu thập, xử lý thông tin, quy định và tuân theo nghiêm ngặt những yêu cầu cụ thể trong kiểm tra, đánh giá mức độ chính xác, tác động chính trị, xã hội của tin, bài trước khi xuất bản, phát sóng, nhất là những vụ việc có tính nhạy cảm chính trị - xã hội cao. Thứ hai, cần nêu cao vai trò, trách nhiệm của bản thân mỗi phóng viên, biên tập viên, đặc biệt là vai trò của ban biên tập trong xử lý, biên tập, trực duyệt tin, bài nói chung và các tin, bài trong lĩnh vực chính trị, an ninh - quốc phòng nói riêng. Trong đó, vai trò của tổng biên tập, các phó tổng biên tập trực duyệt nội dung các số báo trước khi xuất bản là quan trọng nhất. Cần đánh giá, cân nhắc kỹ nội dung tin, bài phóng viên nêu đã cần thông tin chưa, đưa liều lượng thông tin như thế nào là vừa đủ, vừa đúng quy định pháp luật lại vừa đáp ứng được nhu cầu của bạn đọc.
Nhà báo Nguyễn Hữu Bình - Trưởng phòng Quản lý báo chí - Xuất bản (Sở Thông tin - Truyền thông): NGƯỜI LÀM BÁO PHẢI TRUNG THÀNH VÀ TRUNG THỰC
 |
Sau khi Thủ tướng Chính phủ có Quyết định 77/2007/QĐ-TTg ngày 28/5/2007 về Quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí thì UBND tỉnh cũng đã ban hành Quyết định số 1530/2008/QĐ-UBND ngày 25/9/2008 về việc ban hành quy định cung cấp, đăng phát và xử lý thông tin trên báo chí thuộc địa bàn tỉnh Phú Yên. Quy định gồm 3 chương 10 điều, cũng quy định cụ thể cung cấp thông tin, xử lý thông tin, đăng phát thông tin… Trong quá trình thực hiện, một số sở, ban, ngành, cơ quan chưa quán triệt sâu sắc và hiểu một cách toàn diện quy chế do UBND tỉnh ban hành. Thực tế xảy ra một số trường hợp: Chưa tổ chức cung cấp thông tin cho báo chí theo đúng quy chế. Người phát ngôn ở cơ quan nhiều khi né tránh cung cấp thông tin cho nhà báo - đùn đẩy trách nhiệm. Nhà báo đưa tin nhiều khi thiếu chính xác do không được cung cấp thông tin một cách đầy đủ, chính xác. Một số cơ quan báo chí xử lý nguồn tin vội vã thiếu kiểm chứng. Phóng viên thông tin chưa nghiên cứu kỹ quy định quản lý nhà nước về báo chí địa phương...
Trong xây dựng đạo đức nghề nghiệp cho nhà báo, cơ quan báo chí, điều đầu tiên là nhà báo phải tự rèn luyện bản thân mình phấn đấu học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, theo phong cách đạo đức báo chí Hồ Chí Minh. Phóng viên báo chí, cơ quan báo chí, tác giả bài báo phải trung thành với tôn chỉ, mục đích tờ báo, trung thực với nghề nghiệp và thực hiện tốt chuẩn mực đạo đức của nghề báo, tôn trọng sự thật, rèn luyện đạo đức nghề nghiệp theo quy định của Hội Nhà báo Việt Nam.
Nhà báo Lê Tấn Lộc, Phóng viên Báo Pháp luật TP Hồ Chí Minh thường trú Nam Trung Bộ - Tây Nguyên: KHÔNG ĐƯỢC LỢI DỤNG NGUỒN TIN ĐỂ VỤ LỢI CÁ NHÂN
 |
Có ý kiến cho rằng sự gắn kết giữa nhà báo và nguồn tin là con dao hai lưỡi. Phần lớn nguồn tin mà phóng viên có được đều xây dựng từ kinh nghiệm, uy tín trong quá trình tác nghiệp, kể cả từ quan hệ thân tình trên địa bàn hoặc lĩnh vực được tòa soạn phân công. Khi có nguồn tin, nhà báo có điều kiện thuận lợi để khai thác thông tin, có điều kiện tiếp cận nhanh sự việc. Tuy nhiên, cũng chính vì quan hệ tình thân hoặc nể nang, không ít thông tin đưa ra thiếu khách quan, hoặc có lợi cho nguồn tin đó hoặc phóng viên có mục đích trục lợi cá nhân. Những hành vi này đều vi phạm nguyên tắc đạo đức báo chí. Thực tế cho thấy phóng viên được phân công theo dõi ngành lâu năm dễ mắc vi phạm này. Chính vì thế, trong bộ Quy chuẩn đạo đức nhà báo của Báo Pháp Luật TP Hồ Chí Minh, có ghi rõ: “Không được lợi dụng tình thân hay mối quan hệ cá nhân để lấy thông tin phản ánh phục vụ ý đồ có lợi cho tổ chức, cá nhân ấy; phóng viên không được lợi dụng nguồn tin để vụ lợi cá nhân”.
