Ban Pháp chế HĐND tỉnh vừa tổ chức giám sát việc thực hiện công tác cải cách tư pháp (CCTP) của ngành TAND theo Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị về Chiến lược CCTP đến năm 2020 trên địa bàn tỉnh. Qua giám sát cho thấy, với tinh thần khắc phục khó khăn, ngành TAND đã thực hiện tốt công tác CCTP.

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính

Ông T.T.T ở thị trấn Chí Thạnh (huyện Tuy An) cho biết: Khi có việc tranh chấp cần khiếu nại, tôi đến TAND huyện và được cán bộ ở đây hướng dẫn rất cụ thể, nhanh chóng. Còn theo bà T.H.T.Q ở huyện Đông Hòa, trước đây chuyện hôn nhân gia đình bà có gặp chút trục trặc. Nhờ cán bộ TAND huyện hòa giải tốt mà vợ chồng bà vượt qua khó khăn, chí thú làm ăn.

Chánh án TAND huyện Tuy An Lê Thanh Tùng cho hay: Thực hiện Nghị quyết 49, thời gian qua, TAND huyện đã triển khai nhiều giải pháp đẩy mạnh cải cách hành chính tư pháp. Cụ thể, bố trí, phân công một cán bộ tiếp nhận đơn khởi kiện và một thẩm phán phụ trách xử lý, giải quyết đơn. Một số loại tranh chấp đơn giản được xử lý, giải quyết ngay trong ngày, còn lại hầu hết đều được giải quyết nhanh chóng, đúng thời hạn. Các công tác thụ lý hồ sơ vụ việc và phân công thẩm phán; tiếp nhận, thụ lý hồ sơ hình sự do Viện KSND chuyển đến; công tác văn thư, lưu trữ; theo dõi, thống kê các loại án… đều được lãnh đạo tòa án quan tâm và tiến hành công khai, minh bạch, đúng quy định. Đồng thời giải quyết, xét xử các loại án đều đạt chỉ tiêu của Quốc hội và hệ thống TAND đề ra. Công tác xét xử, giải quyết các vụ việc đều tuân theo quy định, đảm bảo nguyên tắc mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật, hành vi vi phạm pháp luật được phát hiện, xử lý kịp thời, chính xác, nghiêm minh, không để lọt tội phạm và người phạm tội, không để xảy ra oan, sai. Đối với các vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, hành chính, kinh doanh thương mại và lao động đều xác định đúng mối quan hệ tranh chấp, thụ lý; chú trọng công tác hòa giải nhằm hàn gắn tình cảm, giải tỏa vướng mắc, mâu thuẫn; giải quyết kịp thời, đúng hạn luật định, đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước và các bên đương sự…”.

Theo báo cáo của TAND tỉnh, những năm trước đây, thủ tục tiếp nhận đơn khởi kiện được giao cho từng bộ phận, khi công dân đến tòa án khởi kiện thì tự liên hệ với các tòa chuyên trách để giải quyết. Điều này đã gây phiền hà cho nhân dân. Mặt khác đã có trường hợp thụ lý đơn không thống nhất trong hoạt động thụ lý vụ án, sau khi thụ lý, đơn chưa đủ điều kiện khởi kiện hoặc thụ lý không đúng hướng dẫn của pháp luật. Sau khi triển khai Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị, lãnh đạo TAND tỉnh đã thành lập Tổ nghiệp vụ để tiếp nhận đơn khởi kiện tập trung một đầu mối và có nhiệm vụ xử lý đơn, tham mưu chánh án để giải quyết, khi có kết quả thông báo ngay đến công dân. Trường hợp đủ điều kiện thụ lý thì ra thông báo tạm ứng án phí, các trường hợp khác thì giải quyết theo quy định của pháp luật. Nếu phải trả lại đơn khởi kiện thì tòa án có công văn kèm theo thông báo trả lại đơn. Trong đó có nêu rõ lý do cụ thể để công dân hiểu, tránh trường hợp phải khiếu nại nhiều lần ảnh hưởng đến thời gian và công sức của công dân. Trên cơ sở báo cáo thụ lý án của Tổ nghiệp vụ, chánh án ra quyết định phân công thẩm phán giải quyết vụ án đảm bảo nguyên tắc “vô tư, khách quan, ngẫu nhiên”. Các thủ tục giải quyết đơn, quy định mức án phí, lệ phí các mẫu đơn đều được niêm yết ở tiền sảnh hội trường xét xử để mọi người dễ nhìn, dễ hiểu, dễ thực hiện…

Nâng cao chất lượng giải quyết các vụ việc

Chánh án TAND tỉnh Lê Văn Phước thông tin: Về cơ bản, ngành TAND tỉnh đã thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của mình trong công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án đã thụ lý; đảm bảo về số lượng, chất lượng; xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Các bản án, quyết định đúng đường lối, chính sách, pháp luật, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Hầu hết các vụ án đều được giải quyết, xét xử trong thời hạn luật định. Tỉ lệ giải quyết các vụ án hình sự, dân sự đều đạt chỉ tiêu đề ra. Riêng án hành chính đạt hơn 56% nhưng đó cũng là nỗ lực lớn của ngành, vì năm 2017, số lượng các vụ án hành chính tăng 606%. Bên cạnh đó, việc đổi mới thủ tục xét hỏi và tranh luận tại phiên tòa tiếp tục được triển khai trong tất cả phiên xét xử các loại vụ án. Quá trình giải quyết các vụ án đảm bảo cho mọi công dân thực hiện đầy đủ các quyền mà pháp luật quy định… Do đó, chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án tiếp tục được đảm bảo và có những tiến bộ nhất định.

Kết quả đó có được là nhờ ngành TAND đã chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến nội dung cũng như tinh thần của Nghị quyết 49 cho toàn thể thẩm phán, cán bộ, công chức và người lao động để họ có nhận thức sâu sắc ý nghĩa, vị trí, vai trò của các cơ quan tư pháp trong chiến lược CCTP. Trong đó, tòa án là trung tâm, hoạt động xét xử là trọng tâm, nâng cao chất lượng hoạt động, chủ động phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các cơ quan tư pháp khác. Đặc biệt, công tác đào tạo được quan tâm đúng mức nhằm bổ sung kịp thời và cân đối cán bộ cho các đơn vị, đáp ứng yêu cầu công tác; đội ngũ cán bộ TAND hai cấp đã được kiện toàn, cơ bản đáp ứng được yêu cầu công tác, có bản lĩnh, đạo đức phẩm chất tốt, có năng lực, tinh thần trách nhiệm.

Ông Trần Văn Hạt, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh, nhận xét: Qua giám sát, đoàn đánh giá cao việc tích cực giải quyết các vụ án của ngành TAND tỉnh, nhất là việc thành lập Tổ nghiệp vụ giải quyết thủ tục hành chính cho người dân; công tác xét xử lưu động đảm bảo tính răn đe, giáo dục. Bên cạnh những thuận lợi, công tác CCTP cũng gặp rất nhiều khó khăn, nhất là tuyển dụng nhân sự. Để làm tốt hơn nữa công tác này, đề nghị trong thời gian đến, ngành TAND tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị; phấn đấu giảm án hủy, sửa, quá hạn; thường xuyên giám sát các vụ án, nhất là án dân sự; đẩy mạnh phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan tư pháp. Song song đó chú trọng công tác bồi dưỡng nghiệp vụ, chuyên môn cho cán bộ, công chức của ngành; quan tâm và có đề xuất kiến nghị cụ thể việc hỗ trợ cơ sở vật chất cho các TAND cấp huyện…

PHẠM THÙY