Sáng thứ bảy, tôi đến Siêu thị Co.opmart Tuy Hòa để mua một số thực phẩm cần dùng. Trong khi tất cả khách hàng, nhân viên đi lại trong siêu thị này đều đeo khẩu trang kín mặt để phòng chống dịch COVID-19 theo quy định thì người phụ nữ đứng lựa chọn ở kệ hàng đồ hộp bên cạnh tôi lại kéo tụt khẩu trang xuống đến cằm.
Cháu gái đi cùng (khoảng 9-10 tuổi), đeo khẩu trang có họa tiết nhiều màu sắc rất dễ thương thỉnh thoảng lại nhắc: Bà ngoại kéo khẩu trang lên đi. Nãy giờ cháu thấy có nhiều người nhìn lắm đó! Người phụ nữ trả lời: Bảo vệ đo thân nhiệt rồi, chắc bình thường thôi cháu à. Bà để vầy cho thoáng chứ đeo nó hoài khó chịu lắm! Cháu bé phụng phịu: Bà mà không đeo lại là lần sau có rủ đi siêu thị con cũng không theo đâu…
Sau đó, do phải mua hàng nhanh để về nhà có việc đột xuất, tôi cũng không chú ý là người phụ nữ “ngược chiều” này có nghe lời nhắc nhở rất chuẩn của cháu ngoại mình không. Rồi chợt nhớ lại một chuyện tương tự mình từng chứng kiến xảy ra ở ga Tuy Hòa hơn một năm trước. Hôm đó, tôi đến ga đón chuyến tàu đi vào TP Hồ Chí Minh để dự đám cưới con gái bạn ngày trước cùng lớp đại học.
Ngồi cùng dãy ghế chờ tàu có hai mẹ con đang ăn bắp nướng. Sau khi ăn xong, cậu con trai chừng 6, 7 tuổi mang cùi bắp bỏ vào thùng rác ngoài hành lang phòng đợi thì người mẹ trẻ lại vứt toẹt xuống dưới chân ghế. Cậu bé phàn nàn: Lần sau, mẹ không được vứt rác bừa bãi nha. Ở trường con, cô giáo nói ai làm như vậy là người không biết gìn giữ vệ sinh chung, làm ảnh hưởng xấu đến môi trường sống. Rồi cậu lại lượm cùi bắp và mang đi. Người mẹ nhìn theo, chắc lưỡi: Mới chút xíu mà đã bày đặt, gớm…
Trong hai mẩu chuyện nhỏ vừa kể trên, người mẹ và người bà này là người lớn nhưng lại hành xử không gương mẫu. Cụ thể là việc đeo khẩu trang theo kiểu đối phó và xả rác tùy tiện! May mà cả hai cháu nhỏ đi theo đã phát huy tốt vai trò “giám sát” và có những khuyến cáo hồn nhiên mà đúng đắn thật đáng khen ngợi.
Nhiều năm gần đây, có thể khẳng định rằng, hệ thống các trường mầm non, tiểu học ở nước ta đã giáo dục khá hiệu quả học sinh cả về kiến thức lẫn kỹ năng sống, đặc biệt là cách ứng xử phù hợp ở nơi công cộng và những thói quen tốt trong cuộc sống hàng ngày. Hai cháu bé nói trên chính là những đại diện dễ gặp. Trong khi đó, lại có những người lớn, tuy đã trưởng thành lâu năm, nhưng lại thua xa các con, các cháu mình về khoản này.
Có lẽ họ cho rằng đây chỉ là chuyện nhỏ nhặt, không liên quan gì đến người khác. Nhưng nếu ai cũng nghĩ vậy, cũng cứ hành động như vậy thì rõ ràng sẽ gây ra những phiền nhiễu, thậm chí có khi vô tình xâm hại đến sức khỏe và an nguy của cả cộng đồng, nhất là trong tình hình đại dịch COVID-19 còn chưa được dập tắt như hiện nay!
Đã là người lớn thì phải dứt khoát làm gương cho trẻ nhỏ trong mọi lúc, ở mọi nơi và phải bắt đầu ngay từ những việc rất nhỏ. Có như vậy, mới góp phần giáo dục trẻ trở thành những công dân mẫu mực trong tương lai, góp phần xây dựng cuộc sống văn minh, phát triển bền vững, lành mạnh được!
VŨ MẠNH KIM
(phường 4, TP Tuy Hòa)
