Với tinh thần cộng đồng trách nhiệm, tương trợ nhau làm ăn, những năm qua, bà con ngư dân trong các tổ tàu thuyền an toàn (TTAT) trên tuyến biển Phú Yên đã liên kết chặt chẽ với nhau trong quá trình đánh bắt và đã đạt hiệu quả cao trong sản xuất.

Ngư dân trong tổ TTAT chuẩn bị ngư cụ đi biển – Ảnh: P.OANH

 

CHIA SẺ NGƯ TRƯỜNG

Trên 30 năm làm biển, giờ đây, anh Nguyễn Hùng, thuyền trưởng và là chủ tàu cá PY 91009 ở Đông Tác (phường Phú Đông, TP Tuy Hòa) đã cảm thấy vững tâm hơn khi ra khơi. Bởi anh nghĩ, nếu không may gặp khó khăn hay rủi ro, sẽ có anh em bạn nghề trong nhóm kịp thời đến giúp đỡ. Anh Hùng cho biết: Nhóm câu cá ngừ đại dương của chúng tôi gồm chín người với chín phương tiện. Đó cũng là các thành viên của tổ TTAT 01 Đông Tác. Trước khi xuất bến, các thuyền trưởng trong tổ trao đổi kế hoạch dò tìm ngư trường và phương pháp thông tin cho nhau. Ra đến ngư trường, các phương tiện tỏa đi khai thác tại những khu vực mà tổ phân công. Khi đánh bắt được sản lượng lớn, các thuyền trưởng liên lạc với nhau để chia sẻ ngư trường khai thác. Thỉnh thoảng, anh em trong tổ còn phân công phương tiện gom sản phẩm lại, chở vào bờ tiêu thụ. Số tàu cá còn lại tiếp tục bám biển để khai thác. Với cách thức này, các tàu vừa giảm được thời gian, chi phí xăng dầu, vừa có thể đánh bắt dài ngày trên biển mà vẫn tiêu thụ được sản phẩm với chất lượng tốt. Mặt khác, tàu thuyền trong tổ không còn phải lo lắng khi gặp các sự cố hỏng hóc máy móc trên biển vì sẽ luôn có thành viên trong tổ đến hỗ trợ. Nhờ vậy mấy năm qua, chuyến biển nào khoang thuyền của anh em trong tổ cũng đầy cá. Dù ở thời điểm khó khăn, nhất là khi giá cả xăng dầu tăng cao, nhiều người làm ăn thua lỗ, phải bán phương tiện, nhưng thành viên của tổ chưa ai bỏ chuyến biển nào.

Theo anh Trần Nhạn, thành viên một tổ TTAT ở thôn 2 (xã An Ninh Tây, huyện Tuy An), nhờ liên kết với nhau nên anh em trong tổ đã vượt qua được nhiều gian nguy trên biển và có chuyến thắng lớn, trên cả dự kiến. Chuyến đi biển ngay mùa mở biển năm 2006 là một kỷ niệm khó quên, cũng là một trải nghiệm quý giá về tinh thần đoàn kết, tương trợ nhau trên đường làm ăn. Anh Nhạn kể: Lần đó, sau khi xuất bến, sáu anh em trong tổ ra đến ngoài khơi thì gặp ngay đợt gió mùa đông bắc. Gió thổi quá mạnh nên ai cũng lo sợ sóng gió gây tai nạn. Mặt khác, ngẫm nghĩ mà tiếc cả trăm triệu lo tổn, nếu bỏ quay về, lấy tiền đâu sắm chuyến nữa. Sau khi đàm thoại và bàn bạc, mấy anh em quyết định vẫn ở lại ngư trường chờ khi hết gió sẽ thả lưới. Vậy là mọi người cho tàu nằm gần nhau để kịp thời hỗ trợ nếu xảy ra bất trắc. Chuyến đó cả tổ đã bền bỉ chống chọi với gió suốt 15 ngày. Gió vừa dứt, mọi người thả lưới và gắng làm hết sức để bù lại. Phần anh Nhạn, chỉ qua 10 ngày đánh bắt đã thu về 1,6 tấn cá, lãi gần 80 triệu đồng. Anh Nhạn cho biết thêm: Lần đó, phương tiện của anh Nguyễn Văn Liễu vừa thả lưới xuống thì máy bị hỏng, không thể khắc phục. Trong khi chờ chuyển máy mới từ đất liền ra lắp ráp, anh em trong tổ đã thay phiên nhau, có phương tiện đi thả lưới đánh bắt, có chiếc ở gần kề để hỗ trợ anh Liễu. Khi máy mới được lắp vào, phương tiện của anh Liễu tiếp tục lên đường đánh bắt. Chuyến đó anh Liễu cũng câu về hơn một tấn cá, thu lãi gần 50 triệu đồng… “Khi ra khơi gặp sóng to gió lớn, biết có anh em mình cận kề bên cạnh thì trong lòng vững tâm hơn, sức mạnh cũng được tăng thêm “ - anh Nhạn thổ lộ.

