Đã hơn 5 năm thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 3 Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí”, Mặt trận các cấp đã chủ động nâng cao chất lượng một số công tác như thanh tra nhân dân, giám sát đầu tư của cộng đồng, giám sát hoạt động của cơ quan công quyền, phản biện xã hội trên nhiều lĩnh vực của cuộc sống, nhất là những chính sách phát triển kinh tế, phòng chống tệ nạn xã hội…Tuy nhiên, con đường này vẫn còn lắm chông gai.
Một trong những việc được triển khai sâu rộng nhất đó là trang bị tư duy và kiến thức cho đội ngũ cán bộ Mặt trận chuyên trách về nhiệm vụ chống tham nhũng. Đây là một nhiệm vụ khó khăn đối với Mặt trận. Bởi Mặt trận không phải là nơi trực tiếp chống tham nhũng, mà Mặt trận có nhiệm vụ giám sát các hoạt động của chính quyền các cấp trong việc chống tham nhũng. Và muốn giám sát được chính quyền Mặt trận phải dựa vào dân, phải lắng nghe dân. Nhưng trên thực tế, người dân hầu như không có điều kiện để chống tham nhũng.
Muốn chống tham nhũng thì phải nắm được thông tin, phải tiếp cận được với hồ sơ vụ việc, điều này thì người dân không thể làm được. Hơn nữa, một trong những rào cản của Mặt trận trong phòng chống tham nhũng là trình độ của cán bộ chuyên trách Mặt trận một số nơi quá yếu.
Phải thừa nhận, một bộ phận cán bộ Mặt trận không được đào tạo để làm Mặt trận, trong khi nhiệm vụ của Mặt trận ngày càng nặng nề hơn, cụ thể hơn, cấp bách hơn. Mỗi năm trong cả nước có hàng vạn đơn thư khiếu nại của nhân dân xung quanh nội dung thu hồi đất, đền bù, tái định cư, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp cho nhân dân. Trong khi đó cán bộ chuyên trách Mặt trận ở cơ sở hầu như không có chuyên gia giỏi về Luật Đất đai, thì làm sao có thể giám sát?
Một trong những điều kiện khách quan nữa khiến Mặt trận các cấp khó tham gia vào quá trình chống tham nhũng, là không được tham dự vào tiến trình bàn thảo triển khai các dự án lấy đất của nông dân. Chỉ khi nào người dân khiếu kiện thì Mặt trận mới được mời tới, nhưng mời tới để phối hợp với chính quyền vận động bà con rút đơn hoặc vận động dân giao đất khẩn trương, vụ án Cống Rộc huyện Tiên Lãng là một ví dụ điển hình. Luật sư Lê Đức Tiết, Phó chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về dân chủ pháp luật của Ủy ban Trung ương MTTQVN đã chỉ ra rằng, vụ việc xảy ra ở Tiên Lãng cho thấy do không nắm vững pháp luật, cán bộ Mặt trận huyện, xã đã bao che cho việc làm trái pháp luật của chính quyền.
Vì thế, vẫn biết rằng phòng chống tham nhũng là một nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng đối với Mặt trận, nhưng để thực hiện được điều đó quả là còn lắm chông gai.
LÊ TỰ
