Dinh thự Vua Mèo còn có tên gọi khác là dinh thự Họ Vương, tọa lạc trên quả đồi hình mai rùa ở thung lũng Sà Phìn (huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang), cách TP Hà Giang 125km. Công trình này được khởi công vào năm 1898 và hoàn thành vào năm 1907, với kiến trúc hình chữ “vương”, vừa làm nơi ở, nơi làm việc, vừa làm pháo đài phòng thủ. Quá trình xây dựng tốn 15 vạn đồng bạc trắng Đông Dương, tương đương 150 tỉ đồng ngày nay.

Kiến trúc dinh thự Vua Mèo chịu ảnh hưởng của 3 nền văn hóa: người Mông, Trung Quốc và Pháp. Năm 1993, công trình này được xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia. Trải qua hơn một thế kỷ, dinh thự Vua Mèo vẫn giữ được nét đẹp cổ kính, trở thành một điểm đến hấp dẫn ở cao nguyên đá Đồng Văn, thu hút du khách trong và ngoài nước đến tham quan.

Lối dẫn vào dinh thự Vua Mèo được làm bằng những phiến đá hoa cương, mái cổng được làm bằng gỗ lợp ngói âm dương, chạm khắc tinh xảo

Phía ngoài gian chính có treo một bức hoành phi bằng chữ Hán “Biên chính khả phong” do vua Khải Định ban; dưới bức hoành phi này là cặp câu đối có ý nghĩa khen tặng thế đất mà vua Mèo chọn xây dinh thự

Dinh có 3 cung tiền - trung - hậu với 64 phòng lớn nhỏ, dành cho khoảng 100 người ở; giữa các dãy nhà gỗ 2 tầng khép kín là khoảng sân rộng đầy ánh sáng

Vua Mèo Vương Chính Đức từng có 3 bà vợ, nhưng những bức ảnh trưng bày trong dinh thự chỉ có bà cả và bà ba, bởi bà vợ hai không sinh được con trai nên không được nhắc trong dòng họ

Bên trong dinh thự còn lưu giữ nhiều hiện vật gốc, trong đó có chiếc bồn tắm được chế tác từ một tảng đá nguyên khối, nặng hàng trăm kg. Chỉ có vợ của vua Mèo mới được sử dụng bồn, và nước tắm trong bồn là sữa dê đun nóng

Chân cột nhà bằng quả cầu đá phỏng theo hình quả anh túc được đánh bóng bằng 900 đồng bạc trắng Đông Dương, tương đương với gần 1 tỉ đồng ngày nay

Du khách nước ngoài tìm hiểu về những câu chuyện xung quanh quá trình xây dựng dinh thự Vua Mèo

LÊ HẢO (thực hiện)