Huyện Đồng Xuân đang tiếp tục triển khai nhiều biện pháp mạnh nhằm ngăn chặn nạn đào bới đất tìm trầm tại các khu rừng thuộc địa bàn xã Phú Mỡ. Hiện tình trạng trên có chiều hướng giảm, song vẫn chưa thể xử lý triệt để.

Các đối tượng tìm trầm cất giấu mô tô trong rừng sâu - Ảnh: P.NAM

Sau nhiều năm nuôi mộng đổi đời từ rừng trầm, hiện nhiều gia đình ở xã Xuân Quang 1, huyện Đồng Xuân (một trong những địa phương có lượng người đi tìm trầm đông nhất) đã giật mình tỉnh ngộ khi đàn gia súc, vật dụng trong gia đình lần lượt “đội nón” ra đi. Đồng ruộng bỏ hoang, phương tiện phục vụ sản xuất đứng bánh, khiến nhiều gia đình lâm vào cảnh khó khăn. Chị Trương Thị Phương Yến ở thôn Kỳ Lộ, xã Xuân Quang 1 nói trong phiền muộn: Chắt chiu từng đồng cho chồng con sắm chuyến đi trầm để rồi trắng tay. Đàn heo 7 con và 1 bò nghé trị giá hơn 25 triệu đồng cũng mất sạch. Anh Nguyễn Thái Hùng, chồng chị Yến tâm sự: “Tôi đi trầm được gần 40 chuyến, gặp may cũng chỉ đủ mua gạo, thức ăn cho chuyến đi sau. Một chuyến đi kéo dài trên dưới một tuần, mỗi người phải bỏ một khoản phí tổn ít nhất 500.000 đồng, song hầu như tất cả đều bị thua lỗ”. Tương tự, hơn một năm nay, chiếc máy cày trị giá gần 100 triệu đồng của gia đình anh Trần Quang Minh cũng ở thôn Kỳ Lộ, xã Xuân Quang 1 đứng bánh, nằm hoen gỉ do không hoạt động; xưởng xẻ gỗ, từng là nguồn thu nhập chính của gia đình cũng không hoạt động. Anh Minh bộc bạch: “Nghe tin có nhiều người trúng đậm, bốn cha con tôi bỏ công việc nhà, đồng áng, đùm túm nhau lên rừng tìm kiếm vận may. Qua hơn chục chuyến đi, mỗi chuyến tốn ít nhất 2 triệu đồng, nhưng duy nhất chỉ một lần trúng được 1,5 triệu đồng vào cuối năm 2010. Tổng thiệt hại do đi trầm hơn 20 triệu đồng, đó là chưa tính đến những khoản thất thu từ việc cày thuê và làm rẫy”. Để khôi phục sản xuất, ổn định cuộc sống, ngoài việc bán một số vật dụng trong nhà, gia đình anh Minh phải vay thêm khoảng 20 triệu đồng phục hồi lại xưởng cưa, sửa chữa máy cày để sản xuất...

Ông Nguyễn Duy Luân, Phó chủ tịch UBND xã Xuân Quang 1 cho hay, xã có 5 thôn buôn, trên 1.000 hộ với gần 5.000 người. Lúc cao điểm, có từ 50-60% số hộ đi tìm trầm, chủ yếu là ở các thôn Kỳ Lộ, Đồng Hậu và Suối Cối 1. Hiện nay lượng người đi tìm trầm đã giảm hơn 50%, song số hộ bị thiệt hại về kinh tế vẫn chưa thể thống kê được.

TRUY QUÉT QUYẾT LIỆT

Tình trạng đào bới đất tìm trầm ở huyện Đồng Xuân tồn tại từ nhiều năm, đến nay vẫn chưa có biện pháp ngăn chặn triệt để. Rừng rộng, người đông trải đều ở các tiểu khu, khiến việc truy quét của lực lượng chức năng rất khó khăn. Ông Nguyễn Lộc, Giám đốc Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Đồng Xuân cho biết: Trước đây, hàng nghìn người dân ngang nhiên vận chuyển dụng cụ vào rừng đào bới đất tìm trầm. Hiện nay, do bị truy quét quyết liệt, họ sử dụng nhiều chiêu thức hòng qua mắt, lẩn tránh lực lượng chức năng. Các đối tượng tìm trầm thường giấu xe trong rừng rậm, dưới vực sâu rồi tháo một bộ phận nào đó của xe mang theo, nên khi lực lượng chức năng phát hiện, không thể vận chuyển xe ra khỏi rừng về tạm giữ, xử phạt. Nhiều đối tượng nhờ người nhà dùng mô tô chở đến bìa rừng rồi đi bộ len lỏi vào khu vực rừng cho là có trầm để đào bới, gây khó khăn cho tổ công tác. Theo Tổ công tác ngăn chặn nạn đào bới đất tìm trầm huyện Đồng Xuân, để vận chuyển một mô tô của các đối tượng tìm trầm ra khỏi rừng không hề đơn giản, vì phải dắt bộ từ 7-8km qua đồi dốc, núi đá hiểm trở mới ra được cửa rừng, sau đó dùng ô tô vận chuyển về tạm giữ; việc truy quét gặp rất nhiều gian nan, tốn kém, nhưng khi lực lượng vừa rút, các đối tượng tiếp tục quay trở lại đào bới đất tìm trầm, không khác gì như “đuổi gà trong rừng”.

Ông Nguyễn Lộc, cho biết thêm: Hiện các đối tượng tìm trầm vẫn còn hoạt động tại các tiểu khu 65 và 66 với diện tích hàng nghìn héc ta, thuộc khu vực suối Lạnh, xã Phú Mỡ. Từ đầu năm đến nay, Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Đồng Xuân đã phối hợp với các ngành chức năng triển khai 3 đợt truy quét, đồng thời chủ động kiểm tra, vận động người dân không ra vào rừng đào bới đất tìm trầm. Lực lượng này đã trục xuất hàng trăm đối tượng, tạm giữ hơn 30 mô tô và nhiều dụng cụ phục vụ đào bới đất tìm trầm.

Trước tình hình trên, từ năm 2011 đến nay, Ban Thường vụ Huyện ủy Đồng Xuân liên tục chỉ đạo chính quyền, các ban ngành, đoàn thể triển khai nhiều biện pháp ngăn chặn nạn đào bới đất tìm trầm tại xã Phú Mỡ. Ông Lương Mộng Sanh, Bí thư Huyện ủy Đồng Xuân cho biết: Huyện ủy, UBND huyện đã chỉ đạo các ngành chức năng phối hợp với chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra, truy quét, áp dụng hình thức xử lý nặng các đối tượng vi phạm. Nếu trường hợp nào đủ điều kiện sẽ tiến hành xử phạt vi phạm hành chính hoặc khởi tố. Huyện ủy cũng chỉ đạo Ban Thường vụ Đảng ủy các xã Xuân Lãnh và Xuân Quang 1 phối hợp với Ban Thường vụ Huyện đoàn, cử lực lượng đoàn viên, thanh niên địa phương tham gia, hỗ trợ tổ công tác liên ngành của huyện ngăn chặn tình trạng trên.

Chủ tịch UBND huyện Đồng Xuân Võ Cao Phi cho biết, hiện địa phương đang tiếp tục hỗ trợ nhân lực và phương tiện để tổ công tác liên tục truy quét, trực 24/24 giờ tại các trục đường chính, ngăn chặn mọi hoạt động ra vào rừng trái phép thuộc địa bàn xã Phú Mỡ; đồng thời vận dụng mọi cơ chế cho phép, xử phạt nghiêm các đối tượng vi phạm.

PHƯƠNG NAM