Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (công nghệ 4.0) đã và đang tác động đến sự phát triển kinh tế của xã hội và đời sống con người, trong đó có ảnh hưởng trực tiếp đến việc tác nghiệp của các nhà báo hiện nay.

Từ thập niên 60-90 của thế kỷ trước, vật “bất ly thân” để tác nghiệp của các nhà báo là cây bút, cuốn sổ và chiếc máy ảnh (loại máy chụp phim). Ngày nay, các nhà báo sử dụng điện thoại thông minh (smartphone), máy chụp ảnh kỹ thuật số, máy ghi âm đa chức năng, laptop... để tác nghiệp. Và trong kỷ nguyên số 4.0, các nhà báo - ngoài việc viết bài, chụp - còn phải biết quay phim, thực hiện đồ họa thông tin…

Các nhà báo, dù thực hiện loại hình báo chí nào (phát thanh, truyền hình, báo in, báo điện tử), để hoàn thành tốt nhiệm vụ thì phải luôn luôn tuân thủ hai vấn đề: Phản ánh đúng sự thật, đúng bản chất sự việc và công bằng với nhân vật. Thực hiện tốt điều này tức là giữ được đạo đức nghề nghiệp, nhà báo được bạn đọc yêu quý, đồng nghiệp tôn trọng. Bỡi lẽ cùng với sự phát triển của xã hội, trình độ cảm thụ các tác phẩm báo chí của bạn đọc cũng thay đổi. Do đó báo chí sẽ phải đối mặt với những thách thức không hề nhỏ màcuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đem lại.

Thực tế cuộc sống, các sự kiện, sự việc của xã hội diễn ra rất đa dạng, nhà báo phải chọn lọc thông tin, kiểm chứng thông tin, tác nghiệp theo Luật Báo chí. Còn 10 điều quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo sẽ giúp nhà báo biết điều gì nên làm và không nên làm. Điều này cực kỳ quan trọng, bởi vì với công nghệ 4.0, sức lan tỏa của một bài báo không chỉ trong một địa phương, một đất nước mà có thể lan tỏa toàn thế giới. Khi thực hiện tác phẩm báo chí, nhàbáo phải luôn đứng trên lợi ích của cộng đồng, của địa phương và cao hơn hết làcủa đất nước; tránh việc viết bài, tin tức thiếu kiểm chứng, vô hình trung làm ảnh hưởng đến cá nhân, đơn vị, doanh nghiệp…, vì có thể chỉ sau vài phút, một sự kiện nóng đã lan truyền khắp không gian mạng, cảthế giới đã biết “điều gì vừa xảy ra”.

Cùng với sự phát triển của xã hội nói chung, công nghệ nói riêng, nhu cầu của bạn đọc cũng ngày càng cao hơn, đòi hỏi khắt khe hơn. Mỗi nhàbáo trong kỷ nguyên 4.0 không chỉ viết báo hay, chụp ảnh đẹp, biết quay video ngắn mà còn đặt hết tâm lực, trí lực của mình vào tác phẩm báo chí để nhanh chóng phục vụ bạn đọc.

Nhiệm vụ của nhà báo thời công nghệ 4.0 sẽ khó khăn hơn bao giờ hết, khi mạng xã hội phát triển như “nấm mọc sau mưa”. Trong bối cảnh có vô số “món ăn tinh thần” được “bày ra” trên các nền tảng trực tuyến, nhà báo cần phải làm sao để tác phẩm báo chí của mình vừa đáp ứng nhu cầu của người đọc, người xem, vừa thể hiện đầy đủ tính đúng đắn, chuẩn mực trong vai trò định hướng dư luận, truyền thông cho cộng đồng, góp phần tạo nên động lực phát triển xã hội.

Thượng tôn pháp luật, tận hiến với xã hội, tận lực vì cộng đồng, mỗi người làm báo từng ngày, từng giờ bám sát thực tiễn cuộc sống với tinh thần phục vụ nhân dân, phục vụ Đảng, phục vụ đất nước.

Kỷ nguyên số 4.0 mang đến cho những người làm báo cách mạng Việt Nam nhiều phương tiện, nhiều “vũ khí” hơn để thuận lợi hơn trong việc hoàn thành vai trò, sứ mệnh của mình. Kỷ nguyên số 4.0 cũng đồng thời tạo áp lực để mỗi nhà báo, mỗi cơ quan báo chí phải thẳng thắn nhìn nhận lại chính mình, có đủ dũng khí bảo vệ cái đúng, kiên quyết đấu tranh với cái xấu. Mỗi nhà báo, mỗi cơ quan báo chí thực sự là cột mốc vững chãi, đáng tin cậy giữa “biển sóng” thông tin trong đa chiều không gian.

HOÀNG HÀ THẾ