NHÂN RỘNG MÔ HÌNH

Cũng như 24 thành viên trong ba tổ TTAT ở thôn Dân Phước (xã Xuân Thọ 2, huyện Sông Cầu), ông Phạm Tá luôn thấy vui và hãnh diện khi bà con trong thôn nói về tổ TTAT. Bởi hiện tại, nhiều ngư dân trong thôn mong muốn được vào tổ. Ông Tá nói: “Ngày trước anh em ra biển là mạnh ai nấy biết. Khi bộ đội biên phòng thành lập tổ TTAT, bà con theo nhóm tổ của mình mà gắn bó với nhau cùng làm ăn, nhắc nhở nhau tuân thủ nghiêm luật pháp. Vậy nên thành viên trong tổ TTAT được xem là những ngư dân mẫu mực. Hơn nữa, khi làm ăn, cái gì không biết thì mạnh dạn hỏi nhau, người có kinh nghiệm, người lớn tuổi sẽ trợ giúp”. Rồi ông chứng minh: Cùng làm nghề giã cào nhưng trước đây trong thôn có những chiếc đi đánh bắt về không có cá. Khi họp tổ tàu thuyền, anh em đem điều này ra hỏi. Ông Phan Lê, một lão ngư kỳ cựu trong nghề, đã đứng ra phổ biến kinh nghiệm, hướng dẫn anh em cách thức sửa, buộc lại lưới. Từ đó về sau, mọi người đánh bắt đều đạt hiệu quả hơn trước.

Việc giúp nhau làm ăn không chỉ gói gọn trong tổ mà còn hướng tới giúp đỡ những người không có điều kiện làm ăn cùng vươn lên. Anh Trương Bé trước đây chuyên đánh bắt bằng thuốc nổ. Được anh em các nhóm tổ TTAT ở Dân Phước đứng ra bảo lãnh, anh Bé vay vốn, mua sắm máy móc phương tiện để chuyển đổi nghề. Đến nay, anh đã có một thuyền máy 30 CV để đi khai thác và đã bỏ hẳn nghề đánh thuốc nổ, vừa tránh được nguy hại tính mạng, vừa bảo vệ môi trường biển và nguồn lợi thủy sản.

Nhận thấy những hiệu quả rõ nét từ sự cộng đồng trách nhiệm, tương trợ nhau làm ăn của các thành viên tổ TTAT, hiện nay, tại nhiều địa bàn ven biển, một số ngư dân chưa vào tổ TTAT đã tự nguyện xin tham gia. Ngoài ra, dựa trên mô hình này, bà con tự tổ chức các nhóm tổ đánh bắt với tiêu chí cơ bản: cùng nghề, cùng ngư trường, cùng địa bàn cư trú, cùng dòng họ, thân thích. Như vậy, hình thức liên kết khai thác trên biển theo nhóm, tổ hành nghề đã và đang phát triển rộng khắp, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất đồng thời giúp nhau vượt qua những khó khăn khi gặp sự cố, rủi ro trên biển... Đây là mô hình liên kết làm ăn hiệu quả mà ngư dân vùng biển Phú Yên nên tiếp tục phát triển một cách  bền vững.

PHƯƠNG OANH