Nhà báo Phạm Văn Trí - Thư ký Chi hội Nhà báo Đài Phát thanh - Truyền hình Phú Yên: NHÀ BÁO PHẢI CÓ BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ, KIẾN THỨC VÀ VỐN SỐNG
 |
Nhà báo là người nhạy bén với thời cuộc, là người có khả năng nắm bắt nhanh bản chất của những sự kiện xảy ra trong đời sống xã hội để đưa thông tin đến bạn đọc, bạn nghe, xem đài một cách chính xác sự kiện đó theo nhận định, đánh giá của mình. Muốn vậy, nhà báo phải có bản lĩnh chính trị, vốn kiến thức và vốn sống. Đồng thời, nhà báo phải có cái tâm trong sáng, có đạo đức nghề nghiệp mới có thể đưa ra những nhận định, đánh giá và dự báo đúng và thông tin mới mang lại những lợi ích cho xã hội. Vì vậy nhà báo có thể được nể trọng, tin tưởng, là nhân vật trung tâm của dư luận xã hội. Ngược lại, nhà báo cũng có thể bị xem thường, khinh rẻ, được xem là ăn theo nói leo, nói láo ăn tiền… khi anh đẻ ra những sản phẩm không có giá trị, những bài báo sai sự thật, những nhận định sai lầm vì non kém chính trị và nghiệp vụ hay vì những lý do nào đó, và đặc biệt là thiếu cái tâm của người cầm bút.
Nhà báo Bùi Thị Phương Oanh - phóng viên Báo Biên phòng thường trú tại Phú Yên: THÔNG TIN PHẢI CÓ LỢI CHO VIỆC BẢO VỆ CHỦ QUYỀN BIÊN GIỚI BIỂN ĐẢO
 |
Trong bối cảnh thời sự hiện nay, tất cả các sự kiện, tình hình, thông tin có liên quan đến biển đảo, đến ngư dân, chuyện làm ăn của người dân trên các vùng biển, nhất là vùng biển xa bờ, cũng như hoạt động bảo vệ an ninh trật tự và chủ quyền biển đảo đều là mối quan tâm của nhiều người...
Ngoài việc đưa tin, viết bài về các sự kiện xảy ra, là phóng viên một tờ báo hoạt động theo tôn chỉ “vì sự nghiệp bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia”, chúng tôi luôn lựa chọn thông tin để đưa tin, viết bài phản ánh như thế nào có lợi cho sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biên giới biển đảo; khích lệ, cổ vũ quân dân trên khu vực biên giới kiên cường bám trụ nơi đầu sóng ngọn gió; đồng thời kêu gọi những tấm lòng cùng hướng về biển đảo là điều tôi luôn mong muốn.
Nhà báo Nguyễn Thị Kim Phượng - Phó trưởng phòng PX 15 (Công an tỉnh Phú Yên): ĐỀ CAO TÍNH NHÂN VĂN TRONG QUÁ TRÌNH TÁC NGHIỆP
 |
“Với tiêu chí: “Nhân văn, hấp dẫn, tin cậy, kịp thời”, các nhà báo công tác trong lực lượng Công an Phú Yên luôn nâng cao tinh thần trách nhiệm, đề cao tính nhân văn trong quá trình tác nghiệp, khai thác và xử lý thông tin. Đạo đức nghề nghiệp khi khai thác, xử lý thông tin khi đưa tin về tệ nạn xã hội và tội phạm được thể hiện ở chỗ: Khi viết bài, thông tin phản ánh về các tệ nạn xã hội, chúng tôi luôn cân nhắc, thận trọng, điều tra tìm hiểu rõ nguyên nhân. Có nhiều con đường và nguyên nhân đưa con người mắc vào các tệ nạn xã hội như không chủ ý, bịép buộc, do hoàn cảnh xô đẩy; do lầm lỡ, dại dột, nhận thức kém… Cũng có trường hợp người ta mắc vào những vụ liên quan đến tệ nạn xã hội làm tổn hại đến danh dự và uy tín cá nhân, đạo đức… nhưng do họ bị gài bẫy, bị mưu hại. Vì vậy: đạo đức nghề nghiệp buộc chúng tôi phải cân nhắc khi đưa tin về những tiêu cực của họ, đặc biệt là khi đưa danh tánh, địa chỉ, chức vụ nghề nghiệp; đưa chân dung của họ lên mặt báo, truyền hình.
Nhà văn Huỳnh Thạch Thảo - Tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ Phú Yên: BÁO CHÍ VĂN NGHỆ LÀ NƠI PHÁT HIỆN, BỒI DƯỠNG TÀI NĂNG TRẺ
 |
Với ưu thế và trách nhiệm, báo chí văn nghệ đã góp phần giữ gìn sự trong sáng và làm phong phú thêm tiếng Việt, tiếng các dân tộc Việt Nam thông qua việc công bố tác phẩm thì báo chí văn nghệ chính là nơi phát hiện, bồi dưỡng tài năng trẻ. Đối với một tạp chí văn nghệ, mảng truyện ngắn, ký chiếm tỉ lệ trang in lớn, đây là một loại hình văn học nhưng phản ánh nhiều thực tế xã hội nên có tính thời sự nhất định, tác động trực tiếp đến đời sống xã hội và rất dễ nhạy cảm; tác giả viết thể loại này cần có đạo đức và bản lĩnh chính trị. Ban biên tập tạp chí cũng luôn cân nhắc thận trọng khi đưa vào kế hoạch xuất bản. Mỗi năm có gần 100 truyện ngắn và ký văn học, trên 400 bài thơ chưa kể các chuyên mục khác được đăng tải trên Tạp chí Văn nghệ Phú Yên; đây là sự nỗ lực phấn đấu rất lớn của tập thể Ban Chấp hành hội, Ban biên tập tạp chí.
ĐOÀN PHÁP
Phó chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Phú Yên
