Va chạm tàu thuyền, mang lưới là những rủi ro mà ngư dân rất thường gặp phải trong quá trình khai thác thủy sản trên biển. Khi sự cố xảy ra, bên cạnh sự nỗ lực của lực lượng Bộ đội biên phòng trong xử lý, hòa giải, những người trong cuộc cần ứng xử có trách nhiệm, trên tinh thần đoàn kết, cùng nhau khắc phục sự cố để duy trì sản xuất, tránh những thiệt hại, tiêu tốn không đáng có.
Bộ đội biên phòng Phú Yên chủ trì làm trung gian hòa giải vụ ra lưới giữa hai ông Nguyễn Văn Thanh và Lê Đảo ở TX Sông Cầu – Ảnh: P.OANH
TỪ MỘT VỤ MANG LƯỚI TRÊN BIỂN
Chúng tôi có mặt tại Trạm biên phòng Dân Phước (TX Sông Cầu) trong một ngày cuối tháng 3, khi lực lượng Bộ đội biên phòng đang phối hợp các cơ quan chức năng tổ chức hòa giải một vụ tung va giữa hai bên các chủ tàu thuyền đều là ngư dân TX Sông Cầu. Trung tá Nguyễn Tiến Thành, Đồn trưởng Đồn biên phòng 346 cho biết: Tối 30/11/2009, ông Lê Đảo (ở khu phố Mỹ Thành thuộc phường Xuân Đài, TX Sông Cầu) điều khiển phương tiện có gắn máy D15 kéo theo một xổng trên đường đi đánh lưới do trời tối, sóng lớn đã vướng chân vịt vào dây giã cào đôi của hai cha con ông Nguyễn Văn Thanh, Nguyễn Văn Hùng (ở khu phố Vạn Phước, phường Xuân Thành, TX Sông Cầu). Sau khi sự việc xảy ra, hai bên to tiếng, thách thức lẫn nhau. Trong lúc cãi vã, do không làm chủ tay lái, phương tiện của anh Hùng đã lao vào sõng của ông Đảo làm gãy, chìm sõng, mất 10 tấm lưới, thiệt hại tổng cộng 4 triệu đồng
Dưới sự chủ trì của lực lượng Bộ đội biên phòng, chính quyền, các cơ quan chức năng đã bốn lần phối hợp tham gia phân xử, hòa giải vụ việc nhưng đều không thành công. Cả hai bên đều chưa thống nhất mức bồi thường thiệt hại. Trung tá Nguyễn Tiến Thành cho biết: “Phưong châm xử lý của đơn vị là vừa mềm mỏng, vừa kiên quyết, nghiêm minh, đúng về lý nhưng phải có tình. Mục tiêu là đưa hai bên xích lại gần nhau. Mong muốn sau này bà con yên tâm khi ra biển, gặp nhau sẽ vui vẻ. Nếu lỡ gặp hoạn nạn rủi ro trên biển còn sẵn lòng cứu giúp nhau”. Thượng tá Nguyễn Quang Vinh, Trưởng phòng phòng chống tội phạm, khẳng định: “Trong khi xử lý, phần lỗi của ai, sai phạm đến đâu sẽ xử phạt nghiêm minh đến đó nhằm giữ vững kỹ cương, kiên quyết không bao che. Xác định đây là sự cố rủi ro trên đường làm ăn nên lực lượng Bộ đội biên phòng thực hiện vai trò làm trung gian hòa giải nhằm giúp các bên nhận rõ đúng sai, xác định phần lỗi, định mức thiệt hại, bồi thường. Những người trong vụ việc cần thấy rõ trách nhiệm, nêu cao thiện chí hợp tác, gạt đi những vướng mắc, những mâu thuẫn nhỏ nhặt trong cư xử hàng ngày để nhìn thẳng vào sự việc, cùng hướng đến mục tiêu là khắc phục sự cố để tiếp tục làm ăn. Không để tiêu tốn, mất thêm thời gian, tiền của, chạy theo vụ việc, làm mất đi tình làng nghĩa xóm”. Do đó, sau khi nghe lực lượng Bộ đội biên phòng phân xử, đề nghị hòa giải, hai bên đã đi đến thống nhất mức bồi thường 4 triệu đồng. Cuối cùng, một vụ mang lưới, va chạm tàu thuyền sau gần bốn tháng, qua 5 lần phân xử đã được giải quyết ổn thỏa.
ĐẾN NHỮNG NỖI BUỒN ĐỌNG LẠI
Vụ việc trên chỉ là một trong nhiều vụ va chạm, mang lưới tranh chấp ngư trường trên vùng biển Phú Yên, phổ biến nhất là ở vịnh Xuân Đài. Trung tá Nguyễn Tiến Thành cho biết: TX Sông Cầu hiện có 1.443 tàu thuyền đánh bắt với nhiều ngành nghề khác nhau như giã cào, lưới cá thu, mành tôm, lưới ghẹ hoạt động cả tuyến khơi, tuyến lộng. Do mật độ tập trung tàu thuyền tương đối lớn, tàu thuyền hoạt động nhỏ lẻ, không được trang bị đầy đủ các thiết bị đèn báo hiệu đảm bảo an toàn nên quá trình khai thác thủy sản thường xảy ra những sự cố rủi ro, va chạm mang lưới.
Là người trực tiếp xử lý nhiều vụ va chạm tàu thuyền tại vùng biển vịnh Xuân Đài, thượng úy Nguyễn Văn Trân, Trạm trưởng Trạm biên phòng Dân Phước, cho biết: Khi xảy ra sự cố, bên cạnh một số ngư dân có nhận thức tốt, có thiện chí hòa giải để cùng nhau khắc phục vẫn có không ít người trong tình trạng bị kích động, xúc phạm lẫn nhau dẫn đến xô xát cãi vã. Về tâm lý, ai cũng có xu hướng giành phần đúng về mình. Bên gây hại thì tìm cách xóa dấu vết hoặc chỉ nhận mức độ gây hại thấp, trong khi đó bên kia lại có xu hướng nói tăng lên để nhận bồi thường cao.
Với trách nhiệm của mình, trước mỗi vụ việc, lực lượng bộ đội biên phòng đã chủ động điều tra, xác minh, xác định dấu vết, nắm vững các tình tiết; đồng thời tham khảo kinh nghiệm của những người làm biển lâu năm, tìm hiểu hoàn cảnh của từng bên, đề ra phương án tốt nhất cho việc xử lý, hòa giải. Mục tiêu là giúp ngư dân nhanh chóng khắc phục sự cố mà làm ăn. Có những vụ việc phải tốn nhiều thời gian, công sức để giải quyết. Có những người mệt mỏi, bỏ bê công việc làm ăn để theo đuổi vụ việc.
Ông Nguyễn Văn Năm, Khu phố trưởng khu phố Mỹ Thành, phường Xuân Thành, bày tỏ: “Làm ăn trên biển có biết bao nhiêu bất trắc. Khi rủi ro đã xảy ra rồi, cả hai nên bình tâm nhìn lại, bên này chịu “nhún” một chút, bên kia chấp nhận “nhường” một chút để sự việc được nhanh chóng giải quyết, tàu thuyền sớm được khắc phục mà tiếp tục đi làm ăn”.
PHƯƠNG OANH
