Tuy tỉ lệ tăng dân số bình quân của Phú Yên trong 10 năm trở lại đây thấp hơn mức bình quân của cả nước, thế nhưng tỉ số giới tính giữa nam và nữ lại có độ chênh lệch khá lớn. Điều này đang đặt ra cho công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình của Phú Yên trong thời gian tới nhiều thách thức.
MỨC SINH GIẢM, TỈ SỐ GIỚI TÍNH TĂNG
Chú trọng nâng cao chất lượng dân số qua hình thức giáo dục trẻ - Ảnh: T.THỦY
Kết quả ban đầu do Ban chỉ đạo Tổng điều tra dân số và nhà ở Trung ương công bố ngày 13/8/2009 cho thấy, tại thời điểm 0 giờ ngày 1/4/2009, dân số Phú Yên có 861.993 người. Tỉ lệ tăng dân số bình quân 10 năm qua đạt 0,9%/năm, giảm 2,5 lần so với thời kỳ 1979 – 1989. Trong khi tỉ lệ tăng dân số bình quân của cả nước là 1,2%/năm. Nguyên nhân tỉ lệ tăng dân số Phú Yên giảm nhiều là do mức sinh trong 10 năm qua giảm nhanh và số người di cư trong độ tuổi lao động ngày càng nhiều.
Trong khi đó tỉ số giới tính của Phú Yên tăng từ 98,1 nam/100 nữ thời điểm năm 1999 lên 100,3 nam/100 nữ vào năm 2009, trong khi tỉ số giới tính của cả nước là 98,1 nam/100 nữ. Điều này cho thấy ảnh hưởng của chiến tranh giảm dần và tỉ số giới tính khi sinh của Phú Yên tăng khá nhanh trong mấy năm gần đây. Ngoài ra, mật độ dân số của Phú Yên cũng tăng từ 149 người/km2 năm 1999 lên 170 người/km2 năm 2009, so với cả nước là 259 người/km2. Dân số tập trung đông ở vùng thành thị và đồng bằng, ven biển. Tỉ lệ người dân sống ở vùng thành thị tăng từ 18,9% thời điểm năm 1999 lên 21,9% vào năm 2009, so với cả nước tăng từ 23,5% lên 29,6%. Việt
PHẢI DUY TRÌ MỨC SINH HỢP LÝ
Với mức sinh giảm nhanh trong thời gian qua, mục tiêu công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình của Phú Yên giai đoạn 2011- 2020 sẽ có nhiều thay đổi. Trong đó nâng cao chất lượng dân số sẽ là mục tiêu hàng đầu. Chất lượng dân số được đánh giá ở thể chất, trí tuệ và tinh thần. Để nâng cao chất lượng dân số cần nhiều giải pháp đồng bộ, đòi hỏi sự vào cuộc của các ngành, các cấp. Riêng ngành dân số sẽ tập trung giảm tỉ lệ trẻ em mới sinh ra bị dị tật bẩm sinh. Để thực hiện mục tiêu này, cần đẩy mạnh việc tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh. Theo đó, tư vấn, kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân sẽ giúp các cặp dự định kết hôn biết được những bệnh tật cần tránh như bệnh nhiễm trùng, bệnh về gene… để họ quyết định việc sẽ kết hôn với người này hay người khác, nên sinh con hay không, nếu sinh con thì cần phải làm gì để hạn chế tối đa những rủi ro có thể xảy ra…
Việc sàng lọc trước sinh sẽ giúp phát hiện sớm các khuyết tật về mặt hình thể hoặc những bất thường về các gene di truyền, dị tật về nhiễm sắc thể của thai nhi… để điều trị cho thai nhi ngay từ trong bụng mẹ hoặc tư vấn cho người mẹ đình chỉ thai nghén đối với những trường hợp đứa trẻ sẽ không sống nổi sau sinh. Bên cạnh đó, việc sàng lọc sau sinh sẽ giúp trẻ có cơ hội phát hiện bệnh tật và điều trị sớm để phát triển bình thường. Thực hiện tốt ba cấp dự phòng trên sẽ giúp các cặp vợ chồng có được sức khỏe tốt nhất và cho ra đời những công dân khỏe mạnh cả về thể lực, trí tuệ và tinh thần.
Ngoài ra, cần tập trung cơ cấu lại dân số, giải quyết sự mất cân bằng tỉ số giới tính khi sinh. Hiện nay cơ cấu giới tính khi sinh ở Phú Yên là 112 nam/100 nữ, vượt ngưỡng quy luật tự nhiên (105 - 107 nam/100 nữ). Nếu tình trạng này tiếp diễn thì 15 - 20 năm nữa, chúng ta sẽ đối mặt với các vấn đề xã hội do mất cân bằng giới tính nghiêm trọng như tình trạng bạo lực, buôn bán phụ nữ, trẻ em; nam giới không lấy được vợ là người Việt Nam… Bên cạnh đó, thách thức về sự già hóa dân số trong thời gian tới cũng là một thách thức lớn đối với chúng ta. Các nhà khoa học ước tính chi phí chăm sóc cho một người già gấp 8 lần cho một trẻ em.
Mặc dù công tác giảm sinh không còn bức bách như trước đây, nhưng với tập quán thích đông con của người dân, mức giảm sinh không đều giữa các vùng miền trong tỉnh nên vẫn phải tiếp tục thực hiện mục tiêu giảm sinh, nhất là các địa phương có mức sinh cao như: Sơn Hòa, Sông Hinh, Sông Cầu…
Th.s ĐỖ THỊ NHƯ MAI
Chi Cục DS-KHHGĐ Phú Yên
