Phát triển nghề công tác xã hội (CTXH) là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Thời gian qua, Phú Yên đã xây dựng và triển khai đề án Phát triển nghề CTXH trên địa bàn tỉnh, bước đầu đạt được một số kết quả đáng trân trọng. Việc nâng cao nhận thức của toàn xã hội về nghề CTXH là một trong những nhiệm vụ quan trọng để hoàn thành mục tiêu đề án cũng như chủ trương đúng đắn của Đảng về nghề CTXH.

Hoàn thiện đội ngũ cán bộ, nhân viên CTXH

CTXH là nghề mới đối với cả nước nói chung và Phú Yên nói riêng. Vì vậy, việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các cấp, ngành và cộng đồng dân cư về vai trò, nhiệm vụ của nghề CTXH là nhiệm vụ cấp thiết và lâu dài. Trong những năm qua, với sự chỉ đạo của UBND tỉnh, sự cố gắng và phối hợp chặt chẽ của các sở, ban ngành và địa phương, đề án Phát triển nghề CTXH trên địa bàn tỉnh bước đầu đạt được những kết quả đáng trân trọng.

Nhận thức về nghề CTXH của các cấp chính quyền địa phương và nhân dân đã được nâng lên. Đội ngũ nhân viên, cộng tác viên CTXH và mạng lưới dịch vụ CTXH phát triển và đi vào hoạt động. Phong trào từ thiện, trợ giúp xã hội tăng về số lượng và đi vào chiều sâu, cùng với các chính sách của Nhà nước góp phần đáng kể trong việc đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.

Các địa phương bố trí sắp xếp và giao nhiệm vụ cụ thể cho đội ngũ cộng tác viên CTXH ở xã, phường; đảm bảo đúng vai trò, chức năng nhiệm vụ của nhân viên CTXH; các trung tâm trợ giúp xã hội đã nâng cao và đa dạng hóa các dịch vụ CTXH. Tại đây, ngoài việc chăm sóc nuôi dưỡng các đối tượng còn được quan tâm đến các hoạt động học văn hóa, học nghề, phục hồi chức năng, thể dục thể thao, vui chơi giải trí, kỹ năng sống; tư vấn, tham vấn... Nhờ đó, các đối tượng bảo trợ xã hội có cơ hội tiếp cận được các dịch vụ CTXH, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Đến nay, Phú Yên đã xây dựng được hệ thống tổ chức nhân sự CTXH tương đối phù hợp và đã đi vào hoạt động. 112/112 xã, phường, thị trấn đã có cộng tác viên CTXH với chức năng nhiệm vụ được quy định; các cộng tác viên được hưởng phụ cấp bằng mức lương cơ sở. Năm 2018, đội ngũ cộng tác viên CTXH toàn tỉnh đã theo dõi, quản lý và lập hồ sơ hơn 500 trường hợp người khuyết tật tại UBND các xã, phường, thị trấn; hỗ trợ, vấn giải quyết các vấn đề về CTXH cho người bệnh và người nhà người bệnh trong quá trình khám bệnh, bệnh, đón tiếp, dẫn,  cung cấp thông tin, giới thiệu về dịch vụ khám bệnh, bệnh bệnh viện cho người bệnh ngay từ khi người bệnh vào khoa khám bệnh hoặc phòng khám bệnh. Đồng thời kết nối vận động trợ giúp cho nhiều hoàn cảnh khó khăn...

Phát triển mạng lưới dịch vụ CTXH

Phú Yên hiện có 7 cơ sở bảo trợ xã hội và cơ sở giáo dục chuyên biệt; cung cấp dịch vụ CTXH cho hơn 380 đối tượng người khuyết tật, người tâm thần, người cao tuổi và trẻ mồ côi..., với các dịch vụ: chăm sóc nuôi dưỡng, khám chữa bệnh, tham vấn tư vấn, dạy văn hóa, điều trị nghiện. Ngoài ra còn có một số tổ chức hội tham gia hỗ trợ trực tiếp cho các nhóm đối tượng yếu thế người khuyết tật, trẻ mồ côi, người cao tuổi như Hội Người mù, Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi… 

Tuy nhiên, những gì hiện có chưa thể nói đây là mạng lưới dịch vụ CTXH theo đúng nghĩa đầy đủ của nghề CTXH. Các cơ sở bảo trợ xã hội chủ yếu thực hiện dịch vụ chăm sóc nuôi dưỡng, các hoạt động khác như khám chữa bệnh, phục hồi chức năng, văn hóa, thể dục thể thao, vui chơi giải trí... chưa hỗ trợ nhiều và chất lượng các dịch vụ còn nhiều hạn chế.

Theo đề án Phát triển nghề CTXH của tỉnh, phấn đấu đến năm 2020 có 100% đối tượng gặp khó khăn đột xuất được trợ giúp kịp thời; thực hiện mở rộng người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn, không có lương hưu và trợ cấp của Nhà nước sống ở vùng miền núi, vùng hải đảo, vùng dân tộc thiểu số được hưởng trợ cấp xã hội theo quy định của Trung ương; 50% người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn được cung cấp dịch vụ trợ giúp xã hội phù hợp với nhu cầu, trong đó tối thiểu 10% đối tượng được cung cấp dịch vụ trợ giúp xã hội toàn diện.

