Thực hiện Hướng dẫn 1305/HD-TLĐ, ngày 15/8/2017 của Tổng LĐLĐ Việt Nam về việc hướng dẫn thu kinh phí công đoàn (KPCĐ) khu vực sản xuất kinh doanh qua tài khoản của Tổng LĐLĐ Việt Nam, mới đây, LĐLĐ tỉnh Phú Yên và Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam Phú Yên (VietinBank) đã xây dựng kế hoạch liên tịch, tổ chức hội nghị tập huấn cho hơn 100 cán bộ là chủ tịch, phó chủ tịch, kế toán các công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở và công đoàn cơ sở khu vực sản xuất kinh doanh trong tỉnh.

Những bấp cập

Theo LĐLĐ tỉnh, nhiều năm qua, hoạt động thu KPCĐ tại các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn mặc dù Luật Công đoàn (sửa đổi) năm 2012 và Nghị định 191/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định tất cả cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế không phân biệt nơi đã thành lập hay chưa thành lập tổ chức công đoàn đều phải có nghĩa vụ đóng KPCĐ bằng 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH cho người lao động (NLĐ). Tuy nhiên, hiện trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều doanh nghiệp chưa thực hiện tốt việc này, nhất là những doanh nghiệp ngoài nhà nước, nơi chưa có tổ chức công đoàn.

Qua hơn 4 năm thực hiện thu KPCĐ theo quy định mới, kết quả hàng năm đều đạt cao hơn với kế hoạch nhưng nguồn thu chủ yếu tập trung ở khu vực hành chính sự nghiệp, còn khu vực sản xuất kinh doanh vẫn còn ở mức khiêm tốn. Trong năm 2017, Tổng LĐLĐ Việt Nam giao dự toán cho Công đoàn Phú Yên thu KPCĐ 64 tỉ đồng (trong đó KPCĐ: 46 tỉ đồng và đoàn phí công đoàn là 18 tỉ đồng). Nhưng thực tế việc thu 2% KPCĐ trong năm 2017 tại các doanh nghiệp chưa có tổ chức công đoàn mới chỉ đạt 16%. Chia sẻ về những bất cập, khó khăn khi thu KPCĐ trong doanh nghiệp, ông Tô Văn Khải, Chủ tịch Công đoàn Khu kinh tế, cho hay: Tình trạng các doanh nghiệp “lách luật” không đóng KPCĐ vẫn còn tái diễn ở đơn vị không có tổ chức công đoàn. Điều này vô tình làm mất đi quyền lợi của NLĐ cũng như gây thất thoát quỹ BHXH và KPCĐ.

Bà Phạm Thị Ngọc Tú, Phó Chủ tịch kiêm Trưởng Ban Tài chính LĐLĐ tỉnh, chia sẻ: “Lâu nay đã có quy định và chế tài xử phạt để khắc phục tình trạng nhiều doanh nghiệp ngoài nhà nước chây ỳ, không đóng KPCĐ (theo Nghị định 191/2013/NĐ-CP quy định chi tiết về tài chính công đoàn đối với nguồn thu KPCĐ và ngân sách nhà nước cấp hỗ trợ; Quyết định 1908/TLĐ về việc ban hành quy định về quản lý tài chính, tài sản công đoàn, thu, phân phối nguồn thu và thưởng; Nghị định 95/2013/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực lao động và Nghị định 88/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung, quy định về mức phạt đối với doanh nghiệp không đóng hoặc chậm đóng KPCĐ), tuy nhiên công tác thu KPCĐ khu vực sản xuất kinh doanh (nơi chưa có tổ chức công đoàn) vẫn còn nhiều hạn chế.

Triển khai thu theo phương thức mới

Để khắc phục tình trạng nhiều doanh nghiệp chây ỳ, không đóng KPCĐ trong năm 2017 và các năm tiếp theo, LĐLĐ tỉnh và Ngân hàng VietinBank Phú Yên xây dựng kế hoạch liên tịch, tổ chức hội nghị tập huấn thu KPCĐ khu vực sản xuất kinh doanh qua tài khoản của Tổng LĐLĐ Việt Nam cho hơn 100 cán bộ là chủ tịch, phó chủ tịch và kế toán các công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở và công đoàn cơ sở khu vực sản xuất kinh doanh trong tỉnh. Các học viên tham gia lớp tập huấn được hướng dẫn, giải đáp các thắc mắc về thu KPCĐ khu vực sản xuất kinh doanh qua tài khoản VietinBank theo hướng dẫn của Tổng LĐLĐ Việt Nam. Đồng thời đại diện VietinBank hướng dẫn, giải đáp các thắc mắc về phần mềm thu KPCĐ, cách thức nộp, theo dõi, báo cáo.

Như vậy, ngoài Tổng LĐLĐ Việt Nam với số tài khoản: 117001366668, các cấp công đoàn cấp 2 (LĐLĐ tỉnh, thành phố và tương đương), công đoàn cấp 3 (LĐLĐ thị xã, huyện và tương đương) và công đoàn cấp 4 (công đoàn cơ sở) đều được VietinBank gắn số tài khoản. Sau 24 giờ kể từ khi chủ doanh nghiệp nộp KPCĐ vào tài khoản Tổng LĐLĐ Việt Nam, 67% mức đóng sẽ được chuyển vào tài khoản của công đoàn cơ sở doanh nghiệp đó, 33% còn lại được chuyển tới các cấp công đoàn cấp trên chậm nhất trong vòng 7-10 ngày. Trường hợp doanh nghiệp chưa có công đoàn cơ sở (CĐCS), 67% mức đóng KPCĐ sẽ được chuyển cho công đoàn cấp 2 hoặc cấp 3 quản lý doanh nghiệp đó… Phần mềm thu KPCĐ chạy tự động trên cùng một hệ thống, do đó, mỗi CĐCS đều được gắn sẵn một tài khoản của VietinBank. Ngay sau khi doanh nghiệp nộp KPCĐ, cán bộ CĐCS thực hiện giao dịch chuyển hoặc rút tiền để chi cho các hoạt động sẽ thực hiện các thủ tục xác nhận với ngân hàng. Phần mềm chạy trên môi trường internet nên không mất các phí mua phần mềm hoặc cài đặt, bảo trì như những phần mềm cài đặt tại máy tính… Tài khoản phát sinh của các CĐCS để nhận lại phần trích KPCĐ sẽ không phát sinh thêm các thủ tục hành chính khác với cơ quan thuế. Trong giai đoạn đầu, VietinBank thực hiện miễn phí giao dịch chuyển tiền, sau đó, phần trả phí sẽ do Tổng Liên đoàn, CĐCS không phải trả.

Ông Ngô Minh Tàu, Chủ tịch LĐLĐ huyện Tây Hòa, nói: “Thu KPCĐ qua VietinBank là hình thức mới. Sau khi tham gia lớp tập huấn này, chúng tôi sẽ tiếp tục hướng dẫn, triển khai đến tất cả CĐCS trực thuộc trên địa bàn huyện để áp dụng thực hiện trong năm 2018”.

Bà Phạm Thị Ngọc Tú cho biết: “LĐLĐ tỉnh sẽ tiếp tục mở các lớp tập huấn, nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ CĐCS...”.

NGỌC HÂN