Hàng trăm hộ dân ở xã Xuân Thọ 1 (huyện Sông Cầu) bức xúc trước việc chính quyền xã huy động tiền đóng góp xây dựng giao thông nông thôn qua… hợp đồng vay vốn ngân hàng. Để được ký bộ hồ sơ vay vốn, người dân buộc phải nộp tiền cho xã. Họ càng bất bình hơn khi chính quyền địa phương sử dụng nhiều loại phiếu thu không hợp lệ để thu tiền.    

DÂN ĐÓNG TIỀN TRƯỚC, XÃ KÝ SAU (!?)

Ông Nguyễn Ngọc Hưng, tổ trưởng tổ vay số 2 thuộc thôn Mỹ Thành, xã Xuân Thọ 1 bức xúc nói: “Người dân chúng tôi thiếu vốn sản xuất mới phải đến ngân hàng vay. Khi đến xã ký hồ sơ vay vốn thì cán bộ xã bắt phải trích lại 0,5% trên số tiền lập phương án vay, nếu không đóng thì không ký. Mặc dù đã lập phương án vay nhưng chưa biết ngân hàng sẽ duyệt cho vay bao nhiều, vậy mà xã bắt đóng đủ rồi mới ký. Từ trước đến nay đâu có quy định này. Thật khó hiểu…!”. Được biết, từ tháng 10-2005 đến nay đã có hơn 275 hộ vay vốn ngân hàng phải trích lại 0,5% cho xã với số tiền hơn 40 triệu đồng. Điển hình như hộ ông Nguyễn Văn Thanh lập phương án vay 30 triệu đồng thì phải đóng 150 ngàn đồng; hộ ông Nguyễn Ngọc Hưng lập phương án vay 50 triệu đồng phải đóng 250 ngàn đồng; hộ ông Huỳnh Văn Đổm lập phương án vay 80 triệu đồng phải đóng 400 ngàn đồng… Phó chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Danh, lý giải: “Xã căn cứ vào thông báo số 88/TB-UB ngày 13-7-2004 của UBND huyện Sông Cầu về ý kiến kết luận của Chủ tịch UBND huyện tại buổi làm việc với lãnh đạo Chi cục thuế huyện Sông Cầu. Theo thông báo này, khoản huy động vốn trong dân đối với những hộ nuôi tôm hùm lồng được quy định thành 3 mức thu: Từ 50 đến 100 ngàn đồng/lồng/năm (đối với lồng nuôi từ 40 đến 60 con/lồng); từ 75 đến 150 ngàn đồng/lồng/năm (đối với lồng nuôi từ 60 đến 80 con/lồng), thu từ 100 đến 200 ngàn đồng/lồng/năm (đối với lồng nuôi từ 80 đến 100 con). UBND xã Xuân Thọ 1 đã vận dụng thông báo này để lập tờ trình số 50/TT-UB ngày 13-7-2005 thông qua HĐND xã ra nghị quyết huy động vốn xây dựng cơ sở hạ tầng. Theo nghị quyết của HĐND xã Xuân Thọ 1 thì mức huy động vốn căn cứ vào mức vay vốn của người dân tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Sông Cầu, cứ 10 triệu đồng nộp 50 ngàn đồng (tương ứng 0,5% trên số tiền trong hợp đồng vay).

Xã đã sử dụng nhiều loại phiếu thu khác nhau để thu tiền của dân - Ảnh: Đức Thông

Điều đáng nói, thông báo 88/TB-UB ngày 13-7-2004 của UBND huyện Sông Cầu mới chỉ là chủ trương huy động vốn tính trên số lượng lồng nuôi hùm, chưa có quyết định để áp dụng rộng rãi trên địa bàn huyện đối với những hộ nuôi tôm hùm lồng. Thế nhưng UBND xã Xuân Thọ 1 lại khẩn trương thu và dùng biện pháp “chữ ký” để thu một cách nhanh chóng. Vì cần vốn sản xuất, người dân phải “bấm bụng” đóng tiền mà rất bất bình. Ông Nguyễn Trí Trung phàn nàn: “Nếu huy động vốn thì phải lấy ý kiến dân với mức thu vừa phải và phải chờ cuối vụ đến thu. Người dân thiếu tiền mới đi vay, nhưng xã thu tiền rồi mới chịu ký. Thật không thỏa đáng chút nào!”.

