UBND tỉnh Phú Yên vừa thành lập đội kiểm tra liên ngành để kiểm tra việc cấp phát gạo cứu đói giáp hạt của Chính phủ không đúng đối tượng tại huyện Đông Hòa. Vài ngày trước đó, báo chí nêu tại một số xã của huyện Đông Hòa xảy ra tình trạng gạo cứu đói giáp hạt của Chính phủ được phát theo kiểu cào bằng, nhiều người giàu, hiệu vàng, doanh nghiệp… cũng được phát gạo cứu đói; người được cứu đói phải đóng một khoản phí gọi là “tiền vận chuyển, bốc vác” cho chính quyền thôn sở tại.
Hồi đầu năm nay, tại một số xã của huyện Tuy An, người ta cũng phát hiện nhiều cán bộ xã, thôn đã tìm cách này cách kia để chuyển tiền, quà cứu trợ dân vùng lũ bão của các tổ chức, cá nhân hảo tâm cho người trong gia đình mình.
Mới trung tuần tháng 3 rồi, khi về kiểm tra tình hình cấp phát đợt đầu gạo cứu đói giáp hạt của Chính phủ cho người nghèo đói ở Phú Yên, Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh – Xã hội Nguyễn Trọng Đàm thay mặt đoàn công tác của Chính phủ, đánh giá: Phú Yên đã làm tốt công tác cấp phát gạo cứu đói kịp thời cho nhân dân trong dịp tết vừa qua. Việc phát gạo cho dân được tổ chức thuận tiện, ngay tại xã, thôn có sự giám sát nên nhận đủ số lượng gạo, không xảy ra tình trạng “ký một đường, nhận một nẻo”. Vị thứ trưởng cũng lưu ý Phú Yên nên thực hiện đúng các chỉ đạo của Trung ương về việc phân bổ gạo; khâu điều tra, rà soát, nắm đối tượng phải làm chặt chẽ, chính xác ngay từ đầu để tránh khiếu nại. Ông nhấn mạnh: “Cần rà soát thật kỹ đối tượng, lập danh sách bình xét công khai cho dân biết, tránh xảy ra tình trạng gạo không đến đúng đối tượng cần được hỗ trợ”.
Bởi vậy, những sự việc vừa xảy ra ở Đông Hòa, Tuy An thật là đau lòng và đáng phẫn nộ. Từ xưa đến nay, người ta chỉ biết chuyện người giàu có hoặc lấy của người giàu có đi cho người nghèo, không hề có chuyện ngược đời là lấy cái của người nghèo đi “cứu” cho người giàu. Cả nước ta đang thực hiện nhiều hoạt động hết sức nhân văn là vận động người giàu giúp người nghèo, “lá rách ít đùm lá rách nhiều” và ngày càng nhiều người có nghĩa cử cao đẹp trong việc giúp đỡ, cưu mang người nghèo khó. Trong khi cả xã hội đang nỗ lực cho mục đích tốt đẹp như vậy thì việc những cán bộ trong chính quyền các địa phương “ưu ái” phát gạo cứu đói cho người giàu, người không đói là việc làm sai trái. Số gạo đó lẽ ra phải thuộc toàn bộ về những người nghèo, đói, thì giờ nó được chia năm xẻ bảy cho nhiều người. Đương nhiên, khi người giàu, người không đói được chia phần thì số gạo của người nghèo, người đói phải giảm xuống. Thời gian “giảm đói” của người nghèo ngắn lại đồng nghĩa với mục tiêu cứu đói giáp hạt của Chính phủ không đạt được như mong muốn.
Lẽ ra, những người giàu, người không đói khi thấy mình có tên trong danh sách được nhận gạo cứu đói thì nên từ chối, hoặc ai đó lỡ nhận rồi thì nên mang trả lại mới “phải đạo”. Đàng này, có người còn săm soi, thắc mắc “vì sao họ có còn tôi lại không”…
Đương nhiên, theo chỉ đạo của tỉnh Phú Yên, sau đợt kiểm tra trong hai ngày 10-11/4 tới, số gạo đến không đúng đối tượng sẽ phải thu hồi, để nó đến được đúng đối tượng. Việc kiểm tra cũng không nên dừng lại ở huyện Đông Hòa, nơi có dư luận xảy ra sai phạm, mà cần được tổng tiến hành ở tất cả các địa phương trong tỉnh Phú Yên có phân phối gạo cứu trợ của Chính phủ trong đợt này (5.470 tấn trong số 7.020 tấn gạo được Chỉnh phủ hỗ trợ trước Tết Nguyên đán Canh Dần). Việc xử lý sai phạm của các cán bộ thôn, xã (nếu có) cần phải được thực hiện nghiêm để trong tương lai không còn xảy ra tình trạng này nữa. Phải nói điều này vì cho đến nay, sau mấy tháng phát hiện sai phạm trong phân phát quà cứu trợ bão lụt ở một số xã thuộc huyện Tuy An, việc xử lý đối với những cán bộ xã sai phạm rất chậm.
Riêng vấn đề “tiền vận chuyển, bốc vác gạo” cũng cần được suy nghĩ. Thực tế, chính quyền các thôn không có kinh phí để trả công vận chuyển, bốc vác gạo cứu trợ từ xã về điểm cấp phát của thôn, vì thế mới nảy sinh ra việc cán bộ thôn đề nghị người dân nhận gạo phải góp khoản tiền này. Vì thế, chính quyền các cấp cần nghiên cứu để hỗ trợ cho các địa phương khoản tiền trên nhằm đảm bảo không còn chuyện “đã cứu đói còn thu tiền” như vừa rồi.
NGUYỄN QUỐC KHƯƠNG