Thời gian đến, toàn ngành và các cấp liên quan sẽ tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức về nghề CTXH cho các cấp chính quyền và người dân, đặc biệt là tổ chức các hoạt động thiết thực nhân Ngày Công tác xã hội Việt Nam 25/3. Các địa phương bố trí sắp xếp và giao nhiệm vụ cụ thể rõ ràng cho đội ngũ cộng tác viên CTXH ở xã, phường đảm bảo đúng vai trò, chức năng nhiệm vụ của nhân viên CTXH theo đúng tiêu chuẩn đạo đức nghề CTXH.

Tiếp tục nâng cao và đa dạng hóa các dịch vụ CTXH tại các cơ sở trợ giúp xã hội, ngoài việc chăm sóc nuôi dưỡng còn phải quan tâm đến các hoạt động học văn hóa, học nghề, phục hồi chức năng, thể dục thể thao, vui chơi giải trí, kỹ năng sống; tư vấn, tham vấn. Tiếp tục duy trì và phát huy hơn nữa các phong trào từ thiện, hỗ trợ nhân đạo với nhiều hình thức đa dạng, chất lượng... 

BÀ HUỲNH PHẠM ÁI THY, GIÁM ĐỐC TRUNG TÂM CÔNG TÁC XÃ HỘI PHÚ YÊN: Hỗ trợ đa chiều cho đối tượng bảo trợ xã hội   CTXH cho các đối tượng bảo trợ xã hội rất rộng. Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, sự hỗ trợ của các cơ quan, ban ngành có liên quan, đội ngũ cộng tác viên và sự đồng hành xuyên suốt của các đơn vị tài trợ, các nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh, thời gian qua, Trung tâm CTXH Phú Yên đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình.   Hàng ngàn trường hợp có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, trẻ em nghèo hiếu học, trẻ em bị xâm hại tình dục... được hỗ trợ, can thiệp, phát huy năng lực nội tại của đối tượng từng bước giải quyết vấn đề của mình gặp phải.   Trung tâm đã kết nối, hỗ trợ đa chiều để họ vượt qua khó khăn ban đầu, như: hỗ trợ y tế, giáo dục, văn hóa, kinh tế, pháp lý... Trung tâm còn hỗ trợ phần nào về kinh tế cho các đối tượng, giúp họ vượt qua khó khăn trước mắt; hoặc giúp họ hưởng lợi từ các dự án mà trung tâm kết nối để họ phát triển kinh tế trong tương lai.   Bên cạnh những thuận lợi, trung tâm vẫn còn nhiều khó khăn trong hoạt động CTXH. Tình trạng trẻ em chưa được trang bị kỹ kiến thức về kỹ năng tự vệ và bảo vệ bạn khi bạn rơi vào hoàn cảnh đặc biệt vẫn còn nhiều.   Đối tượng là người chăm sóc trẻ và cộng đồng dân cư còn thiếu kiến thức về bảo vệ trẻ em, đặc biệt là việc bảo vệ trẻ em bị xâm hại tình dục; cha mẹ và con cái, giữa các thành viên trong gia đình đôi lúc chưa có sự hiểu nhau nên nhiều trường hợp dẫn đến bạo hành gia đình, trẻ em vi phạm pháp luật, trẻ em sống thiếu sự quan tâm, đua đòi, bỏ học...    BÀ ĐÀO THỊ MỸ KIỀU, TRƯỞNG PHÒNG ĐIỀU DƯỠNG - CÔNG TÁC XÃ HỘI (BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHÚ YÊN):   Giải quyết vấn đề tâm lý, tư vấn, hỗ trợ bệnh nhân và người nhà   CTXH trong ngành Y tế là các hoạt động trợ giúp người bệnh và người nhà, người dân biết và thực hiện quy trình khám chữa bệnh tại bệnh viện; giúp người bệnh có hoàn cảnh khó khăn tiếp cận các dịch vụ mà bệnh viện đang có, cũng như các chính sách ưu đãi của các tổ chức trong nước và tổ chức phi chính phủ.   Hoạt động CTXH trong bệnh viện nhằm giải đáp thắc mắc, vấn đề tâm lý, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, tinh thần cho người bệnh và người nhà trong quá trình khám chữa bệnh tại bệnh viện; thúc đẩy và tăng cường các mối tương tác hài hòa giữa người bệnh, người nhà và cán bộ viên chức tại bệnh viện.   Tổ CTXH của Bệnh viện Đa khoa Phú Yên được thành lập từ năm 2016, trực thuộc Phòng Điều dưỡng - CTXH. Các thành viên của tổ thực hiện các phần việc: hướng dẫn, giải thích quy trình khám chữa bệnh, cung cấp thông tin về giá viện phí, chất lượng, địa điểm các loại dịch vụ y tế cho người bệnh. Đặc biệt, đối với các bệnh nhân lớn tuổi, các thành viên cũng tư vấn, nói chuyện... giúp họ bớt buồn chán, đau đớn khi đang điều trị... Bên cạnh đó, tổ còn kết nối các dịch vụ hỗ trợ bệnh nhân như: phát cơm, cháo, sữa, tiền mặt… cho bệnh nhân khó khăn.   HOÀNG LÊ (ghi)

VÕ VĂN BINH

Phó Giám đốc Sở LĐ-TB-XH Phú Yên