PHIẾU THU KHÔNG DẤU, MẪU PHIẾU TỰ “SÁNG CHẾ”

Không chỉ “ép” dân nộp tiền huy động vốn qua hợp đồng vay vốn, chính quyền xã này còn sử dụng mẫu phiếu thu tự “sáng chế” để thu tiền. Ông Nguyễn Văn Thanh ở Mỹ Thành (Xuân Thọ 1) nộp 150 ngàn đồng nhưng chỉ nhận được giấy nhận tiền của xã đánh bằng máy tính. Người nhận tiền là ông Phan Văn Xuân ở thôn Nhân Hậu (Xuân Thọ 1). Trên giấy nhận tiền này không có con dấu của UBND xã Xuân Thọ 1. Rất nhiều người dân nộp tiền cho xã nhưng chỉ nhận được giấy nhận tiền do ông Phan Văn Xuân ký. Ông Thanh bức xúc nói: “Chúng tôi không biết ông Phan Văn Xuân là ai, vì trên giấy nhận tiền chỉ ghi “Tôi tên Phan Văn Xuân… HKTT tại thôn Nhân Hậu, xã Xuân Thọ 1… có nhận 150.000 đồng về khoản thu huy động nhân dân xây dựng nông thôn. Nay tôi viết giấy nhận tiền này để làm chứng từ thanh toán”. Giấy nhận tiền của xã là không hợp pháp”. Ngoài ra, khi thu tiền dân, UBND xã Xuân Thọ 1 sử dụng biên lai thu tiền (theo mẫu của Bộ Tài chính) nhưng trên biên lai không có con dấu của UBND xã Xuân Thọ 1. Trao đổi với phóng viên về những loại phiếu thu “không bình thường”, Phó chủ tịch xã Nguyễn Văn Danh nhận thiếu sót: “Giấy nhận tiền chỉ là tạm thu, sau đó xã viết lại biên lai thu tiền theo quy định. Làm như vậy là sai, chúng tôi dừng ngay việc thu tiền dân bằng giấy nhận tiền. Còn trên biên lai thu tiền không có con dấu là do sơ xuất của cán bộ thu”. Rõ ràng, việc sử dụng giấy nhận tiền đánh máy, biên lai thu không có con dấu, cán bộ xã biết sai những vẫn làm (!?). Nhiều người dân lo ngại rằng, số tiền xã đã thu như thế có được vào sổ sách kế toán để sử dụng đúng mục đích hay không?

Oái ăm hơn, nhiều trường hợp ngân hàng duyệt cho vay thấp hơn, song người dân đã phải nộp đủ 0,5% theo phương án vay. Hộ ông Huỳnh Văn Đổm lập phương án vay 80 triệu đồng, ngân hàng chỉ duyệt cho vay 50 triệu đồng nhưng ông Đổm đã nộp cho xã 400 ngàn đồng; hộ ông Nguyễn Văn Rôn lập phương án vay 50 triệu nhưng ngân hàng chỉ duyệt 40 triệu… Theo lời giải thích của cán bộ xã thì số tiền chênh lệnh không trả lại cho dân mà ghi nợ và sẽ khấu trừ vào năm sau.

Để giải tỏa những bức xúc của người dân trong việc huy động vốn, đề nghị UBND huyện Sông Cầu sớm chỉ đạo các cơ quan chức năng của huyện kiểm tra, chấn chỉnh những việc làm sai trái của xã.

ĐỨC THÔNG