Cùng với phát triển kinh tế, tỉnh Phú Yên đã nỗ lực thực hiện nhiều chính sách an sinh xã hội, trong đó đã giảm số hộ nghèo xuống còn 9,05%. Tuy nhiên, chương trình giảm nghèo cần được đánh giá và xem xét đến tính bền vững vì số hộ tái nghèo trong tỉnh vẫn còn chiếm tỉ lệ cao.
Điều này được thể hiện qua kết quả giám sát gần đây do HĐND tỉnh Phú Yên thực hiện. Theo đó, trong 5 năm 2006-2010, toàn tỉnh có 32.083 hộ thoát nghèo, nhưng số hộ tái nghèo lên đến 17.241 hộ, chiếm 54% số hộ thoát nghèo.
Thống kê cho thấy hàng năm số hộ tái nghèo chiếm từ 24,6-87,5% số hộ thoát nghèo. Như năm 2009, tỉnh Phú Yên có 6.468 hộ vượt nghèo, nhưng số tái nghèo lên đến 4.697 hộ do một phần ảnh hưởng của trận lũ lụt lịch sử xảy ra vào đầu tháng 11 cùng năm. Tương tự, năm 2010 mặc dù có 6.100 hộ vượt nghèo nhưng vẫn có 1.500 hộ tái nghèo…
Nguyên nhân chính là những dự án thực hiện chính sách giảm nghèo đã triển khai nhưng không đạt kế hoạch, chẳng hạn dự án khuyến nông - lâm - ngư nghiệp đã có 5.573 hộ nghèo được hỗ trợ phát triển sản xuất và tập huấn chuyển giao kỹ thuật, đồng thời xây dựng 4 mô hình về nuôi cá nước ngọt, chăn nuôi gia súc gia cầm với 236 hộ tham gia nhưng chỉ đạt hơn 55,7% kế hoạch. Dự án dạy nghề cho hộ nghèo đã giúp đỡ 2.073 người nghèo học các nghề may dân dụng, làm hàng thủ công mỹ nghệ, lái xe, nuôi trồng lâm sinh… nhưng cũng chỉ đạt 69% kế hoạch. Riêng đối với 8 xã bãi ngang ven biển, trong 5 năm qua tổng kinh phí đầu tư lên 31 tỉ đồng, đã và đang xây dựng 40 công trình, nhưng chưa có xã nào làm được công trình nước sinh hoạt phục vụ dân sinh. Trong khi đó, hàng chục công trình nước sinh hoạt được đầu tư tại các vùng miền núi theo Chương trình 134 hiệu quả khá thấp; đồng thời trong năm 2010 chương trình này không được Trung ương ghi vốn do sự chậm trễ các cơ quan chức năng.
Việc thực hiện hỗ trợ cho hộ nghèo còn mang tính bình quân, chia đều dàn trải. Cụ thể theo quy định tại Thông tư số 78/2007/TT-BNN của Bộ NN-PTNT, mức hỗ trợ phát triển sản xuất cho hộ nghèo là 3 triệu đồng/hộ, nhưng khi xem xét, các địa phương chỉ hỗ trợ bình quân 1 triệu đồng/hộ. Do vậy, hiệu quả chương trình này còn hạn chế. Bên cạnh đó, nguồn vốn hỗ trợ của Trung ương còn thấp so với nhu cầu thực tế và cho đến nay mới triển khai ở 26 trong số 112 xã, phường, thị trấn, nên số hộ nghèo tham gia vào dự án còn thấp.
Từ năm 2006, HĐND tỉnh đã ra nghị quyết mỗi năm trích ngân sách 2,5 tỉ đồng để thành lập Quỹ giải quyết việc làm, nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện. Ngoài ra, trong chương trình tín dụng từ Ngân hàng Chính sách xã hội thì mức cho vay xuất khẩu lao động chỉ 20 triệu đồng là quá thấp nên không đủ giúp cho người nghèo hoặc người gặp khó khăn về kinh tế. Đồng thời, theo quy định thì chương trình tín dụng này chưa đề cập đến các đối tượng như hộ cận nghèo, bộ đội xuất ngũ, con em cựu chiến binh, các hộ là người dân tộc thiểu số có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài. Do đó, chỉ tiêu xuất khẩu lao động hàng năm hầu như không đạt kế hoạch đề ra.
Kết quả giám sát của HĐND tỉnh Phú Yên còn đánh giá đến nay một bộ phận người nghèo chưa tiếp cận được dịch vụ y tế, nhất là những trường hợp người già yếu không tự đi lại được, sống cô đơn hoặc nhà ở cách xa cơ sở khám chứa bệnh. Việc mua và cấp phát thẻ bảo hiểm y tế cho người nghèo, cận nghèo chưa kịp thời hoặc lập danh sách cấp thẻ sai cả tên, họ, năm sinh…làm cho đối tượng được thụ hưởng gặp khó khăn trong khám chữa bệnh.
THẾ LẬP - (TTXVN)
